Libnan
الجمهورية اللبنانية
Al-Jumhūrīyyah al-Lubnānīyyah | |
---|---|
| |
33°50′00″Bk 35°46′00″Rh / 33.83333°Bk 35.76667°Rh | |
Dirûşm: Lebanon Passion for Living | |
Sirûd: Lebanese national anthem | |
Parzemîn | Asya |
Dewlet | Libnan |
Paytext | Bêrût |
Ziman | Modern Standard Arabic, inglîzî, fransî, North Levantine Arabic û Malay |
Zimanên fermî | Erebî |
Dema avabûnê | |
Birêvebirin | |
• Awayê birêvebirinê | Komara parlamenter |
• Serokê rêveberiyê | Najib Mikati (2021–) |
Rûerd | 10.452 |
Nifûs (2015) | 6.184.701 |
Saet | |
Koda telefonê | +961 |
Plakaya erebeyê | RL |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Libnan (bi erebî: لبنان Lubnān) an jî Komara Libnanê (bi erebî: الجمهورية اللبنانية Al-Jumhūrīyyah al-Lubnānīyyah) welatekî li rojhilatê Deryaya Spî ye.
Erdîngarî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Li bakur û rojhilatê Libnanê, Sûrî, li rojava Deryaya Spî û li başûr jî Îsraêl heye. Heya destpêka salên 70´î Libnan welatekî dewlemend û biewle bû. Piştî şerê Ereb - Îsraêl gelek Filistînî hatin Libnanê. Li Libnanê gelek netewe û hindikayî dijîn. Mixabin çaresernebûna pisrgirêka Filistînê û nakokiyên Ereb û Îsraêlê bû sedema şerê navxweyî ku vê şerî Libnan kir welateke qada şer û kambax. Nêzîkî 150.000 kesî jiyana xwe ji dest dan. Beriya salên 70´î Libnan welatekî turîstîk bû û ji paytext Bêrûtê re digotin "Parîsa Rojhilata navîn".
Xelkên Libnanê
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Li Libnanê ji xeynî ereban, asurî û ermenî jî gelek in. Gelek kurd jî lê dijîn.
70% ji gelheya Libnanê misilman (sunnî û şîî) ne û 30% xiristiyan (katolîk û ortodoks) ne. Zimanê fermî erebî ye, lê fransî, inglîzî û ermenî jî tên axaftin)
Dîrok
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Piştî encamdana Şerê Cîhanî yê Yekem, di navbera Împeratoriya Osmanî û dewletên Ewropî de Peymana Versayê hate destnîşan kirin. Bi dûçûna vê peymanê Osmanî dê serxwebûna dewletên ereb bi şerta mandatiya Fransa û Înglistanê dê qebûl bike. Li sala 1922an de di Cemiyeta Netewan de ev mafên van dewletan hatin pejirandin. Bi dûçûna vê rêkeftinê Iraq û Filistîn dê di bin berpirsiyariya Brîtanyayê de, Libnan û Suriye jî dê di bin berpirsiyariya Fransa de be.
Di şerê cîhanê yê duyem de ji alikarkirina Fransayê, Brîtanyayê Libnan dagir kir. Piştî xelasbûna şer di dawiya sala 1945an de bi peymaneke Brîtanya û Fransayê, her du dewletan hêzên xwe ji Sûrî vekişandin û dewleta Libnan ya serbixwe ava bû.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Girêdanên derve
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ev gotara li ser cihekî erdnîgariyê şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |