Kazimierz III od Poljske
| Kazimir III. Veliki | |
|---|---|
| |
| Portret na sarkofagu | |
| Poljski kralj | |
| Vladavina | 1333. - 1370. |
| Prethodnik | Vladislav I. Lokietek |
| Nasljednik | Ludovik I. Anžuvinac |
| Dinastija | Pjastovići |
| Otac | Vladislav I. Lokietek |
| Majka | Jadwiga od Kalisza |
| Rođenje | 30. april 1310. Kowal |
| Smrt | 5. novembar 1370. Krakov? |
Kazimir III. Veliki (poljski: Kazimierz III Wielki) (Kowal, 30. april 1310. - Krakov ?, 5. novembar 1370.) bio je posljednji poljski kralj iz Dinastije Pjastovića koji je vladao zemljom od 1333. do 1370.[1]
Zvan je Veliki i Seljački kralj jer se klonio ratova, a više oslanjao na savezništva i pregovore, svojom trezvenom politikom ipak je uspio proširiti teritorij kraljevstva prema istoku (Rusija) i zapadu (Njemačka). Ojačao je centralnu vlast dvora, kodificirao zakonodavstvo, dao gradovima pravo na samoupravu po uzoru na Magdeburško pravo i osnovao prvi poljski univerzitet u Krakovu 1364.[1]
Kazimir je bio drugi kralj ponovno ujedinjene i reanimirane Poljske, koja je gotovo dva vijeka bila podijeljena na brojna mala vojvodstva. Njegov otac Vladislav, uspio je ujediniti Veliku i Malu Poljsku i obnovio je davno zaboravljeno kraljevstvo krunidbom u Krakovu 1320. Majka mu je bila Jadwiga, kćer Bolesława Pobožnog iz Velike Poljske.[1]
Nakon smrti starijeg brata 1312. Kazimir je smatran prijestolonasljednikom, i pripreman za vladavinu od strane Jarosława (kasniji nadbiskup Gniezna) i njegov budući savjetnik. Nakon smrti oca Kazimir je postao poljski kralj 1333. Od njegove tri sestre, najvažnija je ispala Elizabeta, koja se 1320. udala za ugarskog kralja Karla I, pa je imala utjecaja na ondašnju politiku.[1]
Za svoje vladavine Kazimir je nastavio djelo svoga oca, dodavši dvije velike i važne regije Crvenu Ruteniju i Mazoviju, pa je tako zemlju učinio solidnim i cijenjenim partnerom u zemljama Centralne Evrope 14. vijeka.
Uz sve to ostavio je dobro organiziranu vlast i ojačao narodno jedinstvo, pa nakon njegove smrti (iako nije odredio prijestolonasljednika) nije bilo pokušaja obnove bivših vojvodstva.[1]
