Va ô cuntinutu

Empedocli

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Disambiguazzioni – Se stai cercando artìculu tratta dû filòsufu grecu anticu - Siddu stai circannu lu vurcanu chi porta lu stissu nomu, talìa Empedocli (vurcanu).


Empedocli.

Empedocli, ( Ἐμπεδοκλῆς/ Empedokles) (Girgenti 490 a.C ca. - 430 a.C.) filòsufu grecu, ma puru scienziatu, omu pulìticu, oraturi, dutturi.

Era di famigghia nòbbili e ricca. Comu sò patri, Metoni, chi appi nu ruolu mpurtanti pi lluntanari lu tirannu Trasideu di Girgenti ntô 470, Empedocli participau â vita pulitica dâ cità, mittènnusi dâ parti dî democràtici, e cuntribbuennu â fini dâ oligarchia chi s'havia furmatu ô nnumani dâ fini dâ tirannia. Li sò nimici lu esiliaru ntô Peloponnesu, unni allivoti canuscìu Protagora e Erodutu. Tra li sò allievi ci fu puru Gorgia.

Si dâ sò vita nun semu tantu certi, la sò fama di magu cuntribbuìu, nveci, a fari nàsciri li liggenni supra di iddu. Li sò amici e discepuli cuntunu pi esempiu, chi â sò morti, essennu amatu dî dei, si nni cchianau ô cielu; li sò nimici dìcinu chi si jittau nta l'Etna pi dimustrari la sò divinità. La rialità è chi nun si sapi si pi da veru murìu in patria, o comu è cchiù probabbili ntô Peloponnesu.

A Empedocli sunnu attribbuiti nu munzeddu di òpiri, ntra cui trattati supra la midicina, supra la pulìtica, supra li guerri persiani e supra li traggedî.

Bibliografia essenziali

[cancia | cancia la surgenti]
  • E. Bignone, Empedocle, Torino 1913 (rist. Roma 1963);
  • G. Colli, Empedocle, Pisa 1949;
  • C. Gallavotti, Empedocle. Poema fisico e Lustrale, Milano 1975;
  • L. Rossetti, C. Santaniello, Studi sul pensiero e sulla lingua di Empedocle, Bari 2004.