Agʷmmay Agrik

Zɣ Wikipedia
Aller à la navigation Aller à la recherche
Agʷmmay Agrik
alphabet, tirra tigamanin, écriture bicamérale
Asakud n ussrsl nɣ isllwi9e siècle av. J.⁠-⁠C. Snfl
AssmrsTutlayt Tagrikt, grec ancien Snfl
Aspect deTutlayt Tagrikt Snfl
IsmGreek, grec Snfl
Basé surécriture phénicienne Snfl
Langue de l'œuvre, du nom ou du termeTutlayt Tagrikt, grec ancien, grec pontique Snfl
Tanila n tirrade gauche à droite Snfl
Lieu de fabricationAthènes Snfl
Plage UnicodeU+0370-03FF, U+1F00-1FFF, U+10140-1018F Snfl

 

Agʷmmay Agrik nɣ Agʷmmay Ayunan atrar ila 24 iskkiln, ar ittusmras ɣ tirra n Tutlayt Tayunant. Iggut ma ɣ ar ttusmrasn ɣ Tusnakt fad ad gzin kra n izaliwn nɣ imskiln.[1][2] Amata n iskkiln n Ugʷmmay Agrik lan igdalazn ɣ Tnglizt.[3]

Ha 44 iskkiln nns (ku yan s talɣa tabzzuḥt d talɣa tamqqrant):

Α α, Β β, Γ γ, Δ δ, Ε ε, Ζ ζ, Η η, Θ θ, Ι ι, Κ κ, Λ λ, Μ μ, Ν ν, Ξ ξ, Ο ο, Π π, Ρ ρ, Σ σ or ς, Τ τ, Υ υ, Φ φ, Χ χ, Ψ ψ, d Ω ω.

Ittuɣal is d ikka umata n igʷmmayn Iwṛubbiyn agʷmmay Agrik.[4][5] Ittyuṛḍal d uskkil ad zɣ uskkil Afuniq ɣ wattayn n tasuta tis 10 Dat Tlalit, ttyuskarn fllas mnnaw n isnfal fad ad d yack d tutlayt Tagrikt.

Kra zɣ iskkiln Ifuniqn nna ur ittusmrasn ɣ Tgrikt aɣuln d iɣritn. Aran Ifuniqn tutlayt nnsn s wabjad bla iɣritn, mk ann d Taɛṛabt d Tudayt ar ɣil. Aya imurs acku iɣrfan ann ssnn yadlli manmk s rad inin tiguriwin. Timrna n iɣritn nna iskrn igrikn tɣuda i tmizar nna ɣ tga Tgrikt tutlayt tis snat.

Asnfl Agrik yujja tiɣri ad trxu i ustg d iɣrfan yaḍnin. S umata, tutlayin Tinduṛubbiyin ur ssmrisnt ifggagn ttuṣkanin f trgalin (da ittuṣka unamk adslan n tguri f trgali) wan tutlayin Tisamiyi zun d Tafuniqt , Taɛṛabt, Tudayt d Taṛamit.

Timzarayin

[ssnfl | Snfl asagm]

Ɣ tuddma, tettyura Tgrikt sɣ ufasi s aẓlmaḍ, mk lli s nit ttaran Ifuniqn, macc ḍaṛat n tasuta tis 6 Dat n Tlalit, infl umnid n tirra.

Llan kra n inuḥyutn ɣ Ugʷmmay Agrik Azayku ɣ tmnaḍin n umaḍal Agrik. D wakud, ssntin Igrikn akkʷ ar ssmrasn yan uskkil, slawant akkʷ dffir n usudded n ugʷmmay n Miltus ɣ Atina ɣ 403 Dat Tlalit. Yiḍfuṛ tn aylli d iɣaman n Igrikn, lliɣ tlkm 350DL, kud sul iddr Aliksandr Axatar, druɣ Igrikn akkʷ ar ssmrasn yan uskkil Agrik iddukkln.

Ɣ uzmz ilmma, isnflul Arisṭufans n Biẓanṭa [257-185 DL], lli tt inn ikkan iga yan umassan d unjṛum Agrik, kṛaḍ ifskiln fad ad izmmim tattayt (tone) n tguriwin Tigrikin.

Mqqar gzzin iskkiln Igrikn imsiltn n tgrikt tazaykut nican, macc d wakud, bdan imslitn ad ar ttnfaln. Kra n iɣritn ssntan ar ttmmrwusn.

Asnmarra atrar

[ssnfl | Snfl asagm]

Ɣ 1982, tsudded tnbbaḍt n Iyunan yan usnmarra afrar nna mi ism "monotonic". Ar issmras usnmarra ad ɣar yan ufskil.

Tisuɣal

[ssnfl | Snfl asagm]