Razgovornik
Razgovornik
Razgovornik
РУССКО-ГАГАУЗСКИЙ РАЗГОВОРНИК
Комрат
2016
1
Onaylandı Gagauziya M.V. Maruneviç adına Bilim-
aaraştırma merkezinin Bilim Topluşu tarafından
Protokol № 29, oktäbrinin ayın 31-dän 2016 y.
Аvtorlar:
Olga Radova-Karanastas,
Stepan Kuroglo
© НИЦ Гагаузии
2
GAGAUZİYA M.V. MARUNEVİÇ ADINA
BİLİM-AARAŞTIRMA MERKEZİ
Komrat
2016
3
ГАГАУЗСКИЙ АЛФАВИТ 1957 ГОДА, НА БАЗЕ КИРИЛЛИЦЫ1
Аа Жж Нн ÿÿ Ыы
Ää ӁӁ Оо Фф Ь
Бб Зз Öö Хх Ээ
Вв Ии Пп Цц Юю
Гг Йй Рр Чч Яя
Дд Кк Сс Шш
Ее Лл Тт Щщ
Ëë Мм Уу ъ
1
Дополнительные знаки гагаузского алфавита – ä, ö, ÿ, ӂ – читаются следующим
образом: бäн [б’ан’], сефтä [сефт’а], гöл [г’ол’], гÿн [г’ун’]; ӂан [дж’ан], ӂыбыр
[джыбыр], ӂибрä [дж’ибр’а] и т.д.
4
ПРЕДИСЛОВИЕ
Разговорник рассчитан на массового гагаузского читателя, а
также граждан, интересующихся гагаузским языком. Необходимость
издания продиктована ослабленным уровнем знания родного языка
различными слоями гагаузского населения. Мы ставили своей целью
помочь в освоении наиболее употребительных слов и выражений, не-
обходимых в процессе общения.
Учитывая, что часть граждан ещё не успела усвоить новый ал-
фавит на базе латиницы, мы сочли нужным новое издание разговор-
ника подготовить как на славянской основе гагаузской письменности,
так и на основе ныне действующего латинского гагаузского алфавита.
Авторы приносят искреннюю благодарность всем, кто оказал содей-
ствие в издании книги.
ÖNSÖZ
Sözleşmäk kiyadı hazırlandı maasuz gagauz okuyucularına deyni
hem o vatandaşlara, angıların gagauz dilinä meraklıı var. Basımın lääzımnıı:
gagauz halkının türlü temsilcileri tarafından gagauz dilinin yufka uurda
bilmesi. Bizim neetimiz: yardım etmää üürenilsin en sık kullanılan laflar
hem frazalar, angıları lääzım konuşmak proțesindä.
Gagauz vatandaşlarımızın çoyu eni alfabetä taa alışmadıı için, biz
kararladık sözleşmäk kiyadının eni basımını hazırlayalım gagauz yazısının
hem kiril temelindä, hem büünkü gündä kullanılan latin grafikası temelindä.
Avtorlar şükür ederlär hepsinä, kim yardım etti kiyadın tiparlamasına.
5
6
ОБЩАЯ ГЕНЕЛ GENEL
ЧАСТЬ (ӁӰМНÄ) (CÜMNÄ)
БÖЛӰМ BÖLÜM
7
НАДПИСИ. ЙАЗЫЛАР. YAZILAR.
ВЫВЕСКИ АСКЫЛАР ASKILAR
8
НАДПИСИ. ЙАЗЫЛАР. YAZILAR.
ВЫВЕСКИ АСКЫЛАР ASKILAR
9
НАДПИСИ. ЙАЗЫЛАР. YAZILAR.
ВЫВЕСКИ АСКЫЛАР ASKILAR
10
ТЕКЛИФ TEKLİF
ПРИГЛАШЕНИЕ (ЧААРЫШ, БУЙУР (ÇAARIŞ, BUYUR
ЕТМÄК) ETMÄK)
Проходите, пожалуйста! Буйурун, гечин! Buyurun, geçin!
Войдите, пожалуйста! Буйурун, гирин! Buyurun, girin!
Садитесь, пожалуйста! Буйурун, отурун! Buyurun, oturun!
Проходите, Буйурун, йаклашын! Buyurun, yaklaşın!
пожалуйста, ближе! (Буйурун, таа йакына (Buyurun, taa yakına
йаклашын (гечин)!) yaklaşın (geçin)!)
Разрешите пригласить Изин вериниз сизи İzin veriniz sizi… teklif
Вас… … теклиф едейим. edeyim. (Var mı nicä
(Вар мы ниӂä сизи … sizi… teklif edeyim?)
теклиф едейим?)
Не хотите (не желаете) Сиз истäмеерсиниз Siz istämeersiniz
ли Вы зайти…? (истерсиниз) ми … (istersiniz) mi …
гирмää? girmää?
Не можете ли Вы Йок му ниӂä Yok mu nicä
сказать… сöлейäсиниз… söleyäsiniz…
Пойдëмте на озеро Хади гöлä Hadi gölä
(- на речку, (- дерейä, (- dereyä,
- на море, - денизä, - denizä,
- в кино, - кинойa, - kinoya,
- на концерт - концертä - konţertä
- в театр). - театрайа) гиделим. - тeatraya) gidelim.
СЕЛEМНИК SELEMNİK
ПРИВЕТСТВИЕ (СЕЛEМНЕМÄK) (SELEMNEMÄK)
11
ИСТЕКЛÄР İSTEKLÄR
ПОЖЕЛАНИЯ (ДИЛЕКЛÄР) (DİLEKLÄR)
12
ИСТЕКЛÄР İSTEKLÄR
ПОЖЕЛАНИE (ДИЛЕКЛÄР) (DİLEKLÄR)
13
ИСТЕКЛÄР İSTEKLÄR
ПОЖЕЛАНИЯ (ДИЛЕКЛÄР) (DİLEKLÄR)
14
ВОПРОСЫ СОРУШЛАР SORUŞLAR
16
ВОПРОСЫ СОРУШЛАР SORUŞLAR
17
СОГЛАСИЕ. КАЙЫЛЛЫК. KAYILLIK.
ПОДТВЕРЖДЕНИЕ ГЕРЧЕКЛИК GERÇEKLİK
18
ОТРИЦАНИЕ. РЕТ ЕТМÄК. RET ETMÄK.
ОТКАЗ ИНКÄРЛИК İNKÄRLİK
19
ОТРИЦАНИЕ. РЕТ ЕТМÄК. RET ETMÄK.
ОТКАЗ ИНКÄРЛИК İNKÄRLİK
Очень приятно. Пек ислää. Пек ии, пек Pek islää. Pek ii, pek
хош(тур). hoş(tur).
Я очень доволен. Пек разыйым. Хошума Pek razıyım. Hoşuma
пек гитти. pek gitti.
Как приятно! Как я рад! Не гöзäл! Не хош! Ne gözäl! Ne hoş! Pek
Пек севиндирди бени! sevindirdi beni! Ne pek
Не пек (чок) хошума (çok) hoşuma gitti! Pek
гитти! Пек севиндим! sevindim!
Очень хорошо! Пек ислää! Пек ии! Pek islää! Pek ii!
Это чудесно, Пек кääмил, хелал! Pek käämil, helal!
превосходно!
Это очень любезно Пек хатырлыйсыныз. Pek hatırlıysınız. Pek
(мило) с вашей Не пек хошлуйсунуз. hoşlıysunuz.
стороны.
Хорошо. Очень Ислää. Пек ислää. İslää. Pek islää.
хорошо.
Извините, но это мне Афединиз, ама бана бу Afediniz, ama bana bu
не подходит. уймээр (йарамээр). uymêêr (yaramêêr).
Спасибо. Большое Саа ол. Чок саа ол. Saa ol. Çok saa ol.
спасибо. Шÿкÿр. Чок шÿкÿр. Şükür. Çok şükür.
Благодарю от всего Бÿтÿн ÿреклäн Bütün üreklän (ürektän)
сердца. (ÿректäн) шÿкÿр şükür ederim.
едерим.
20
РАДОСТЬ, СЕФА, SEFA,
ПРИЗНАНИЕ, СЕВИНМЕЛИК, SEVİNMELİK,
БЛАГОДАРНОСТЬ ХОШЛУК, ИТРАФ, HOŞLUK, İTRAF,
ШӰКӰРЛӰК ŞÜKÜRLÜK
Благодарю, вы очень Саа олунуз, сиз пек Saa olunuz, siz pek
любезны. хатырлыйсыныз. hatırlıysınız.
Искренне вам Бÿтÿн ÿреклäн Bütün üreklän (ürektän)
признателен (ÿректäн) сизä sizä şükürüm (sizi
(признательна). шÿкÿрÿм (сизи шÿкÿр şükür ederim).
едерим).
Благодарю вас за Шÿкÿр едерим сизи Şükür ederim sizi
любезность хатырлыыныз ичин hatırlıınız için
(-внимание, (-сайдыыныз ичин, (-saydıınız için,
-приглашение, -теклифиниз -teklifiniz
(чаардыыныз) ичин; (çaardıınız) için;
-подарок, -баашыш ичин, -baaşış için,
-сувенир, -сувенир ичин, -suvenir için,
-поздравление, -кутладыыныз ичин, -kutladıınız için,
-помощь, -йардымыныз ичин, -yardımınız için,
-оказанный приём, -каблеттииниз - kablettiiniz (kabul
(кабул еттииниз) ичин, ettiiniz) için,
- гостеприимство). -мусaафирӂилик -musaafircilik
(мусаафирӂиилиниз) (musaafirciiliniz)
ичин); için);
конукладыыныз ичин. konukladıınız için.
Заранее вам благодарен Замандан шÿкÿрÿм Zamandan şükürüm
(благодарна). сизлерä. sizlerä.
Пожалуйста, не за что. Саа ол, йок нейä. Saa ol, yok neyä.
Не знаю, как вас Хич билмеерим, ниӂä Hiç bilmeerim, nicä sizi
благодарить. сизи щÿкÿр едейим. şükür edeyim.
Я вам очень Сизи чок шÿкÿр Sizi çok şükür ederim.
признателен едерим. Сизä чок Sizä çok şükürüm.
(признательна). шÿкÿрÿм.
С (большим) (Бÿÿк) хавезлäн. (Büük)
удовольствием. havezlän.
21
АФЕТМÄК, AFETMÄK,
ИЗВИНЕНИЕ, ПИШМАННЫК, PİŞMANNIK,
СОЖАЛЕНИЕ, КАХЫРЫ ПАЙ KAHIRI PAY
СОБОЛЕЗНОВАНИЕ ЕТМАК. АӁЫМАК ETMÄK. ACIMAK
(АӁЫМАННЫК) (ACIMANNIK)
22
АФЕТМÄК, AFETMÄK,
ИЗВИНЕНИЕ, ПИШМАННЫК, PİŞMANNIK,
СОЖАЛЕНИЕ, КАХЫРЫ ПАЙ KAHIRI PAY
СОБОЛЕЗНОВАНИЕ ЕТМАК. АӁЫМАК ETMÄK. ACIMAK
(АӁЫМАННЫК) (ACIMANNIK)
23
ЗНАКОМСТВО ТАНЫШМАК TANIŞMAK
24
ЗНАКОМСТВО ТАНЫШМАК TANIŞMAK
25
ЗНАКОМСТВО ТАНЫШМАК TANIŞMAK
26
ЗНАКОМСТВО ТАНЫШМАК TANIŞMAK
27
ЗНАКОМСТВО ТАНЫШМАК TANIŞMAK
28
ЗНАНИЕ ЯЗЫКОВ ДИЛ БИЛГИСИ DİL BİLGİSİ
29
ЗНАНИЕ ЯЗЫКОВ ДИЛ БИЛГИСИ DİL BİLGİSİ
30
АНКЕТА, АНКЕТА, ANKETA,
ОПРОСНОЙ ЛИСТ СОРМАК ЙАПРАА SORMAK YAPRAA
31
ВОЗРАСТ ЙАШ YAŞ
Я на три года старше Бäн ÿч йаш таа бÿÿкÿм Bän üç yaş taa büüküm
(-моложе) (вас) тебя. сендäн sendän
(-таа кÿчÿкÿм/генчим (-taa küçüküm /gençim
(сиздäн) сендäн). (sizdän) sendän).
В каком году вы Ангы (качынӂы) Angı (kaçıncı) yıldan
родились? йылдан дууманыз? / duumanız? /Kaçtan
Качтан дууман(ыз)? duuman(ız)?
В каком году ты Дууман ангы (качынӂы) Duuman angı (kaçıncı)
родился? йылдан? Дууман качтан? yıldan? Duuman kaçtan?
Я родился в 1959 году. Беним дуумам бин Benim duumam bin
докузÿз елли докузунӂу dokuzüz elli dokuzuncu
йылдан. yıldan.
Он заметно вырос. О гöрÿмнÿ (хайлиӂä, O görümnü (haylicä,
герää гиби) gerää gibi) kalkınmış.
калкынмыш.
Он прожил до глубокой О узун бир öмÿр O uzun bir ömür yaşadı
старости. йашады (чок гечкин (çok geçkin yaşadan
йашадан етишти). etişti).
Сколько лет этому Кач йыллык (незаман Kaç yıllık (nezaman
зданию курулмуш) бу йапы kurulmuş) bu yapı
(-церкви, (-клисä, (-klisä,
-парку)? -парк)? -park)?
Когда посажено это Незаман екилмиш Nezaman ekilmiş
дерево? (дикилмиш; койулмуш) (dikilmiş; koyulmuş) bu
бу фидан? fidan?
год рождения дуума йылы duuma yılı
малолетний кÿчÿк йашта küçük yaşta
дошкольный возраст ÿÿрениӂи йашына üürenici yaşına
басмамыш ушак basmamış uşak
школьный возраст ÿÿрениӂи йашына üürenici yaşına basmış
басмыш ушак uşak
с раннего возраста кÿчÿк йаштан (беери) küçük yaştan (beeri)
молодой (ая) генч, деликанны genç, delikannı
юный (ая) генч, генчеӂик genç, gençecik
юноша олан, деликанны olan, delikannı
молодость генчлик gençlik
подросток чоӂук çocuk
совершеннолетний ерген ergen
32
ВОЗРАСТ ЙАШ YAŞ
У вас большая семья? Сизин айлениз бÿÿк мÿ? Sizin ayleniz büük mü?
Сколько вас в семье? Айлениздä Aylenizdä kaç cansınız
кач ӂансыныз (kişiysiniz)?
(кишийсиниз)?
Наша семья из пяти Айлемиздä беш ӂан Aylemizdä beş can (kişi)
человек. (киши) вар. var.
Сколько у тебя братьев Кач кардашын Kaç kardaşın
(-сестёр)? (-кызкардашын) вар? (-kızkardaşın) var?
У меня два брата и Ики кардашым хем бир İki kardaşım hem bir
сестра. кызкардашым вар. kızkardaşım var.
Где работает ваш Аганыз (батÿнуз) Aganız (batünuz) neredä
старший брат? нередä чалышэр? çalışêr?
Мой брат шофёр. Агам (батÿм) шофöр Agam (batüm) şoför
ишлеер. işleer.
Вы женаты? Сиз евли мийсиниз? Siz evli miysiniz?
Ты женат? Сäн евли мийсин? Sän evli miysin?
Он женат? О евли ми? O evli mi?
33
СЕМЬЯ АЙЛÄ AYLÄ
34
СЕМЬЯ АЙЛÄ AYLÄ
35
СЕМЬЯ АЙЛÄ AYLÄ
36
СЕМЬЯ АЙЛÄ AYLÄ
37
СЕМЬЯ АЙЛÄ AYLÄ
Вы Сиз Siz
из этого города бу касабадан мыйсыныз bu kasabadan mıysınız
(-из этого села)? (-бу кÿÿйдäн (-bu küüydän miysiniz)?
мийсиниз)?
Да, я здесь живу. Елбет, бäн бурада Elbet, bän burada
йашээрым. yaşêêrım.
Нет, я здесь Диил, бäн бурада Diil, bän burada
отдыхаю динненерим dinnenerim
(-в командировке, (-командировкадайым, (-komandirovkadayım,
-проездом). -йолӂа /йолӂулуклан). -yolca/yolculuklan).
Откуда вы приехали? Нередäн гелдиниз? Neredän geldiniz?
Я приехал Бäн Bän
из Кишинёва Кишинёвдан Kişinövdan
(-из Вулканешт, (- Валканештäн, (- Valkaneştän,
- из Киева, - Киевдäн, -Kievdän,
- из Комрата, - Комраттан, -Komrattan,
- из Чадыр-Лунги). - Чадырдан) гелдим. -Çadırdan) geldim.
Где вы живете? Нередä йашээрсыныз? Neredä yaşêêrsınız?
Я живу в гостинице Бäн «Буӂак» конак Bän “Bucak” konak
“Буджак”. евиндä йашээрым. evindä yaşêêrım.
Я живу на квартире, Кирайлан йашээрым, Kiraylan yaşêêrım,
недалеко отсюда. бурадан диил пек buradan diil pek
узак(та). uzak(ta).
