Lucas Cranach Stariji
| Lucas Cranach Stariji | |
|---|---|
 Luka Kranah Stariji |
Luka Kranah Stariji (namački Lucas Cranach; Kranah, 1472 – Vajmar, 16. 10. 1553) je bio nemački slikar i grafičar. Prvo obrazovanje dobio je od svog oca. Od 1501. do 1504. bio je u Beču. Od 1505. radio je kao dvorski slikar kod izbornog kneza Saksonije Fridriha III i rukovodio velikom radionicom u Virtembergu. Osim toga bavio se trgovinom vinima i nekretninama, imao je krčmu i apoteku. Godine 1523. u Vitenbergu gde je kao najbogatiji građanin privremeno bio i gradski većnik, rizničar, gradonačelnik, vodio je štamparsku i knjižarsku delatnost. Kao lični prijatelj Martina Lutera promovisao je protestantske ideje svojim drvorezima. Kao pratilac saksonskog izbornog kneza Johana Fridriha bio je sa njim od 1550. do 1552. u zatočeništvu a potom ga je pratio u Vajmar. Kranah je pored Albrehta Direra i Albrehta Altdorfera glavni majstor nemačke umetnosti reformacije. Zahvaljujući svom snažnom izrazu u oblikovanju pejzaža postao je suosnivač dunavske škole. Posle putovanja u Holandiju 1508. godine u njegovim radovima mogu se prepoznati maniristički elementi kao i prihvatanje ženskog akta. Među njegovim slikama (oko 1000 dela) nalaze se između ostalog, oltarske slike i čuveni portreti reformatora. Izradio je i drvoreze za Luterovu Bibliju (od 1521. godine) i crteže za molitvenik cara Maksimilijana I.
