Il caso Mattei
| Il caso Mattei | |
|---|---|
 | |
| Režija | Francesco Rosi |
| Producent | Franco Cristaldi |
| Scenario | Tito Di Stefano Tonino Guerra Nerio Minuzzo Francesco Rosi Fulvio Bellini (van špice) Alessandro Previdi (van špice) sinopsis: Tonino Guerra |
| Predložak | L'assassinio di Enrico Mattei; autor: Fulvio Bellini & Alessandro Previdi |
| Uloge | |
| Muzika | Piero Piccioni |
| Fotografija | Pasqualino De Santis |
| Montaža | Ruggero Mastroianni |
| Studio | Vides |
| Distribucija | CIC |
| Datum(i) premijere | 26. 1. 1972
|
| Trajanje | 110 min. |
| Zemlja |  Italija |
| Jezik | italijanski engleski |
Il caso Mattei (sh. Slučaj Mattei) je italijanski biografski film snimljen 1972. godine u režiji Francesca Rosija, poznat kao jedno od najuspješnijih ostvarenja u njegovoj filmografiji, kao i među politički angažiranim filmovima svog doba.
Naslovni lik, koga tumači Gian Maria Volonte, je Enrico Mattei, italijanski demokršćanski političar i privrednik koji je za vrijeme dugogodišnjeg mandata na čelu nacionalne naftne kompanije ENI postao zaslužan za poratni ekonomski bum u Italiji, ali i inzistiranjem da Italija postane energetski nezavisna korištenjem prirodnog plina i alternativnih izvora nafte stekao veliki broj neprijatelja, pogotovo u američkoj vladi i tamošnjim naftnim kompanijama (Sedam sestara). Radnja filma, kombinirajući igrane sa dokumentarnim sekvencama, pokušava rasvijetliti okolnosti Matteijeve smrti u nikada razjašnjenoj avionskoj nesreći 1962. godine, a za koju se vjeruje da je u stvari bila atentat.
Samo snimanje filma je obilježila tragedija. Rosi je prilikom prikupljanja građe za film angažirao svog prijatelja, istraživačkog novinara Maura De Maura, koji je 1970. godine nestao, također u nikad razjašnjenim okolnostima, a koje se često povezuju za navodno sudjelovanje Mafije i italijanskih tajnih službi u atentatu. Rosi je, nastojeći koristiti tehnike cinema veritea, u film ubacio materijale vezane za De Maurov nestanak, odnosno sam De Mauro se pojavljuje kao lik u filmu. Film također sadrži scenu u kojoj Matteijev putnički avion prelijeće teritoriju tadašnje Jugoslavije, a zbog čega ga presreću lovački avioni Jugoslavenskog ratnog zrakoplovstva; njih, pak, u filmu "glume" italijanski lovci Aermacchi MB-326 sa italijanskim oznakama; u Jugoslaviji je kasnije izazvao pažnju i zbog toga što Mattei taj problem rješava spominjući ime Aleksandra Rankovića, tadašnjeg jugoslavenskog šefa UDBA-e koji je u vrijeme premijere bio umirovljen, odnosno svojevrsna neličnost u toj državi.
Il caso Mattei je bio prikazan na Kanskom festivalu gdje je osvojio Zlatnu palmu zajedno sa filmom Radnička klasa ide u raj, a u kome je također glavnu ulogu tumačio Volonte. U SAD je, pak, s izuzetkom nekoliko dana kino-distribucije u jednoj njujorškoj dvorani nikada nije bio prikazan, a kasnije niti izdan na videu; to se ponekad tumači time da je Paramount Pictures, koja je bila otkupila prava, bila vlasnički povezana za naftnom kompanijom Gulf Oil, jednom od "Sedam sestara".[1].
- Gian Maria Volontè - Enrico Mattei
- Luigi Squarzina - Novinar
- Gianfranco Ombuen - Inž. Ferrari
- Edda Ferronao - Gđa Mattei
- Accursio Di Leo - Važan Sicilijanac #1
- Giuseppe Lo Presti - Važan Sicilijanac #2
- Aldo Barberito - Službenik
- Dario Michaelis - Karabinjerski oficir
- Peter Baldwin - McHale (novinar)
- Franco Graziosi - Ministar
- Elio Jotta - Predsjednik komisije
- Luciano Colitti - Bertuzzi
- Terenzio Cordova - Policajac
- Camillo Milli - Mjenjač novca
- Jean Rougeul - Američki službenik
- ↑ Frédéric Tonelli, Le secret des sept sœurs. Le temps des mensonges, Arte, 2011
- Il caso Mattei na sajtu IMDb