Вы давно здесь Чоктан мы бурада Çoktan mı burada
живете? йашээрсыныз? yaşêêrsınız?
38
АДРЕС. ЖИЛИЩЕ АДРЕС. КОНАК ADRES. KONAK
Я здесь живу уже две Артык ики (х)афта (ÿч Artık iki (h)afta (üç gün)
недели (три дня). гÿн) бурада йашээрым. burada yaşêêrım.
На какой улице вы Ангы сокакта (сиз) Angı sokakta (siz)
живете? йашээрсыныз? yaşêêrsınız?
Я живу на улице Бäн йашээрым Кара Bän yaşêêrım Kara
Кара Чобана, дом 10, Чобан сокаанда, Çoban sokaanda, 10-cu
квартира 12, второй 10-ӂу (онунӂу) евдä, (onuncu) evdä, ikinci
этаж. икинӂи катта. katta.
Какая у вас квартира? Квартираныз несойдур Kvartiranız nesoydur
(Несой квартираныз вар)? (Nesoy kvartiranız var)?
Я с семьей живу в трёх Айлäмнäн ÿчодалы Aylämnän üçodalı
комнатной квартире. (ÿчичерли) квартирада (üçiçerli) kvartirada
йашээрым. yaşêêrım.
В нашем доме две Евимиздä ики (ÿч) ода Evimizdä iki (üç) oda
(три) комнаты, кухня и (ичер), куфнä хем хайат (içer), kufnä hem hayat
прихожая. (вар). (var).
В вашем доме есть Евиниздä вар мы хамам Evinizdä var mı hamam
баня (ванная)? ( банä, ванна)? (banä, vanna)?
У нас есть душ. Биздä вар душ. Bizdä var duş.
Далеко ли отсюда ваш Сизин евиниз бурадан Sizin eviniz buradan
дом? узакта мы? uzakta mı?
Вы здешний? Сиз буралы мыйсыныз? Siz buralı mıysınız?
39
НАЦИОНАЛЬНОСТЬ МИЛЛЕТЛИК MİLLETLİK
40
НАЦИОНАЛЬНОСТЬ МИЛЛЕТЛИК MİLLETLİK
41
ПРОФЕССИЯ ЗАНААТ, УСТАЛЫК ZANAAT, USTALIK
42
ПРОФЕССИЯ ЗАНААТ, УСТАЛЫК ZANAAT, USTALIK
43
ПРОФЕССИЯ ЗАНААТ, УСТАЛЫК ZANAAT, USTALIK
44
ПРОФЕССИЯ ЗАНААТ, УСТАЛЫК ZANAAT, USTALIK
45
ОБРАЗОВАНИЕ ӰӰРЕТИМ ÜÜRETİM
46
ОБРАЗОВАНИЕ ӰӰРЕТИМ ÜÜRETİM
47
ОБРАЗОВАНИЕ ӰӰРЕТИМ ÜÜRETİM
48
ОБРАЗОВАНИЕ ӰӰРЕТИМ ÜÜRETİM
49
ОБЩЕСТВЕННО- ӁӰМНÄ ХЕМ CÜMNÄ HEM
ПОЛИТИЧЕСКАЯ ПОЛИТИКА ÖМӰРӰ POLİTİKA ÖMÜRÜ
ЖИЗНЬ
Не все, но Диил хепси, ама таа Diil hepsi, ama taa çoyu.
большинство. чойу.
В каких партиях они Ангы партияларлан Angı partiyalarlan onnar
состоят? оннар баалы? baalı?
В каком профсоюзе вы Ангы профбирликлäн Angı profbirliklän siz
состоите? сиз баалыйсыныз? baalıysınız?
Я член профсоюза Культура зааметчилерин Kultura zaametçilerinin
работников культуры
(-медицинских (-медицина (-mediţina
работников, зааметчилеринин, zaametçilerinin,
-работников науки и -билги хем ÿÿрретмäк -bilgi hem üürenmäk
образования, зааметчилеринин, işçilerinin,
-рабочих пищевой -имеелик индустрия -imeelik industriya
промышленности, ишчилеринин, işçilerinin,
-рабочих -текстиль (докума) хем -tekstil (dokuma) hem
текстильной и легкой илин индустрия ilin industriya
промышленности, ишчилерин, işçilerinin,
-рабочих и служащих -кÿÿчорбаӂылык -küüçorbacılık işçilerinin
сельского хозяйства). ишчилеринин хем hem izmetçilerinin)
изметчилеринин) profbirlii azasıyım.
профбирлии aзасыйым.
Кто председатель проф Профбирлиин Profbirlii (zanaatbirlii)
союзной организации? (занаатбирлии) курулуш kuruluş zaabiti kimdir?
заабити кимдир?
Являетесь ли членом Генчлик бирлии Gençlik birlii azasıysınız
молодёжной органи азасыйсыныз мы? mı?
зации?
Какое общественно- Ангы социал-политика Angı soţial-politika
политическое движение акынтынын тарафыны akıntının tarafını siz
вы поддерживаете? сиз тутэрсыныз? tutêrsınız?
Нам хотелось бы Биз истeериз Biz isteeriz
встретиться с рабочей ишчи генчлäрлäн işçi gençlärlän
молодежью
(-учащейся молодежью, (-ÿÿренäр генчлäрлäн, (-üürenär gençlärlän,
-передовиками -иш öндерӂилериннäн) -iş öndercilerinnän)
производства). булушмаа. buluşmaa.
Какую общественную Ангы ӂÿмнä ишини сиз Angı cümnä işini siz
работу вы выполняете? йапэрсыныз? yapêrsınız?
50
ОБЩЕСТВЕННО- ӁӰМНÄ ХЕМ CÜMNÄ HEM
ПОЛИТИЧЕСКАЯ ПОЛИТИКА ÖМӰРӰ POLİTİKA ÖMÜRÜ
ЖИЗНЬ
51
ОБЩЕСТВЕННО- ӁӰМНÄ ХЕМ CÜMNÄ HEM
ПОЛИТИЧЕСКАЯ ПОЛИТИКА ÖМӰРӰ POLİTİKA ÖMÜRÜ
ЖИЗНЬ
52
ОБЩЕСТВЕННО- ӁӰМНÄ ХЕМ CÜMNÄ HEM
ПОЛИТИЧЕСКАЯ ПОЛИТИКА ÖМӰРӰ POLİTİKA ÖMÜRÜ
ЖИЗНЬ
53
ЧИСЛА. САЙЫЛАР. SAYILAR.
КОЛИЧЕСТВЕННЫЕ ТОПЛАМА TOPLAMA
ЧИСЛИТЕЛЬНЫЕ САЙЫЛЫКЛАР SAYILIKAR
54
ЧИСЛА. САЙЫЛАР. SAYILAR.
КОЛИЧЕСТВЕННЫЕ ТОПЛАМА TOPLAMA
ЧИСЛИТЕЛЬНЫЕ САЙЫЛЫКЛАР SAYILIKAR
179 сто семьдесят девять 179 ÿз етмиш докуз 179 üz etmiş dokuz
200 двести 200 икиÿз 200 ikiüz
203 двести три 203 икиÿз ÿч 203 ikiüz üç
300 триста 300 ÿчÿз 300 üçüz
400 четыреста 400 дöртÿз 400 dörtüz
415 четыреста 415 дöртÿз онбеш 415 dörtüz onbeş
пятнадцать
500 пятьсот 500 бешÿз 500 beşüz
600 шестьсот 600 алтыÿз 600 altıüz
700 семьсот 700 едиÿз 700 ediüz
800 восемьсот 800 секизÿз 800 sekizüz
900 девятьсот 900 докузÿз 900 dokuzüz
1000 тысяча 1000 бин 1000 bin
1003 тысяча три 1003 бин ÿч 1003 bin üç
1170 тысяча сто 1170 бин ÿз етмиш 1170 bin üz etmiş
семьдесят
2000 две тысячи 2000 ики бин 2000 iki bin
3000 три тысячи 3000 ÿч бин 3000 üç bin
7000 семь тысяч 7000 еди бин 7000 edi bin
10000 десять тысяч 10000 он бин 10000 on bin
100000 сто тысяч 100000 ÿз бин 100000 üz bin
1 миллион 1 (бир) миллион 1 (bir) milion
2, 3, 4 миллиона 2 (ики), 3 (ÿч), 2 (iki), 3 (üç),
4 (дöрт) миллион 4 (dört) milion
6, 10 миллионов 6 (алты), 10 (он) милион 6 (altı), 10 (on) milion
55
ПОРЯДКОВЫЕ CЫРА SIRA
ЧИСЛИТЕЛЬНЫЕ САЙЫЛЫКЛАРЫ SAYILIKLARI
56
ДРОБНЫЕ БÖЛМÄ BÖLMÄ
ЧИСЛИТЕЛЬНЫЕ САЙЫЛЫКЛАР SAYILIKLAR
57
МАТЕМАТИЧЕСКИЕ МАТЕМАТИКА MATEMATİKA
ДЕЙСТВИЯ ХЕСАПЛАРЫ HESAPLARI
3+5=8 ÿчлäн беш олэр секиз üçlän beş olêr sekiz (üç
(ÿч хем беш олэр секиз) hem beş olêr sekiz)
7–4=3 едидäн алдыйнан дöрт, edidän aldıynan dört,
калэр ÿч kalêr üç
6×5=30 алтыйы катладыйнан altıyı katladıynan beş
беш керä, олаӂэк kerä, olacek (çıkacek)
(чыкаӂэк) отуз otuz
24:4=6 ирми дöрдÿ пай irmi dördü pay ettiynän
еттийнäн дöрдä, олаӂэк dördä, olacek (çıkacek)
(чыкаӂэк) алты altı
“+” плюс “+” плюс (топлама, “+” plüs (toplama,
зееделемä нышаны) zeedelemä nışanı)
58
ДЕНЬГИ ПАРА PARA
Сколько стоит (этот)? Бу кач пара едер (тутэр; Bu kaç para eder (tutêr;
некадар йапэр)? nekadar yapêr)?
