Jesen Čejena

Cheyenne Autumn
Cheyenne Autumn
	kino-poster
Režija	John Ford
Producent	John Ford; Bernard Smith
Scenario	James R. Webb ; sinopsis: Mari Sandoz
Predložak	The Last Frontier; autor:; Howard Fast
Uloge	Richard Widmark; Carroll Baker; James Stewart; Dolores del Río; Edward G. Robinson; Karl Malden
Muzika	Alex North
Fotografija	William H. Clothier
Montaža	Otho Lovering
Distribucija	Warner Bros.
Datum(i) premijere	3. 10. 1964
Trajanje	154 min.
Jezik	engleski
Bruto prihod	3,500.000 $ (SAD i Kanada)

Cheyenne Autumn (sh. Jesen Čejena) je američki vestern film snimljen 1964. godine u režiji Johna Forda, poznat kao posljednji vestern, odnosno pretposljednje ostvarenje u filmografiji Johna Forda.

Predstavlja adaptaciju romana The Last Frontier Howarda Fasta, koji se, pak, temeljio na istinitim događajima. Radnja započinje u jesen 1879. godine kada čejenske poglavice Mali Vuk i Tupi Nož (koje tumače Ricardo Montalban i Gilbert Roland), suočeni sa glađu i bolešću u rezervatu u Oklahomi kojim im je dodijelila američka vlada, organiziraju veliki bijeg, nastojeći da se vrate u svoju tradicionalnu postojbinu na sjeveru. Protagonist, čiji lik tumači Richard Widmark, je oficir američke vojske koji sudjeluje u njihovom hvatanju, iako duboko u sebi sa njima suosjeća i razumije njihove postupke.

Cheyenne Autumn je Ford planirao snimati još krajem 1950-ih, nastojeći njime odati počast indijanskim plemenima čiji su mu pripadnicima pomagali tokom karijere, odnosno napraviti vestern film koji bi, za razliku od dotadašnjih hollywoodskih ostvarenja, zbivanja iz doba Divljeg Zapada prikazivali iz indijanske perspektive. Originalno je zamislio da protagonisti budu Mali Oblak i Tupi Nož, a njih su, u nedostatku indijanskih glumaca, trebali tumačiti Anthony Quinn i Richard Boone, koji su bili djelomično indijanskog porijekla. Međutim, pod pritiskom studija Ford je bio prisiljen kao protagonista ubaciti bijelca, kao i nadodati niz dodatnih scena i likova. Sa druge strane, Ford je kao lokacije ponovno koristio Dolinu spomenika, te veliki broj pripadnika naroda Navajo koji su glumili Čejene. Kasnije se ispostavilo ne samo da je "čejenski jezik" koji koriste indijanski likovi u stvari navajo jezik, nego da su Navajo glumci koristili priliku za "kreativne" dijaloge u koje su "prokrijumčarili" vulgarne psovke, a koje su ostale neprimijećene kako od članova ekipe, tako i od hollywoodskih cenzora. Iako je Ford iz završne verzije uspio izbaciti neke scene - poput segmenta u kome Wayatta Earpa tumači James Stewart - sa 158 minuta trajanja predstavlja najduži film u njegovoj filmografiji.

Cheyenne Autumn je podijelio kritiku, pa su ga neki tako hvalili kao autorovo ispravljanje nepravdi prema Indijancima, dok su mu drugi zamjerali nedostatak čvrste narativne strukture.

Uloge

Richard Widmark ... Kapetan Thomas Archer
Carroll Baker ... Deborah Wright
James Stewart ... Wyatt Earp
Edward G. Robinson ... Carl Schurz
Karl Malden ... Kapetan Oscar Wessels
Sal Mineo ... Red Shirt
Dolores del Río ... Španjolka
Ricardo Montalban ... Little Wolf
Gilbert Roland ... Dull Knife
Arthur Kennedy ... Doc Holliday
Patrick Wayne ... Potporučnik Scott
Elizabeth Allen ... Guinevere Plantagenet
John Carradine ... Major Jeff Blair
Victor Jory ... Tall Tree
Mike Mazurki ... Narednik Stanislaus Wichowsky
George O'Brien ... Major Braden
Sean McClory ... Dr. O'Carberry
Judson Pratt ... Gradonačelnik Dog Kelly
Ken Curtis ... Joe
Shug Fisher ... Skinny

