Linux

Linux (Linus (Torvalds) + Unix) диэн *nix операциялыыр системалар уустара. Linux иччитигэр олохтонор. FOSS оҥоhук ордук биллиилээх холобурдарыттан биирдэстэрэ. Төрүт кодун ким баҕар туттуон, уларытыан эбэтэр тарҕатыан сөп. Билигин Linux иччитэ элбэх элетроникаҕа туттуллар, холобур компьютерга операционнай системанан - GNU/Linux ubuntu, телефоҥҥа - android, SmartTV телевизога, маршрутизаторга

Linux

OS family	Unix-курдук
Working state	Билигин
Kernel type	Монолит иччи
License	Components released under GNU General Public License and others

Linux иччитин 1991 с. Линус Торвальдс суруйбута. Система утилиталара уонна библиотекалара GNU операциялыыр систематтан ылыллыбыттара. Ол иhин система атыын аата GNU/Linux.

1990- с сыллар саҕаланыыларыгар тэриллибит салаа ресурсалара номнуо 2000- с сыллар саҥаларыгар компьютердар уонна сервердэр ситимнэрэ кэҥээн, көрүү- истии систиэмэтэ кэҥээн, сорох сирдэргэ персональнай компьютердарга эмиэ туһаныллыбыттара.

Хас биирдии Linux систематтан волонтердары тардыы уонна атыылааһын олус суолталаах программнай кыахтардаах: холобур, 2008 сылга суоттааһын 9 млрд долларга тэҥнэһэр системаны оҥорорго 10,8 млрд долларга наадыйарын, оттон холбоһуктаах себестоимоһа 1,4 млрд долларга тэҥнэспитин, аҥардас 2008 сылга 315 мөл. долларга тиийэ улаатарын, холбуу үлэ 73 мөл. долларга тэҥнэспитин көрдөрбүттэрэ.тыһ. киһи-сааһа.

Семейство системы, включающих компонентов включающих программы ГNU, gcc, gcc, golbc, coutils и ряды других, сороҕор идентичность как GNU/Linux. Так как традиционные системы чако- то, под "Linux" обычно подразумываются чако- то; притом существует спорка о имении GNU/Linux. Linux - Linux-Linux-Linux Standa base, докумуоннар сорҕолоро стандарт быһыытынан регистрацияламмыт; ол гынан баран, система барыта сертификацияланар буолбатах, уопсайынан, Linux-система биир кэлим стандартнай комплект эбэтэр дьиэ кэргэҥҥэ киирэр формальнай усулуобуйа суох. Ол эрээри биирдиилээн Linux базатыгар олоҕуран кэккэ системалар бааллар эрээри, "GNU/Linux" программаттан көрөн, "Linux" диэбэттэр, чуолаан, мобильнай системалар уонна собуоттар бааллар.

Официальнай логотибынан уонна талисман Linux 1996 сыллаахха Ларри Юининг буолар. «Linux» атыы- эргиэн марката Айааччыга уонна сүрүн оҥорооччу ядра Линус Твальдс тиксэр. Онуоха проект ханнык да тэрилтэҕэ эбэтэр чааһынай дьоҥҥо тиксибэтэҕэ, кини сайдыытыгар кылаатын иһин тыһыынчанан тутулуга суох бэдэрээтчиттэр уонна компаниялар бииргэ үлэлииллэрин биир сүрүн инструменнарынан буолаллар. Linux сайдыытын уонна хаамыытын сүрүн сыалынан- соругунан туруорар кэккэ коммерческайа суох холбоһуктар бааллар-2007 сыллаахха The Linuux порядка. Linux-Linux-система тутаах ырыынага баар, олор 70 %- тан тахса (2017) Red Hat (IBM в 2019 году).

Ричард Столлмэн, хаҥас, GNU project тэрийээччитэ, уонна Линус Торвальдс, уҥа, Linux иччитин айааччы
Ричард Столлмэн, хаҥас, GNU project тэрийээччитэ, уонна Линус Торвальдс, уҥа, Linux иччитин айааччы