Сколько стоит этот Бу костюм (фистан) Bu kostüm (fistan)
костюм (это платье)? кач пара едер (йапэр; kaç para eder (yapêr;
тутэр)? Кача бу tutêr)? Kaça bu kostüm?
костюм? Некадар Nekadar paayı bu
паайы бу костюмун kostümun (fistanın)?
(фистанын)?
Это стоит 1000 лей. Бу бин лей едер (тутэр). Bu bin ley eder (tutêr).
Сколько вы заплатили Бунун ичин некадар Bunun için nekadar
за это? öдединиз? ödediniz?
Я заплатил 25 лей. Ирми беш лей (карбона) İrmi beş ley (karbona)
öдедим. ödedim.
Посчитайте, Йалварэрым, сайыныз Yalvarêrım, sayınız
пожалуйста, деньги. парайы. parayı.
Хорошо ли вы Ислää ми сиз İslää mi siz saydınız?
посчитали? сайдыныз?
59
ПЛАТА. СЧЁТ ÖДЕК. ХЕСАП ÖDEK. HESAP
60
МЕРА ДЛИНЫ, УЗУННУК, АЛАН, UZUNNUK, ALAN,
ПЛОЩАДИ, КАПЛАМ х.б. KAPLAM h.b.
ОБЪЁМА и др. ÖЛЧӰЛЕРИ ÖLÇÜLERİ
61
МЕРА ДЛИНЫ, УЗУННУК, АЛАН, UZUNNUK, ALAN,
ПЛОЩАДИ, КАПЛАМ х.б. KAPLAM h.b.
ОБЪЁМА и др. ÖЛЧӰЛЕРИ ÖLÇÜLERİ
62
МЕРА ДЛИНЫ, УЗУННУК, АЛАН, UZUNNUK, ALAN,
ПЛОЩАДИ, КАПЛАМ х.б. KAPLAM h.b.
ОБЪЁМА и др. ÖЛЧӰЛЕРИ ÖLÇÜLERİ
1 г., 1 кг. бир грамм, бир кила bir gram, bir kila
2 (3, 7, 8) г., кг. ики (ÿч, еди, секиз) iki (üç, edi, sekiz) gram,
грамм, кила kila
25 (37, 73) г., кг. ирми беш (отуз еди, irmi beş (otuz edi, etmiş
етмиш ÿч) грамм, кила üç) gram, kila
Сколько граммов Кач грамм (кила)? Kaç gram (kila)?
(килограммов)?
Несколько граммов (кг.). Биркач грамм (кила). Birkaç gram (kila).
1,5 кг. Бир бучук кила. Bir buçuk kila.
2 кг. 250 г. Ики кила икиÿз елли İki kila ikiyüz elli gram.
грамм.
700 г. Едиÿз грамм. Ediüz gram.
центнер Бир центнер. Bir ţentner.
2 (13) центнеров Ики (онÿч) центнер. İki (onüç) ţentner.
Сколько центнеров? Кач центнер? Kaç ţentner?
Несколько центнеров. Биркач центнер. Birkaç ţentner.
1 т. Бир тонн. Bir ton.
2 ( 5, 6, 9) т. Ики (беш, алты, докуз) İki (beş, altı, dokuz) ton.
тонн.
Сколько тонн? Кач тон? Kaç ton?
Несколько тонн. Биркач тон. Birkaç ton.
Много тонн. Чок тон. Çok ton.
1 пуд (16 кг.). Бир пуд (16 кила). Bir pud (16 kila).
1 ведро (4 ведра). Бир казан (дöрт ведрä). Bir kazan (dört vedrä).
63
ВЕС ААРЛЫК AARLIK
64
СВОЙСТВА НАТУРЫ ТАБЕЕТ ЧЕШИТЛИИ TABEET ÇEŞİTLİİ
65
СВОЙСТВА НАТУРЫ ТАБЕЕТ ЧЕШИТЛИИ TABEET ÇEŞİTLİİ
66
СВОЙСТВА НАТУРЫ ТАБЕЕТ ЧЕШИТЛИИ TABEET ÇEŞİTLİİ
67
СВОЙСТВА НАТУРЫ ТАБЕЕТ ЧЕШИТЛИИ TABEET ÇEŞİTLİİ
68
СВОЙСТВА НАТУРЫ ТАБЕЕТ ЧЕШИТЛИИ TABEET ÇEŞİTLİİ
алый ал al
бежевый папур (саз) ренгиндä; papur (saz) rengindä;
сары топрак бенизиндä; sarı toprak benizindä;
беж bej
белый бийаз; ак biyaz; ak
блеклый чыкык бениздä; тунук çıkık benizdä; tunuk
выцветший cолук (гÿндä солмуш / soluk (gündä solmuş /
йанмыш) yanmış)
блестящий йалабык; парлак yalabık; parlak
в крапинку бенекли; сенек-бенек; benekli; senek-benek;
алаӂалы; чилли; alacalı; çilli; serpmeli
серпмели
в горошек текир tekir
голубой гöк (маави); ачык-маави gök (maavi); açık-maavi
жёлтый сары sarı
зелёный ешил eşil
золотистый сырма; алтынны sırma; altınnı yalabık
йалабык
коричневый мор mor
красный кырмызы; кызыл kırmızı; kızıl
лиловый замбак; гÿвез zambak; güvez
лимонный лимон; сары; шафран limon; sarı; şafran
матовый тунук; буз бойада tunuk; buz boyada
(ренктä; ренгиндä) (renktä; rengindä)
мутный буланык; тунук bulanık; tunuk
69
ЦВЕТА РЕНКЛÄР RENKLÄR
70
ОБОЗНАЧЕНИЕ ЕР ХЕМ УУР ER HEM UUR
МЕСТА И АДЛАМАКЛАРЫ ADLAMAKLARI
НАПРАВЛЕНИЯ (НЫШАННАРЫ) (NIŞANNARI)
71
ОБОЗНАЧЕНИЕ ЕР ХЕМ УУР ER HEM UUR
МЕСТА И АДЛАМАКЛАРЫ ADLAMAKLARI
НАПРАВЛЕНИЯ (НЫШАННАРЫ) (NIŞANNARI)
72
КОЛИЧЕСТВО И САЙЫ ХЕМ ДЕРЕӁÄ SAYI HEM DERECÄ
СТЕПЕНЬ АДЛАМАКЛАРЫ ADLAMAKLARI
73
МЕРА ËМКОСТИ КАП ÖЛЧӰЛЕРИ KAP ÖLÇÜLERİ
74
ТЕМПЕРАТУРА ТЕМПЕРАТУРА TEMPERATURA
75
ПОГОДА ХАВА HAVA
76
ЯВЛЕНИЯ ТАБЕЕТ (НАТУРА) TABEET (NATURA)
ПРИРОДЫ ОЛАЙЛАРЫ OLAYLARI
77
ЯВЛЕНИЯ ТАБЕЕТ (НАТУРА) TABEET (NATURA)
ПРИРОДЫ ОЛАЙЛАРЫ OLAYLARI
78
ВРЕМЯ ВАКЫТ (ЗАМАН) VAKIT (ZAMAN)
79
ВРЕМЯ ВАКЫТ (ЗАМАН) VAKIT (ZAMAN)
80
ВРЕМЯ ВАКЫТ (ЗАМАН) VAKIT (ZAMAN)
81
ДНИ НЕДЕЛИ ДНИ НЕДЕЛИ AFTA GÜNNERİ
82
ДНИ НЕДЕЛИ ДНИ НЕДЕЛИ AFTA GÜNNERİ
83
МЕСЯЦЫ И АЙЛАР ХЕМ ЙЫЛЫН AYLAR HEM YILIN
ВРЕМЕНА ГОДА ЗАМАННАРЫ ZAMANNARI
(ВАКЫТЛАРЫ) (VAKITLARI)
84
МЕСЯЦЫ И АЙЛАР ХЕМ ЙЫЛЫН AYLAR HEM YILIN
ВРЕМЕНА ГОДА ЗАМАННАРЫ ZAMANNARI
(ВАКЫТЛАРЫ) (VAKITLARI)
85
ЧИСЛО САЙЫ SAYI
86
ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ГЕОГРАФИЯ GEOGRAFİYA
ТЕРМИНЫ И АДЛАРЫ ADLARI
НАЗВАНИЯ
87
ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ГЕОГРАФИЯ GEOGRAFİYA
ТЕРМИНЫ И АДЛАРЫ ADLARI
НАЗВАНИЯ
88
ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ГЕОГРАФИЯ GEOGRAFİYA
ТЕРМИНЫ И АДЛАРЫ ADLARI
НАЗВАНИЯ
89
ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ГЕОГРАФИЯ GEOGRAFİYA
ТЕРМИНЫ И АДЛАРЫ ADLARI
НАЗВАНИЯ
90
ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ГЕОГРАФИЯ GEOGRAFİYA
ТЕРМИНЫ И АДЛАРЫ ADLARI
НАЗВАНИЯ
91
ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ГЕОГРАФИЯ GEOGRAFİYA
ТЕРМИНЫ И АДЛАРЫ ADLARI
НАЗВАНИЯ
92
ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ ГЕОГРАФИЯ GEOGRAFİYA
ТЕРМИНЫ И АДЛАРЫ ADLARI
НАЗВАНИЯ
93
ЖИВОТНЫЕ И ХАЙВАННАР ХЕМ HAYVANNAR HEM
ПТИЦЫ КУШЛАР KUŞLAR
94
ЖИВОТНЫЕ И ХАЙВАННАР ХЕМ HAYVANNAR HEM
ПТИЦЫ КУШЛАР KUŞLAR
95
ЖИВОТНЫЕ И ХАЙВАННАР ХЕМ HAYVANNAR HEM
ПТИЦЫ КУШЛАР KUŞLAR
96
ЖИВОТНЫЕ И ХАЙВАННАР ХЕМ HAYVANNAR HEM
ПТИЦЫ КУШЛАР KUŞLAR
97
ДЕРЕВЬЯ ФИДАННАР FİDANNAR
98
ДЕРЕВЬЯ ФИДАННАР FİDANNAR
99
ПУТЕШЕСТВИЕ ГЕЗИНТИЛИК GEZİNTİLİK
Я должен уже уезжать. Бäн лääзым артык Bän lääzım artık (şindän
(шиндäн сора) гидейим sora) gideyim yola (yola
йола (йола чыкайым). çıkayım).
Куда вы уезжаете? Нерей гидерсиниз? Nereyi gidersiniz?
Когда вы уезжаете? Сиз незаман гидерсиниз Siz nezaman
(гидеӂениз), gidersiniz (gideceniz),
(йолланэрсыныз (yollanêrsınız
(йолланаӂеныз)) ? (yollanacenız))?
Я уезжаю завтра Бäн сабаа (еки йарын) Bän sabaa (eki yarın)
(-через неделю, (-бир афтадан сора, (-bir aftadan sora,
-через два дня, -ики гÿндäн сора, -iki gündän sora,
-в среду, -чаршамбайа -çarşambaya (çarşamba
(чаршамба гÿнÿ), günü),
-после обеда, -ÿÿлендäн сора, -üülendän sora,
-завтра утром, -сабаа (еки йарын) -sabaa (eki yaarın)
сабаален, sabaalen,
-послезавтра, -öбÿргÿнä, -öbürgünä,
- 3 сентября). -сентябринин ÿчÿндä) -sentäbrinin üçündä)
гидерим. giderim.
Куда вы собираетесь Нерейи Nereyi hazırlanêrsınız
ехать? хазырланэрсыныз gitmää?
гитмää?
Я отправляюсь, Бäн йолланэрым, Bän yollanêrım, giderim.
уезжаю. гидерим.
Поеду-ка я на базар. Йа бäн панайыра Ya bän panayıra varayım
варайым (гидейим). (gideyim).
Совершили Вардык-гиттик Vardık-gittik Acılaa.
паломничество. Аӂылаа.
Я еду в Санкт-Петербург Бäн Санкт-Петербурга Bän Sankt-Peterburga
(-в горы, (-байыр тарафларына, (-bayır taraflarına,
-на море, -денизä, -denizä,
-на юг, -ÿÿлен тарафына, -üülen tarafına,
-на Алтай). -Алтайа) гидеерим. -Altaya) giderim.
Вы ещё приедете сюда? Сиз бурайы таа Siz burayı taa geleceniz
гелеӂениз ми? mi?
100
РАЗГОВОР ЛАФЕТМÄК LAFETMÄK
101
ЖЕЛЕЗНАЯ ДОРОГА ДЕМИР ЙОЛУ DEMİR YOLU
102
ЖЕЛЕЗНАЯ ДОРОГА ДЕМИР ЙОЛУ DEMİR YOLU
103
БИЛЕТНАЯ КАССА БИЛЕТ КАССАСЫ BİLET KASASI
104
НА ВОКЗАЛЕ ГАРАДА GARADA
105
НА ВОКЗАЛЕ ГАРАДА GARADA
106
НА ВОКЗАЛЕ ГАРАДА GARADA
Сколько килограммов Кач кила ÿк вар насыл Kaç kila ük var nasıl
багажа я могу провезти йаныма алайым? yanıma alayım?
с собой?
Сколько следует Багажын (ÿкÿн) зеедеси Bagajın (ükün) zeedesi
уплатить за лишний ичин için nekadar lääzım
вес багажа? некадар лääзым ödemää?
öдемää?
Была объявлена Тренä (учаа) пинмää Trenä (uçaa) pinmää
посадка на поезд? хабер верилди ми haber verildi mi (teklif
(самолёт?) (теклиф едилди ми)? edildi mi)?
Вы опоздали, ваш Сиз геч калдыныз, Siz geç kaldınız, treniniz
поезд ушел. трениниз гитти. gitti.
Вы чуть не опоздали. Сиз май-май геч Siz may-may geç
калаӂэйдыныз. kalaceydınız.
Осталось ещё пять Трен йолланынӂа таа Tren yollanınca taa beş
минут до отправления беш минут калды. minut kaldı.
поезда.
Какой у вас вагон? Ангы вагон сиздä? Angı vagon sizdä?
Седьмой вагон, Единӂи вагон, Edinci vagon, onüçüncü
тринадцатое место. онÿчÿнӂÿ ер. er.
Ваш вагон находится в Сизин вагонунуз тренин Sizin vagonunuz trenin
конце уӂунда ucunda
(-в начале, (-башында (-başında
(чекетмесиндä), (çeketmesindä),
-в середине) поезда. -ортасында) булунэр. -ortasında) bulunêr.
107
В ПОЕЗДЕ ТРЕНДÄ TRENDÄ
108
В ПОЕЗДЕ ТРЕНДÄ TRENDÄ
109
САМОЛЕТ УЧАК UÇAK
110
САМОЛЕТ УЧАК UÇAK
111
САМОЛЕТ УЧАК UÇAK
112
АВТОБУС АВТОБУС AVTOBUS
113
АВТОБУС АВТОБУС AVTOBUS
114
ДЛЯ АВТОМО- АВТОМОБИ- AVTOMOBI-
БИЛИСТОВ ЛИСТЛÄР LISTLÄR
ИЧИН İÇİN
115
АВАРИЯ АВАРИЯ AVARİYA
Мне нужно 5 литров Бана беш литра бензин Bana beş litra benzin
бензина. лääзым. lääzım.
Одолжите мне, Йалварэрым, вериниз Yalvarêrım, veriniz bana
пожалуйста, 5 литров бана беш литра бензин beş litra benzin ödünç.
бензина. öдÿнч.
Дайте, пожалуйста, 10 Йалварэрым, вериниз Yalvarêrım, veriniz on
литров бензина он литра (кила) бензин litra (kila) benzin
(- 2 литра масла). (-ики литра йаа). (-iki litra yaa).
