Чөмчүүк
Тас көстүүтэ
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/sah/thumb/e/ed/%D0%96%D0%B5%D0%BC%D1%87%D1%83%D0%B3.jpg/300px-%D0%96%D0%B5%D0%BC%D1%87%D1%83%D0%B3.jpg)
Чөмчүүк, чөмчүүк таас (кытайдыы: 珍珠 zhēn zhū, чөнчүү) — уу моллюскаларын мантиятын иһигэр кумах дуу, атын сыыс дуу киирэн хааллаҕына ол үрдүнэн кальций карбонаатыттан турар арагонит пластииналара үүнэн киирэн бараллар — оччоҕо күндү таас үөскүүр. Таас горуох саҕа буоларыгар 12 сыл ааһыан наада. Пластиинлар бэйэ-бэйэлэрин кытта конхиолин диэн органика эттигинэн силимнэнэллэр. Ити конхиолин кэлин эргэрэн свойствотын сүтэрдэҕинэ чөмчүүк кылбачыйбат буолан хаалар, «кырдьыбыт» диэн ааттыыллар.
Чөмчүүк туһунан Олоҥхоҕо эмиэ этиллэр, холобур, Күн Чөмчүүк — айыы кыыһын аата[1]
Быһаарыылар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- ↑ Элэс Боотур олоҥхо, 5445 хоһоон, Бүөтүр Оҕотоойоп, Дьокуускай, 2002, ISBN 5-88149-100-9
Туһаныллыбыт сирдэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Всё о драгоценных камнях. Стоун Джаспер. СПб, ООО «СЗКЭО», 2009. — 176 с. ISBN 978-5-306-00346-7