Forum economic mundial
Il Forum economic mundial u er Forum mundial d’economia (World Economic Forum, curt WEF) è ina fundaziun cun sedia a Cologny en il chantun da Genevra. Enconuschent è il num da la fundaziun surtut en connex cun la conferenza annuala ch’ha mintgamai lieu a Tavau. A chaschun da quella sa scuntran experts d’economia, politichers, intellectuals e schurnalists per discutar davart dumondas globalas actualas. Sper temas economics stattan surtut er en il center la politica da sanadad e da l’ambient.
Il Forum organisescha en pli l’Annual Meeting of the New Champions en China sco er divers inscunters regiunals ch’han lieu en il decurs da l’onn. Sper ils inscunters annuals edescha il Forum rapports da perscrutaziun. Ses commembers s’engaschan plinavant en diversas iniziativas che sa drizzan a branschas specificas.[1]
Organisaziun
[modifitgar | modifitgar il code]
Tar il Forum sa tracti d’ina organisaziun d’utilitad publica, nunpartischanta che n’è liada a nagins interess politics, da partida u naziunals. La missiun dal Forum sa cloma «da meglierar il stadi dal mund» (englais: committed to improving the state of the world)[2]. Ils commembers e directurs da la fundaziun èn deponids en il register da commerzi dal chantun da Genevra. L’organisaziun stat sut la surveglianza externa dal Departament federal da l’intern. Il Forum ha il status d’observatur en il Cussegl economic e social da las Naziuns unidas. Il 2006 ha el avert biros regiunals a Peking e New York.
Commembranza, finanziaziun
[modifitgar | modifitgar il code]Il Forum vegn finanzià da las radund 1000 interpresas commembras. Tar quellas sa tracti per gronda part d’interpresas globalas cun ina svieuta da sur 5 milliardas dollars; quai po però variar tut tenor branscha e regiun. Ultra da quai sa tracti tar la gronda part da quellas da las pli impurtantas interpresas entaifer lur pajais, las qualas giogan en lur branscha e/u regiun ina rolla centrala areguard la concepziun dal futur. Dapi il 2005 paja mintg’interpresa commembra ina taxa da commembranza annuala da 42 500 francs ed ulteriurs 18 000 francs per la participaziun da ses president a l’inscunter annual a Tavau.
Partenaris industrials e strategics pajan mintgamai 250 000 ad onn e 500 000 per pudair sa participar a moda essenziala a las iniziativas dal Forum.
Activitads
[modifitgar | modifitgar il code]Inscunters annuals
[modifitgar | modifitgar il code]Inscunter annual a Tavau
[modifitgar | modifitgar il code]
L’occurrenza centrala dal Forum è l’inscunter annual da las bundant 1000 interpresas commembras or da la politica e da represchentants da la scienza, d’organisaziuns nunguvernamentalas, da las religiuns e da las medias il schaner u favrer a Tavau.
Ils giasts pon sa participar en rom da l’occurrenza da tschintg dis a las radund 220 sesidas dal program uffizial. En las discussiuns respectivas vegnan tractadas impurtantas dumondas da muntada globala (p.ex. obstachels per ils martgads internaziunals, conflicts, povradad u problems da l’ambient) e soluziuns pussaivlas.
Ultra da quai han lieu blers inscunters infurmals sco er retschaviments e preschentaziuns d’interpresas e stadis. Salas, butias ed autras localitads a Tavau vegnan prendidas a fit durant l’inscunter d’interpresas u stadis per manar tras là lur occurrenzas.
Medemamain sa participeschan radund 500 schurnalists da print, radio, televisiun ed internet a l’inscunter annual. Ils represchentants da las medias han access a tut las occurrenzas dal program uffizial; quellas vegnan er emessas live en furma da webcast.