Где здесь Бензин колонкасы Benzin kolonkası neredä
бензоколонка? нередä булунэр? bulunêr?
Километров десять Бурадан он километра Buradan on kilometra
отсюда. кадар. kadar.
116
СТОЯНКА ДУРМАК ЕРИ DURMAK ERİ
Недалеко отсюда есть (Бурадан) диил пек (Buradan) diil pek uzakta
стоянка машин. узакта булунэр бир bulunêr bir maşina
машина мейданы. meydanı.
Можно оставить у вас Вар мы ниӂä сиздä Var mı nicä sizdä
машину? машинайы бракмаа? maşinayı brakmaa?
Пожалуйста. Олур, буйурун. Olur, buyurun.
На какое время? Некадар вакыда? Nekadar vakıda?
До завтрашнего дня. Йаарынадан. Yaarınadan.
На два дня. Ики гÿнä. İki günä.
Сколько платят за один Бир гÿн ичин некадар Bir gün için nekadar
день? öденер (ёденилер)? ödener (ödeniler)?
Прошу вымыть Йалварэрым, Yalvarêrım, yıkayınız
машину. йыкайыныз машинайы. maşinayı.
Проверьте мотор. Мотору денäйин. Motoru denäyin.
Смените масло. Йаайы дииштирин. Yaayı diiştirin.
Где здесь гостиница Дÿменӂилäр Dümencilär
для автомобилистов? (автомобилистлäр) ичин (abtomobilistlär) için
конак еви нередä вар? konak evi neredä var?
Гостиница находится Конак еви ... йолунда Konak evi ... yolunda
по дороге в ... . булунэр. bulunêr.
Далеко ли отсюда Кемпинг узак мы Kemping uzak mı
кемпинг? бурадан? buradan?
В каком направлении Ангы тарафа кемпинг Angı tarafa kemping
находится кемпинг? калэр? (Ангы тарафта kalêr? (Angı tarafta
кемпинг булунэр?) kemping bulunêr?)
Сколько километров Бурадан кемпингäдäн Buradan kempingädän
отсюда до кемпинга? кач километра вар kaç kilometra var (olur)?
(олур)?
Покажите, пожалуйста, Йалварэрым, Yalvarêrım, gösteriniz
на карте, где мы сейчас гöстериниз картада, kartada, nerelerdä biz
находимся? нерелердä биз шинди şindi bulunêrız?
булунэрыз?
117
ПАРОХОД ГЕМИ GEMİ
118
ПАРОХОД ГЕМИ GEMİ
119
ПОИСКИ КОНАК KONAK
ГОСТИНИЦЫ ААРАМАСЫ AARAMASI
120
НОМЕР ОДА (НОМЕР) ODA (NOMER)
121
НОМЕР ОДА (НОМЕР) ODA (NOMER)
123
ОБСЛУЖИВАНИЕ ИЗМЕТЧИЛИК İZMETÇİLİK
124
УТРО САБАА SABAA
Я встал (встала) в семь Бäн саат едидä Bän saat edidä kalktım.
часов. калктым.
Мне нужно привести Лääзым кендими Lääzım kendimi
себя в порядок тертиплейим tertipleyim
(-умыться, (-йыканайым, (-yıkanayım,
-побриться, -траш олайым, -traş olayım,
-причесаться, -таранайым, -taranayım,
-одеться). -гиийинейим). giiyineyim).
Я буду готов через час Бир сааттан (йарым Bir saattan (yarım
(полчаса). сааттан) сора хазыр saattan) sora hazır
олаӂам. olacam.
125
У ДЕЖУРНОЙ БАШ ИЗМЕТКЕРДÄ BAŞ İZMETKERDÄ
(ИЗМЕТЧИДÄ, (İZMETÇİDÄ,
СЕРВИСЧИДÄ) SERVİSÇİDÄ)
126
ОТЪЕЗД ЙОЛЛАНМАК YOLLANMAK
(ЙОЛА ЧЕКЕТМÄК/ (YOLA ÇEKETMÄK/
ВАРМАК) VARMAK)
КАСАБАЙЫ KASABAYI
ОСМОТР ГОРОДА СИИРЕТМÄК SİİRETMÄK
(ГÖРМÄК, ГÖЗЕТМÄК) (GÖRMÄK, GÖZETMÄK)
127
КАСАБАЙЫ KASABAYI
ОСМОТР ГОРОДА СИИРЕТМÄК SİİRETMÄK
(ГÖРМÄК, ГÖЗЕТМÄК) (GÖRMÄK, GÖZETMÄK)
128
КАСАБАЙЫ KASABAYI
ОСМОТР ГОРОДА СИИРЕТМÄК SİİRETMÄK
(ГÖРМÄК, ГÖЗЕТМÄК) (GÖRMÄK, GÖZETMÄK)
130
КАСАБАЙЫ KASABAYI
ОСМОТР ГОРОДА СИИРЕТМÄК SİİRETMÄK
(ГÖРМÄК, ГÖЗЕТМÄК) (GÖRMÄK, GÖZETMÄK)
Где находится Нередä булунэр Neredä bulunêr
-стадион “Буджак”, -стадион “Буӂак”, -stadion “Bucak”,
-кафе “Софра”, -кафе “Софра”, -kafe “Sofra”,
-театр “Маани”, -театра “Маани”, -teatra “Maani”,
-Гагаузский националь -Гагауз миллет -Gagauz millet
ный университет? университети? universiteti?
В ЦЕРКВИ КЛИСЕДÄ KLİSEDÄ
Молитва Дуа Dua
Поклон Дуа етмäк, митани йапмак Dua etmäk, mitani yapmak
Свечка Мум Mum
Причастие Комка Komka
Святая вода Айазма Ayazma
Пожертвование Курбан Kurban
Монастырь Манастыр Manastır
Крещение Ваатиз етмäк Vaatiz olmak
Отпевание Öлÿйÿ окумак Ölüyü okumak
В каком веке была Ангы асирдä бу клисä Angı asirdä bu klisä
построена эта церковь? курулмуш? kurulmuş?
Сколько жителей в Бу касабада некадар Bu kasabada nekadar
этом городе? инсан вар (йашээр)? insan var (yaşȇȇr)?
Какой они веры? Оннар ангы дини Onnar angı dini
кулланэрлар? kullanêrlar?
131
АДРЕС. АДРЕС. ГОРŸШМÄК ADRES. GÖRÜŞMÄK
МЕСТО ВСТРЕЧИ (БУЛУШМАК) ЕРИ (BULUŞMAK) ERİ
132
АДРЕС. АДРЕС. ГОРŸШМÄК ADRES. GÖRÜŞMÄK
МЕСТО ВСТРЕЧИ (БУЛУШМАК) ЕРИ (BULUŞMAK) ERİ
Где находится улица... Нередä булунэр ... сокаа Neredä bulunêr ... sokaa
(-площадь..., (-... мейданы, (-... meydanı,
-здание...)? -...йапысы (бинасы)? -... yapısı (binası)?
Как я могу добраться Касабанын Kasabanın merkezinädän
до центра города меркезинäдäн
(-гостиницы..., (-конак евинäдäн..., (-konak evinädän ...,
-стадиона..., -стадионадан... , -stadionadan ... ,
-площади..., -. .. мейданынадан, -... meydanınadan,
-центральной улицы, -меркез сокаадан (бÿÿк -merkez sokaadan (büük
сокаадан), sokaadan),
-ресторана..., -... ресторанынадан, -... restoranınadan,
-базара, -панайырадан, -panayıradan,
-остановки автобуса)? -автобус дурумунадан -avtobus durumunadan
(дураанадан; (duraanadan; avtobusun
автобусун дурмак durmak erinädän)
еринäдäн) насыл nasıl bän etişäbileyim
бäн етишäбилейим (etişäbilirim;
(етишäбилирим; gidäbilirim)?
гидäбилирим)?
Идите прямо, потом Гидиниз уз, сора Gidiniz uz, sora alınız
направо до того здания, алыныз саа тарафа saa tarafa etişincä şu
потом налево етишинӂä шу yapıyadan, sora alın sol
йапыйадан, сора алын tarafı
сол тарафы
(-в этом направлении, (-буйаны, (-buyanı,
-по этой улице вверх, -бу сокактан байыра, -bu sokaktan bayıra,
потом налево, сора сол тарафа, sora sol tarafa,
-в противоположном -öбÿр тарафа (ойаны) -öbür tarafa (oyanı)
направлении). доору). dooru.
Далеко до ...? ... узак мы? ... uzak mı?
