Dosëza
Dosëzaështë një insekt që bën pjesë në grupin Ortotteri, në familjen Grillotalpidi ku si përfaqësues kryesor është Gryllotalpa gryllotalpa. Është e përhapur në të gjithë Evropën përfshirë dhe ishujt britanikë, në Afrikën veriore dhe në Azinë perëndimore; është futur dhe në Shtet e Bashkuara. Është një insekt që kalon pjesën më të madhe të jetës nëntokë, përfshirë dhe periudhën e letargjisë dimërore. Gërmon galeri të gjata dhe të ngushta shumë afër sipërfaqes së tokës ; mund të gërmojë deri 6 m në natë.
Dosëza | |
---|---|
Gryllotalpa brachyptera, Victoria, Australi | |
Klasifikimi shkencor | |
Mbretëria: | |
Filumi: | |
Klasa: | |
Rendi: | |
Nënrendi: | |
Superfamilja: | |
Familja: | Gryllotalpidae Saussure, 1870
|
Klasa | |
shpërndarja Gryllotalpidae |
Përshkrimi fizik
RedaktoGjatësia |
---|
2,5–5 cm |
Numri i këmbëve |
3 palë |
Riprodhimi |
Ndryshon sipas vendit ku jeton |
Numri i vezëve |
100-300 |
Periudha e ngrohjes së vezëve |
Rreth 3 javë |
Faza larvore |
1,5-2 vjet |
Dieta kryesore |
Pjesën më të madhe e zënë rrënjët dhe gjethet e bimëve, por ha dhe insekte të tjerë dhe krimba |
Jeta mesatare |
E panjohur |
Në pamje të parë vihet re trupi i cili është i mbuluar me qime te shkurtra dhe të imta të cilat kanë një funksion mbrojtës. Ato bëjnë të mundur mbajtjen e grimcave të tokës që të mos hyjnë në trupin e saj kur dosëza është brenda galerive. Gjithashtu vihen re krahët, të cilët janë të pranish tek të rriturit në dy palë, të parmë dhe të pasëm. Kur nuk fluturojnë, i përkulin krahët mbi kurriz duke mbajtur ngjitur me trupin, duke marrë një formë të lëmuar ideale kur është në gërmim të galerive. Antenat janë shumë të ndjeshme dhe kanë rolin e nuhatjes, prekjes dhe të ndigjuarit. Goja është e përbërë nga nofullat e fuqishme që presin dhe përtypin rrënjët dhe kërcejtë e bimëve ; dosëza e mbledh këtë ushqim duke gërmuar. Këmbët vihen re pala e parë e tyre të cilat janë të mëdha, muskuloze dhe të pajisura me borde të mprehtë që mundësojnë prerjen e rrënjëve që dosëza takon gjatë gërmimit. Pëllëmba ka formën e një palle.
Në Natyrë
RedaktoSjellja
RedaktoUshqimi dhe gjuetia
RedaktoShtimi
RedaktoRuajtja
RedaktoKlasifikimi
Redakto- Fisi Gryllotalpini
- Fisi Scapteriscini
- Fisi ?
- Archaeogryllotalpoides (lloj i shuar)
- Cratotetraspinus (lloj i shuar)
- Marchandia (lloj i shuar)
- Palaeoscapteriscops (lloj i shuar)
Referimet
Redakto- Enciklopedia "Il fantastico mondo degli animali" ©IMP BV/IMP Srl