Inscunters regiunals
[modifitgar | modifitgar il code]Ultra da l’inscunter annual a Tavau han lieu diversas occurrenzas regiunalas. Exempels èn (situaziun dal 2014): Moscow Meeting, India Economic Summit, Japan Meeting, World Economic Forum on East Asia, World Economic Forum on Africa, World Economic Forum on Latin America ubain il Summit on the Global Agenda a Dubai.
Promoziun da firmas giuvnas e da persunal da cader giuven
[modifitgar | modifitgar il code]Young Global Leaders
[modifitgar | modifitgar il code]Il 2005 ha il Forum stgaffì – sco organisaziun successura da la cuminanza dals Global Leaders of Tomorrow ch’ha existì dal 1993 fin il 2003 – la cuminanza dals Young Global Leaders (YGL). Tar quella sa tracti medemamain d’ina fundaziun svizra; manada vegn ella d’in cussegl da fundaziun da 14 commembers.
Ils Young Global Leaders èn giuvens commembers da caders ch’èn engaschads en diversas spartas e disciplinas e che derivan da tut las parts dal mund. La fundaziun tgira in plan d’acziun che duai servir a realisar la visiun d’in mund ideal. Ils commembers vegnan elegids per sis onns; il mument da lur elecziun na dastgan els betg avair cumplenì lur 40avel onn. L’onn 2014 dumbrava la fundaziun bundant 900 commembers.[3]
Inscunter annual dals New Champions
[modifitgar | modifitgar il code]Il 2007 ha il Forum introducì l’inscunter annual dals New Champions ch’ha lieu mintg’onn en China e che vegn er numnà ‹Sommer Davos›. I sa tracta d’in inscunter da participants ch’il Forum designescha sco represchentants d’«interpresas en svilup globalas». Igl èn quai surtut interpresas exemplaricas or da novs pajais industrials sco la China u l’India, ma er giuvnas interpresas da l’Occident ch’han cuntanschì svelt success. Tar quests inscunters èn er da la partida ils caders globals da la proxima generaziun e represchentants da regiuns e citads che creschan svelt sco er pioniers da la tecnologia.
Global Shapers
[modifitgar | modifitgar il code]Il 2011 ha il Forum fundà la rait internaziunala Global Shapers per umans tranter 20 e 30 onns ch’han grond potenzial da surpigliar en l’avegnir en la societad posiziuns da cader. La Global Shapers Community sa cumpona da hubs locals en citads grondas organisads autonomamain. La finamira da las activitads ed occurrenzas dals Global Shapers è d’avair in’influenza positiva sin la community locala. Il 2016 existivan bundant 450 hubs cun radund 6000 shapers. En Svizra datti hubs a Turitg, Genevra e Berna.[4]
Programs tematics socials, tecnologics ed economics
[modifitgar | modifitgar il code]Interprendiders socials
[modifitgar | modifitgar il code]Dapi l’onn 2000 promova il Forum models che vegnan sviluppads d’impurtants interprendiders socials dal mund en stretga collavuraziun cun la Schwab Foundation for Social Entrepreneurship. La fundaziun considerescha interprendiders socials e lur lavur sco impurtant element per il progress da las societads e per schliar problems socials. Interprendiders socials elegids vegnan envidads da sa participar als inscunters regiunals ed a l’inscunter annual, nua ch’els han la pussaivladad da vegnir en contact cun impurtants managers e represchentants da las regenzas.[5]
Pioniers tecnologics
[modifitgar | modifitgar il code]En rom d’in agen program nominescha il Forum mintg’onn 30 pioniers tecnologics, vul dir interpresas da las qualas la tecnologia è fitg innovativa. Dapi il 2003 è questa distincziun gia vegnida surdada a radund 400 interpresas.
