Kompromis
Kompromis (latinski compromissium, uzajamno obećanje) je koncept pronalaženja dogovora kroz sporazumijevanje, odnosno prihvaćanje tuđih zahtjeva na štetu vlastitih ciljeva i težnji. Smatra se nužnim dijelom procesa pregovaranja gdje postoje nesuglasice, odnosno kada obje strane smatraju da je postizanje sporazumnog ishoda donosi stvarniju korist od potencijalne koristi koje bi donijelo prihvaćanje nečije početne pozicije.
Ekstremizam se često smatra antonimom kompromisa, koji se, ovisno o kontekstu, vezuje uz koncept ravnoteže i tolerancije.
Kompromis ima i svoje negativne konotacije, pogotovo kada se tumači kao kapitulacija, odnosno "kompromitiranje" nečijih ciljeva i načela u procesu postizanja sporazuma.
Kompromisno rešenje problema višekriterijumskog odlučivanja koje je najbliže idealu može se odrediti metodom VIKOR koja obezbeđuje maksimalnu korisnost za većinu i minimalno nezadovoljenje za oponenta.[1][2]
U građanskom procesnom pravu, kompromis se definira kao pismeno utanačenje stranaka da se u pogledu nekog spora podvrgnu arbitražnom sudovanju. Ako se radi o sporu koji je među njima već nastao, onda se to naziva kompromis u užem smislu (acte de compromis). Ako se radi o budućim sporovima koji između njih mogu nastati na temelju njihovog pravnog odnosa, takav sporazum se naziva kompromisorna klauzula (clause compromissoire).
U međunarodnom pravu kompromis i kompromisorna klauzula imaju to isto značenje kad se radi o sporazumu između država za rješavanje njihovih sporova putem arbitraže.
- ↑ Opricović Serafim. “Višekriterijumska optimizacija sistema u građevinarstvu”. Građevinski fakultet, Beograd, 1998. -302 str. ISBN 86-80049-82-4.
- ↑ Opricovic Serafim, Tzeng Gwo-Hshiung. “Extended VIKOR Method in Comparison with Outranking Methods”. European Journal of Operational Research, Vol. 178, No 2, 2007, pp. 514–529.