Izvori

↑ Približne procjene. V. "Big Rental Pictures of 1965", Variety, 5 January 1966 p 6

Vanjske veze

Cheyenne Autumn na sajtu IMDb
Jesen Čejena na AllMovie-u (en)
Cheyenne Autumn na filmskoj bazi podataka TCM
Cheyenne Autumn u katalogu Američkog filmskog instituta

[1] Približne procjene. V. "Big Rental Pictures of 1965", Variety, 5 January 1966 p 6

[1]

p r u Filmovi Johna Forda
1910-e	The Tornado • The Fighting Gringo • The Trail of Hate • The Scrapper • Cheyenne's Pal • The Soul Herder • Straight Shooting • The Secret Man • A Marked Man • Bucking Broadway • The Phantom Riders • Wild Women • Thieves' Gold • The Scarlet Drop • Hell Bent • A Woman's Fool • The Craving (with Francis Ford) • Three Mounted Men • Roped • The Fighting Brothers • A Fight for Love • Rustlers • Bare Fists • Gun Law • By Indian Post • The Gun Packer • Riders of Vengeance • The Last Outlaw • The Outcasts of Poker Flat • Ace of the Saddle • Rider of the Law • A Gun Fightin' Gentleman • Marked Men
1920-e	The Prince of Avenue A • The Girl in Number 29 • Hitchin' Posts • Just Pals • The Big Punch • The Freeze-Out • The Wallop • Desperate Trails • Action • Sure Fire • Jackie • Little Miss Smiles • Silver Wings (with Edwin Carewe) • The Village Blacksmith • The Face on the Bar-Room Floor • Three Jumps Ahead • Cameo Kirby • North of Hudson Bay • Hoodman Blind • Hearts of Oak • Lightnin' • Kentucky Pride • Thank You • The Fighting Heart • The Shamrock Handicap • 3 Bad Men • Upstream • Four Sons • Napoleon's Barber • Strong Boy • The Black Watch
1930-e	Men Without Women • Born Reckless • Up the River • Seas Beneath • The Brat • Arrowsmith • Airmail • Pilgrimage • Doctor Bull • The Lost Patrol • The World Moves On • Judge Priest • The Whole Town's Talking • The Informer • Steamboat Round the Bend • The Prisoner of Shark Island • Mary of Scotland • The Plough and the Stars • Wee Willie Winkie • The Hurricane • Four Men and a Prayer • Submarine Patrol • Stagecoach • Young Mr. Lincoln • Drums Along the Mohawk
1940-e	The Grapes of Wrath • The Long Voyage Home • Tobacco Road • How Green Was My Valley • They Were Expendable • My Darling Clementine • The Fugitive • Fort Apache • 3 Godfathers • She Wore a Yellow Ribbon
1950-e	When Willie Comes Marching Home • Wagon Master • Rio Grande • The Quiet Man • What Price Glory? • The Sun Shines Bright • Mogambo • The Long Gray Line • Mister Roberts (ko-režiser: Mervyn LeRoy) • The Searchers • The Wings of Eagles • The Rising of the Moon • Gideon's Day • The Last Hurrah • The Horse Soldiers
1960-e	Sergeant Rutledge • Two Rode Together • The Man Who Shot Liberty Valance • How the West Was Won (with Henry Hathaway and George Marshall) • Donovan's Reef • Cheyenne Autumn • 7 Women
Televizija	"Fireside Theater" (1949) • The Bamboo Cross (1955) • "Screen Directors Playhouse" (1955) • "Wagon Train" (1957-1965)
kao producent	The Iron Horse (1924) • The Blue Eagle (1926) • Mother Machree (1928) • Hangman's House (1928) • Riley the Cop (1928) • Salute (1929) • Flesh (1932) • The Adventures of Marco Polo (1938) • Young Cassidy (1965)
Dokumentarni filmovi	Torpedo Squadron • Sex Hygiene (1942) • The Battle of Midway (1942) • December 7th (1943) • We Sail at Midnight (1943) • This Is Korea! (1951) • Korea (1959) • Chesty: A Tribute to a Legend (1976)