Rapports economics
[modifitgar | modifitgar il code]Il Forum, ch’è er activ sco thinktank, producescha ina retscha da rapports economics annuals (en parantesa onn da l’emprima publicaziun): Il Global Competitiveness Report (1979) mesira la capacitad da concurrer da pajais ed economias publicas; il Global Information Technology Report (2001) giuditgescha lur capacitad da concurrer a basa da lur prontezza da far diever da IT; il Global Gender Gap Report (2005) tracta a moda critica aspects da l’inegualitad tranter um e dunna; il Global Risk Report (2006) enumerescha impurtants ristgs globals; il Global Travel and Tourism Report (2007) mesira la cumpetitivitad da la branscha da turissem e da viadi ed il Global Enabling Trade Report (2008) porscha in’analisa internaziunala da las mesiras che faciliteschan il commerzi tranter las naziuns.
Iniziativas
[modifitgar | modifitgar il code]
La Global Health Initiative (GHI) ha lantschà Kofi Annan a chaschun da l’inscunter annual dal 2002. La missiun da la GHI è da promover partenadis tranter interpresas privatas ch’èn activas sin ils secturs da HIV/AIDS, tuberculosa, malaria ed ils sistems da sanadad.
La Global Education Initiative (GEI) è medemamain vegnida fundada a chaschun da l’inscunter annual dal 2002. Quella ha collià interpresas dad IT internaziunalas cun diversas regenzas (Jordania, Egipta, India) cun la finamira da metter a disposiziun en las scolas computers da la nova generaziun e da scolar dapli magisters locals en e-learning. Il model ch’è sa cumprovà vegn uss er applitgà en auters pajais sco per exempel en la Ruanda.
L’Environmental Initiative s’occupa da la midada dal clima. Tranter auter ha la regenza da la Gronda Britannia dumandà il World Economic Forum a chaschun da l’inscunter dals G8 a Gleneagles il 2005 da metter ad ir in dialog cun l’economia per sviluppar recumandaziuns per la reducziun da las emissiuns da gas da serra. Questas recumandaziuns, sustegnidas d’ina gruppa da CEOs internaziunala, èn vegnidas preschentadas als manaders politics a chaschun da l’inscunter dals G8 a Tōyako il 2008.
La Water Initiative collia divers partenaris, da vart da la Svizra per exempel la Direcziun da svilup e da collavuraziun, cun l’intent da sviluppar partenadis tranter l’economia ed ils servetschs locals sin il sectur da l’economia d’aua en l’Africa dal Sid ed en l’India.
Cun l’intent da cumbatter la corrupziun è vegnida fundada il 2004 a chaschun da l’inscunter annual a Tavau la Partnering Against Corruption Initiative (PACI). Radund 140 interpresas (surtut dals champs inschigneria, fatgs da construcziun ed energia) sa participeschan a quest’iniziativa.
Istorgia
[modifitgar | modifitgar il code]European Management Symposium
[modifitgar | modifitgar il code]Il 1971 ha Klaus Schwab, da quel temp professer per politica d’interpresas a l’Universitad da Genevra, envidà 444 manaders d’interpresas da l’Europa dal Vest a l’emprim European Management Symposium en il Center da congress a Tavau ch’era gist vegnì erigì da nov. L’intenziun da Schwab era, sut il patrunadi da la Cumissiun europeica e d’associaziuns d’industria europeicas, da render enconuschentas a las interpresas europeicas las praticas da management dals Stadis Unids. Per quest intent ha el fundà l’European Management Forum sco fundaziun cun sedia a Genevra ed ha envidà mintg’onn il schaner impurtants represchentants da l’economia europeica a Tavau a l’inscunter annual.[6]
Per garantir il success d’in’interpresa a lunga vista ha Schwab propagà da resguardar en il management betg be il puntg da vista dals shareholder (acziunaris, clients), mabain er quel dals stakeholder (collavuraturs, vischnancas en las qualas las interpresas han lur sedia e regenzas). Divers eveniments dal 1973, tranter auter la fin dal mecanissem dals curs da stgomi fixs da Bretton Woods e la Guerra da Jom Kippur, han gì per consequenza ch’il focus dals inscunters annuals è s’extendì da dumondas da management sin dumondas economicas e socialas pli generalas e ch’ins ha envidà il schaner 1974 l’emprima giada politichers a Tavau.