133
НА УЛИЦЕ СОКАКТА SOKAKTA
134
НА УЛИЦЕ СОКАКТА SOKAKTA
135
ГОРОДСКОЙ КАСАБА KASABA
ТРАНСПОРТ ТРАНСПОРТУ TRANSPORTU
136
ГОРОДСКОЙ КАСАБА KASABA
ТРАНСПОРТ ТРАНСПОРТУ TRANSPORTU
Нет, вы должны сесть Диил, сиз лääзым Diil, siz lääzım pinäsiniz
в автобус №. . . (№21; пинäсиниз №... (№21 – №… (№21 – irmi birinci
№5). ирми биринӂи номерли; nomerli; №5 – beşinci
№5 – бешинӂи nomerli) avtobusa.
номерли) автобуса.
Этот автобус (троллей Бу автобус (троллейбус) Bu avtobus (troleybus)
бус) едет (идёт) в öбÿр (каршы) тарафа öbür (karşı) tarafa gider.
противоположном гидер.
направлении.
Где я должен пересесть Нередä бäн лääзым Neredä bän lääzım
на другой автобус, автобусуму avtobusumu diiştireyim
чтобы доехать до дииштирейим (башка (başka avtobusa
города ...? автобуса пинейим), ... pineyim), ... kasabasına
касабасына етишмää etişmää deyni?
дейни?
Где я должен выйти, ... етишмää дейни, ... etişmää deyni, neredä
чтобы доехать до . . . нередä бäн лääзым bän lääzım çıkayım
чыкайым (инейим)? (ineyim)?
Вам надо выйти на Сиз лääзым бу дурумда Siz lääzım bu durumda
этой остановке
(-следующей (-öбÿр дурумда, (-öbür durumda,
остановке,
-первой остановке, -илк дурумда, -ilk durumda,
-третьей остановке, -ÿчÿнӂÿ дурумда, -üçüncü durumda,
-конечной остановке). -биткинӂи (сондакы) -bitkinci (sondakı)
дурумда (дурмак durumda (durmak
ериндä) чыкасыныз. erindä) çıkasınız.
Скажите, пожалуйста, Йалварэрым, сöлäсениз Yalvarêrım, söläseniz e
когда я должен выйти, е (cöлäсäнä), музейä (söläsänä) muzeyä
чтобы попасть в музей
(-универмаг, (-универмаа, (-univermaa,
-театр, -театру(a)йа, -teatru(a)ya,
-университет, -университетä, universitetä,
-научно-исследователь- -Гагаузия билим-аа- -Gagauziya bilim-
ский центр Гагаузии)? раштырма(к) мерке- aaraştırma(k) merkezinä)
зинä) етишмää дейни, etişmää deyni, bän
бäн нередä лääзым чы- neredä lääzım çıkayım?
кайым?
Вам нужно сойти на Öбÿр дурумда (дурмак Öbür durumda (durmak
следуюшей остановке. ериндä) лääзым erindä) lääzım çıkasınız.
чыкасыныз.
137
ГОРОДСКОЙ КАСАБА KASABA
ТРАНСПОРТ ТРАНСПОРТУ TRANSPORTU
138
ГОРОДСКОЙ КАСАБА KASABA
ТРАНСПОРТ ТРАНСПОРТУ TRANSPORTU
139
ГОРОДСКОЙ КАСАБА KASABA
ТРАНСПОРТ ТРАНСПОРТУ TRANSPORTU
140
ГОРОДСКОЙ КАСАБА KASABA
ТРАНСПОРТ ТРАНСПОРТУ TRANSPORTU
142
ПОЧТА МЕНЗИЛ (ПОШТА) MENZİL (POŞTA)
ЕВИ EVİ
143
ПОЧТА МЕНЗИЛ (ПОШТА) MENZİL (POŞTA)
ЕВИ EVİ
144
ПОЧТА МЕНЗИЛ (ПОШТА) MENZİL (POŞTA)
ЕВИ EVİ
145
ТЕЛЕГРАФ ТЕЛЕГРАФ TELEGRAF
147
ТЕЛЕФОН ТЕЛЕФОН TELEFON
148
ТЕЛЕФОН ТЕЛЕФОН TELEFON
149
ТЕЛЕФОН ТЕЛЕФОН TELEFON
150
ТЕЛЕФОН ТЕЛЕФОН TELEFON
151
ТЕЛЕФОН ТЕЛЕФОН TELEFON
152
ОБЩЕСТВЕННОЕ КАНТИНА KANTİNA
ПИТАНИЕ
153
В РЕСТОРАНЕ РЕСТОРАНДА RESTORANDA
154
В РЕСТОРАНЕ РЕСТОРАНДА RESTORANDA
155
В РЕСТОРАНЕ РЕСТОРАНДА RESTORANDA
156
В РЕСТОРАНЕ РЕСТОРАНДА RESTORANDA
157
В РЕСТОРАНЕ РЕСТОРАНДА RESTORANDA
158
В КАФЕ КАФЕДÄ KAFEDÄ
159
В КАФЕ КАФЕДÄ KAFEDÄ
160
В БУФЕТЕ БУФЕТТÄ BUFETTÄ
161
СТОЛОВЫЙ СОФРА ТАКЫМЫ SOFRA TAKIMI
ПРИБОР
162
БЛЮДА ИМЕКЛÄР İMEKLÄR
163
СУПЫ, БОРЩИ ЧОРБАЛАР, ÇORBALAR,
БОРЧЛАР BORÇLAR
бульон из птицы сÿÿш куш ети суйу süüş kuş eti suyu
(бульону) (bulyonu)
молдавская зама молдован замасы мoldovan zaması
гороховый суп борчак чорбасы (супу; borçak çorbası (supu;
супасы) supası)
мясной суп локма чорбасы (супу; lokma çorbası (supu;
супасы) supası)
овощной суп зарзават (ешиллик) zarzavat (eşillik) çorbası
чорбасы (супу; супасы) (supu; supası)
суп из фасоли фасÿлä чорбасы fasülä çorbası
суп из помидоров патлаӂан чорбасы patlacan çorbası
крестьянский борщ борч borç
крестьянский суп чорба çorba
кузу чорбасы (гагауз.) кузу чорбасы kuzu çorbası
(борщ (суп) из овечьих
потрохов)
суп рисовый пиринч чорбасы (супу; pirinç çorbası (supu;
супасы) supası)
суп-лапша кесмä (ериштä) чорбасы kesmä (eriştä) çorbası
шурпа по-гагаузски на табиатта гагауз тabiatta gagauz şurpası
природе шурпасы
164
МЯСНЫЕ БЛЮДА КАТЫКЛАР KATIKLAR
165
ОВОЩНЫЕ И ЕШИЛЛИК ХЕМ EŞİLLİK HEM
ФРУКТОВЫЕ МЕЙВА ИМЕКЛЕРИ MEYVA İMEKLERİ
БЛЮДА
166
МОЛОЧНЫЕ СӰТ МААСУЛЛАРЫ SÜT MAASULLARI
ПРОДУКТЫ И ХЕМ HEM
ЯИЧНО-МОЛОЧНЫЕ ЙЫМЫРТАЙЛАН YIMIRTAYLAN SÜT
БЛЮДА СӰТ ИМЕКЛЕРИ İMEKLERİ
167
МУЧНЫЕ И ХАМУРДАН ХЕМ HAMURDAN HEM
КРУПЯНЫЕ БЛЮДА БУЛГУРДАН BULGURDAN
ИМЕКЛÄР İMEKLÄR
168
МУЧНЫЕ И ХАМУРДАН ХЕМ HAMURDAN HEM
КРУПЯНЫЕ БЛЮДА БУЛГУРДАН BULGURDAN
ИМЕКЛÄР İMEKLÄR
вода су su
газированная газлы су gazlı su
(-минеральная, (-минерал суйу, (-mineral suyu,
-фруктовая, -мейва суйу, -meyva suyu,
-лимонад) -татлы су) -tatlı su)
169
НАПИТКИ ИЧКИЛÄР İÇKİLÄR
170
НАПИТКИ ИЧКИЛÄР İÇKİLÄR
171
СПОСОБ ИМЕКЛЕРИН İMEKLERİN
ПРИГОТОВЛЕНИЯ ХАЗЫРЛАНМАСЫ HAZIRLANMASI
ПИЩИ
БЫТОВОЕ
ОБСЛУЖИВА- ИЗМЕТЧИЛИК İZMETÇİLİK
НИЕ
172
В МУЖСКОЙ БЕРБЕР BERBER
ПАРИКМАХЕРСКОЙ САЛОНУНДА SALONUNDA
173
В МУЖСКОЙ БЕРБЕР BERBER
ПАРИКМАХЕРСКОЙ САЛОНУНДА SALONUNDA
174
В ДАМСКОЙ КАДЫНАЛАРЫН KADINALARIN
ПАРИКМАХЕРСКОЙ ДОНАТМАК DONATMAK
САЛОНУНДА SALONUNDA
175
В ДАМСКОЙ КАДЫНАЛАРЫН KADINALARIN
ПАРИКМАХЕРСКОЙ ДОНАТМАК DONATMAK
САЛОНУНДА SALONUNDA
176
В ДАМСКОЙ КАДЫНАЛАРЫН KADINALARIN
ПАРИКМАХЕРСКОЙ ДОНАТМАК DONATMAK
САЛОНУНДА SALONUNDA
177
В ДАМСКОЙ КАДЫНАЛАРЫН KADINALARIN
ПАРИКМАХЕРСКОЙ ДОНАТМАК DONATMAK
САЛОНУНДА SALONUNDA
178
В ДАМСКОЙ КАДЫНАЛАРЫН KADINALARIN
ПАРИКМАХЕРСКОЙ ДОНАТМАК DONATMAK
САЛОНУНДА SALONUNDA
179
В ПОШИВОЧНОМ ТЕРЗИЛИК TERZİLİK
АТЕЛЬЕ АТЕЛЬЕСИНДÄ ATELYESİNDÄ
180
В ПОШИВОЧНОМ ТЕРЗИЛИК TERZİLİK
АТЕЛЬЕ АТЕЛЬЕСИНДÄ ATELYESİNDÄ
181
СОДЕРЖАНИЕ / ИЧИНДЕКИЛÄP / İÇİNDEKİLÄR
Общая часть / Генел (ӂÿмнä) бöлÿм / Genel (cümnä) bölüm ......... 7-30
182
Плата. Счëт / Öдек. Хесап / Ödek. Hesap .............................................. 59
Мера длины, площади, объëма и др. / Узуннук, алан (енгинник),
каплам öлчÿлери х. б. / Uzunnuk, alan (enginnik), kaplam
ölçüleri h. b. ............................................................................................. 60
Вес / Ÿк, аарлык / Ük, aarlık .................................................................. 63
Свойства натуры / Табеет чешитлии / Tabeet çeşitlii ........................... 64
Цвета / Ренклäр / Renklär ....................................................................... 69
Вкусовые ощущения / Датлар / Datlar .................................................. 70
Обозначение места и направления / Ер хем уур адламаклары
(нышаны) / Er hem uur adlamakları (nışanı) ........................................... 71
Оценка / Паа коймаа / Paa koymaa ........................................................ 72
Количество и степень / Сайы хем дереӂä адламаклары / Sayı hem
derecä adlamakları .................................................................................... 73
Уточнения / Аслылыклар (уйгуннуклар) /
Aslılıklar (uygunnuklar) ........................................................................... 73
Мера ëмкости / Кап öлчÿлери / Kap ölçüleri ......................................... 73
Температура / Температура / Temperatura ............................................ 74
Погода / Хава / Hava ............................................................................... 75
Явления природы / Табиат (натура) олайлары / Tabiat (natura)
olayları ...................................................................................................... 76