World Economic Forum
[modifitgar | modifitgar il code]
L’onn 1987 ha l’European Management Forum midà ses num en World Economic Forum ed è sinaquai sa stentà d’extender sia visiun e da porscher ina plattafurma che servia a schliar conflicts internaziunals. Impurtants politichers da tut il mund han profità da Tavau sco plattafurma neutrala per sa cunvegnir en cas da differenzas cun auters stadis. Uschia han per exempel la Grezia e la Tirchia segnà il 1988 l’ultim mument la Davos Declaration ch’ha impedì ch’i dettia ina guerra tranter quests dus pajais. Il 1992 èn il president sidafrican Frederik Willem de Klerk, Nelson Mandela e Mangosuthu Buthelezi sa scuntrads l’emprima giada communablamain ordaifer l’Africa. Tar l’inscunter annual da l’onn 1994 han il minister da l’exteriur da l’Israel Shimon Peres ed il manader da la PLO Jassir Arafat suttascrit il sboz d’in contract areguard il status da Gaza e Jericho. Ed il 2008 ha Bill Gates tegnì in referat davart Creative Capitalism – ina furma da chapitalissem che generescha d’ina vart gudogns e che cumbatta da l’autra vart las inegualitads dal mund profitond da las forzas dal martgà per tegnair meglier quint dals basegns dals povers.
Critica ed alternativas
[modifitgar | modifitgar il code]Il Forum economic mundial dat savens chaschun a critica publica ed a demonstraziuns. Damai ch’i sa tracta tar il WEF d’in’organisaziun che critichers da la globalisaziun considereschan sco neoliberala, attira quel adina puspè l’attenziun da gruppaziuns da la sanestra – sumegliant a l’inscunter dals G8 u a l’Organisaziun mundiala da commerzi vegn il WEF percepì sco «simbol dal chapitalissem». Surtut vers la fin dals onns 1990 èn il Forum economic mundial, l’inscunter dals G8, la Banca mundiala, l’Organisaziun mundiala da commerzi ed il Fond monetar internaziunal vegnids crititgads massivamain da sceptichers da la globalisaziun ch’eran da l’avis ch’il chapitalissem e la globalisaziun augmentian la povradad e destrueschian l’ambient.
Crititgà vegn er ch’i manchia al WEF l’independenza dals interess dals impurtants represchentants da l’economia globala, ils quals furman gea ils commembers principals da l’organisaziun.
Demonstraziuns
[modifitgar | modifitgar il code]Sper ils inscunters locals è er la sentupada annuala a Tavau adina puspè stada pertutgada da demonstraziuns cunter l’inscunter dals «bonzs en la naiv» («fat cats in the snow»), sco ch’ha exprimì il chantadur da rock Bono. Il schaner 2000 èn 1000 demonstrants marschads tras Tavau ed han tranter auter sfratgà – sco act d’auta valur simbolica – la vitrina da la filiala da McDonalds locala. Durant l’inscunter dal 2012 han 45 activists dal moviment dad Occupy erigì a Tavau in champ dad iglus sut il motto «Occupy WEF».
Per gronda part han las mesiras da segirezza però gì per consequenza ch’ils demonstrants n’han gnanc cuntanschì Tavau, uschia ch’ina gronda part da las demonstraziuns han gì lieu a Turitg, Berna u Basilea. Suenter onns ch’èn stads segnads d’in ruaus relativ è vegnì demonstrà il 2018 tranter auter pervi da la preschientscha da Donald Trump.
Mesiras da segirezza e lur custs
[modifitgar | modifitgar il code]Durant il WEF èn mintgamai en acziun a Tavau in grond dumber da policists e plirs milli schuldads. Da pudair garantir la segirezza dal Forum custa a la Svizra mintg’onn plirs milliuns francs. Quests custs, che vegnan purtads communablamain dal Forum e da las instanzas federalas e chantunalas, vegnan savens crititgads en las medias u furman er l’object da debattas publicas en Svizra.
L’‹Auter Tavau›
[modifitgar | modifitgar il code]
Dals protests cunter il WEF fa er part l’Auter Tavau, in Forum che vegn per gronda part organisà dad Attac Svizra, in’organisaziun che sa confrunta a moda critica cun temas da la globalisaziun. Vitiers vegnan mintg’onn en diversas parts da la Svizra demonstraziuns, sairas da film e da discussiun e concerts cunter il WEF.
Dapi il 2001 organiseschan critichers da la globalisaziun mintg’onn parallel tar il Forum economic mundial il Forum social mundial. Quel è vegnì manà tras differentas giadas en Brasilia, plinavant a Mumbai, a Nairobi ed en autras citads e stadis che n’appartegnan sapientivamain betg als centers da la politica ed economia mundiala, ila quals èn – tenor ils critichers – (sur)represchentads al Forum a Tavau.
Ultra da quai ha gì lieu tranter il 2000 ed il 2015 simultanamain al WEF a Tavau l’occurrenza Public Eye on Davos. En rom da quella è mintgamai vegnì surdà al di d’avertura dal WEF il premi negativ Public Eye Award en quatter categorias sco er il premi positiv.
A chaschun dal WEF dal schaner 2002 han ins organisà per l’emprima giada a Tavau l’Open Forum Davos. Quel duai render accessibla a la vasta publicitad la discussiun davart la globalisaziun.
Tranter il 2002 e 2004 ha er existì la fundaziun In the Spirit of Davos, finanziada da la Confederaziun, dal chantun Grischun e da la vischnanca da Tavau. Parallel al WEF dueva quella promover il dialog davart las consequenzas da la globalisaziun. L’incumbensa era però greva d’ademplir senza concurrenzar autras occurrenzas sco Public Eye of Davos; perquai han ins schlià la fundaziun il 2004.
Global Female Leaders Summit
[modifitgar | modifitgar il code]Sco cumplettaziun dal Forum economic mundial – e perquai che l’inscunter a Tavau è fin qua stà dominà fitg ferm dals umens – sa scuntran dapi il 2014 manageras da tut il mund al Global Female Leaders Summit.[7]
Annotaziuns
[modifitgar | modifitgar il code]- ↑ Infurmaziuns generalas surtut tenor Pigman (cf. bibliografia).
- ↑ Tenor Our Mission sin la pagina dal WEF.
- ↑ Cf. Young Global Leaders sin weforum.org.
- ↑ Global Shapers Community.
- ↑ Mike Moore, p. 209.
- ↑ Kellerman, p. 229.
- ↑ Global Female Leaders.
Litteratura
[modifitgar | modifitgar il code]- David Bornstein: How to Change the World: Social Entrepreneurs and the Power of New Ideas. Ediziun actualisada, Oxford University Press, Oxford e.a. 2007, ISBN 978-0-19-533476-0.
- Barbara Kellerman: Reinventing Leadership. Making the Connection Between Politics and Business. State University of New York Press, Albany NY 1999, ISBN 0-7914-4072-9.
- Mike Moore: A World Without Walls. Freedom, Development, Free Trade and Global Governance. Cambridge University Press, Cambridge 2003, ISBN 0-521-82701-9.
- Geoffrey Allen Pigman: The World Economic Forum. A multi-stakeholder approach to global governance. (= Routledge global institutions, 12), Routledge, Londra e.a. 2007, ISBN 978-0-415-70204-1.
- David Rothkopf: Superclass. The global power elite and the world they are making. Farrar, Straus and Giroux, New York NY 2008, ISBN 978-0-374-27210-4.
- Klaus Schwab, Hein Kroos: Moderne Unternehmensführung im Maschinenbau. Maschinenbau-Verlag, Francfurt a.M.-Niederrad 1971.
Colliaziuns
[modifitgar | modifitgar il code]
Commons: Forum economic mundial – Collecziun da maletgs, videos e datotecas d'audio