Время / Вакыт (заман) / Vakıt (zaman) .................................................. 78
День / Гÿн / Gün ...................................................................................... 81
Дни недели / Aфта гÿннери / (H)afta günneri ....................................... 82
Месяцы и времена года / Айлар хем йылын заманнары
(вакытлары) / Aylar hem yılın zamannarı (vakıtları) .............................. 83
Число / Сайы / Sayı ................................................................................. 85
Географические термины и названия / География терминнери
хем адлары / Geografiya terminneri hem adları ...................................... 86
Животные и птицы / Хайваннар хем кушлар /
Hayvannar hem kuşlar .............................................................................. 93
Деревья / Фиданнар / Fidannar .............................................................. 98
Путешествие / Гезинтилик / Gezintilik ............................................. 100-114
Разговор / Лафетмäк / Lafetmäk ............................................................. 100
Железная дорога / Демир йолу / Demir yolu ........................................ 101
Билетная касса / Билет кассасы / Bilet kasası ....................................... 104
На вокзале / Гарада / Garada .................................................................. 104
В поезде / Трендä / Trendä ..................................................................... 107
Самолëт / Учак / Uçak ............................................................................ 109
Автобус / Автобус / Avtobus .................................................................. 112
183
Для автомобилистов / Автомобилистлäр ичин /
Avtomobilistlär için ................................................................................ 115-119
Дорога / Йол / Yol ................................................................................... 115
Авария / Авария / Avariya ...................................................................... 116
Горючее / Йакыт (йакаӂак) / Yakıt (yakacak) ........................................ 116
Стоянка / Дурмак (дурум) ери / Durmak (durum) eri ............................ 116
Пароход / Геми / Gemi ............................................................................ 117
Гостиница / Конак еви / Konak evi ..................................................... 119-127
Поиски гостиницы / Конак (еви) аарамасы / Konak (evi) aaraması .... 119
Номер / Ода (номер) / Oda (nomer) ....................................................... 120
Обслуживание / Изметчилик / İzmetçilik .............................................. 122
Вечер / Авшам / Avşam ........................................................................... 124
Утро / Сабаа / Sabaa ................................................................................ 124
У дежурной / Баш изметкeрдä (изметчидä, сервиччидä) / Baş
izmetkerdä (izmetçidä, serviççidä) ........................................................... 125
Отъезд / Йолланмак (йола чекетмäк) / Yollanmak
(yola çeketmäk) ........................................................................................ 127
Город / Касаба / Kasaba ........................................................................ 127-141
Осмотр города / Касабайы сииретмäк (гöрмäк, гöзетмäк) /
Kasabayı siiretmäk (görmäk, gözetmäk) .................................................. 127
В церкви / Клиседä / Klisedä .................................................................. 131
Адрес. Место встречи / Адрес. Гöрÿшмäк (булушмак) ери / Adres.
Görüşmäk (buluşmak) eri ......................................................................... 131
На улице / Сокакта / Sokakta .................................................................. 133
Городской транспорт / Касаба транспорту / Kasaba transportu ........... 135
Почта. Телеграф. Телефон / Мензил (пошта) еви. Телеграф.
Телефон / Menzil (poşta) evi. Telegraf. Telefon ................................... 141-152
Почта / Мензил (пошта) еви / Menzil (poşta) evi .................................. 141
Телеграф / Телеграф / Telegraf ............................................................... 145
Телефон / Телефон / Telefon .................................................................. 146
Общественное питание / Кантина / Kantina .................................... 152-172
Общественное питание / Кантина / Kantina ......................................... 152
В ресторане / Ресторанда / Restoranda .................................................. 153
В кафе / Кафедä / Kafedä ........................................................................ 159
В буфете / Буфеттä / Bufettä ................................................................... 160
Столовый прибор / Софра такымы / Sofra takımı ................................ 161
Блюда / Имеклäр / İmeklär ..................................................................... 162
Мясные закуски (блюда) / Йааны мезелери (катыклары; имеклери)
/ Yaanı mezeleri (katıkları; imekleri) ........................................................ 163
184
Супы, борщи / Чорбалар, борчлар / Çorbalar, borçlar .......................... 163
Мясные блюда / Катыклар / Katıklar 164
Овощные и фруктовые блюда / Ешеллик хем мейвалар имеклери /
Eşillik hem meyva imekleri ...................................................................... 166
Молочные продукты и яично-молочные блюда / Сÿт маасуллары
хем йымырта-сÿт имеклери / Süt maasulları hem yımırta-süt
imekleri ..................................................................................................... 166
Мучные и крупяные блюда / Хамурдан хем булгурдан имеклäр /
Hamurdan hem bulgurdan imeklär ........................................................... 167
Напитки / Ичкилäр / İçkilär .................................................................... 169
Приправы и специи / Имäк кокулары (мÿрÿделäр) / İmäk kokuları
(mürüdelär) ............................................................................................... 171
Способ приготовления пищи / Имеклерин хазырланмасы /
İmeklerin hazırlanması ............................................................................. 172
Бытовое обслуживание / Изметчилик / İzmetçilik .......................... 172-181
В мужской парикмахерской / Бербер салонунда / Berber
salonunda .................................................................................................. 172
В дамской парикмахерской / Кадыналарын донатмак салонунда /
Kadınaların donatmak salonunda ............................................................. 175
В пошивочном ателье / Терзилик ательесиндä / Terzilik
atelyesindä ................................................................................................ 179
Содержание / Ичиндекилäp / İçindekilär .......................................... 182
185
ДЛЯ ЗАМЕТОК
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
186