Alguns Livros Antigos Da Biblioteca Da Flup
Alguns Livros Antigos Da Biblioteca Da Flup
Alguns Livros Antigos Da Biblioteca Da Flup
A Biblioteca da FLUP possui hoje um acervo de Livro Antigo que ronda os 10.000 títulos. Para efeitos deste levantamento,
considera-se livro antigo o que é publicado ao longo dos séculos XVI, XVII, XVIII e XIX, portanto entre 1500 e 1899. Pouco
mais de 8.000 estão já tratados e integram o catálogo Aleph. Os restantes começarão a sê-lo num futuro próximo.
Quando, em 1961, a Faculdade de Letras da Universidade do Porto recuperou existência legal, após um interregno de
cerca de 4 décadas, as obras que faziam parte da sua Biblioteca, constituída em 1919, encontravam-se dispersas.
Fruto de um minucioso trabalho de reconstituição, foi, em 1989, editado um catálogo que espelhava o que tinha sido
esse importante núcleo bibliográfico de pouco mais de 3.000 títulos, ao qual professores e estudantes tiveram acesso
durante os 13 anos (1919-1931) em que a primeira FLUP existiu.
Chama-se essa obra “Fundo Primitivo” da Biblioteca Central (1919-1928). A mais antiga obra hoje existente na FLUP faz
parte deste fundo.
A Biblioteca Pedro Veiga, doada por este insigne jurista da cidade à Universidade do Porto, em 1975 e, por determinação
reitoral, depositada na Faculdade de Letras em 1995, constitui um acervo de extraordinária importância. Entre os 70.000
volumes que, inicialmente, a constituíam encontram-se preciosos exemplares dos séculos XVII, XVIII e XIX.
IPL 2022
Em 2001, pela generosidade de um casal de médicos e bibliófilos do Porto, Maria Amélia Junqueira e Fernando Furriel,
a FLUP recebeu uma coleção de 206 títulos, praticamente todos 1.as edições, que, a partir de então, passaram a
constituir a preciosa Camiliana desta Faculdade, da qual foi, na altura, publicado um catálogo.
Mais recentemente, em 2013, foi doada à FLUP a Biblioteca do Paço de Villas-Boas, ainda não catalogada, porém já
devidamente organizada. São em número considerável as obras publicadas entre os séculos XVI e XIX.
Quanto ao Fundo de Reservados, formado por obras antigas, raras, com características especiais, o que dele faz parte
tem sido, sobretudo desde os anos 80 do século passado, adquirido pela FLUP, tendo em vista não só o enriquecimento
patrimonial, como também o apoio à investigação.
Assim, são estes os principais pilares nos quais assenta a coleção de Livro Antigo da FLUP.
Desta apresentação fazem apenas parte 48 obras: 12 obras do s. XVI, 12 obras do s. XVII, 12 obras do s. XVIII e 12 obras
do s. XIX, selecionadas especialmente pelo seu particular interesse documental e patrimonial e, no que toca ao s. XIX,
por entendermos privilegiar autores portugueses.
IPL 2022
DEMÓSTENES - [Demosthenis orationes duae ex sexaginta et in casdem Upiani comment. Libanié argumenta.
Tum collectae (a J. Rubero) ex Erasmi Rot., G. Budaei atq. aliorum lucubrat, annotat]. Basileae: per Ioanem
Heruagius, [1532]. [10], 507, [52] p.; 31 cm.
VALLA, Laurentius - Laurentii Vallæ elegantiarum latinæ linguæ libri sex. Eiusdem de reciprocatione sui, & suus,
libellus [...]. Lugduni: apud Seb. Gryphium, 1551. 522 p.; 16 cm.
RESERVADOS: 09R-V27e
RESERVADOS: 09R-C361
Allegações de direito que se offerecerem ao muito alto & muito poderoso Rei Dom Henrique nosso Señor na
causa da soccessão destes Reinos por parte da Senhora Dona Catherina sua sobrinha filha do Iffante dom
Duarte seu irmão a 22 de Outubro de MDLXXIX. Em Almeirim: impressas per Antonio Ribeiro e Francisco
Correa, 1580. [6], 128 p. 2 grav. com as armas e a árvore genealógica de D. Henrique; 30 cm.
IPL 2022
FREI LUÍS DE GRANADA, 1504 – 1588 (Granada)
LEÃO, Duarte Nunes de - Duardi Nonii Leonis iurisconsulti lusitani censurae in libellum de Regum Portugaliae
origine qui fratris Iosephi Teixera nomine circumfertur […]. Olisipone: ex Officina Antonii Riparii Typographi Regii,
1585. [8], 64, 49 p.; 19 cm. Obra composta por 2 vol. encadernados em conjunto.
RESERVADOS: 09R-L476d
IPL 2022
FELIPE II, 1527 – 1598 (Valladolid)
CAPRÉOLO, João - Ioannis Capreoli Thomistarum Principis, in libros sententiarum amplissimae quaestiones, pro
tutela doctrinae S. Thomae ad scholasticum certamen egregie disputatae. Nuper castigatae et corroboratae
auctoritatibus Sacrae Scripturae, Conciliorum & Sanctorum Pactrum: atque illustratae quamplurimis alijs
opinionibus theologorum, tum antiquorum tum neotericorum Auctore F. Matthia Aquario Dominicano [...].
Venetiis: apud Haeredem Hieronymi Scoti, 1588-1589. 6 vol.; 33 cm.
RESERVADOS: 09R-C248i-v.1
IPL 2022
S. TOMÁS DE AQUINO, 1225 – 1274 (Sicília)
PINTO, Heitor, Frei - Segunda parte dos dialogos da imagem da vida christam: o primeiro he da
tranquillidade da vida, o segunda da discreta ignorancia, o terceiro da verdadeira amizade, o quarto das
causas, o quinto dos verdadeiros e falsos bés, compostos per Frey Hector Pinto frade Jeronimo, doctor em
sancta theologia. Em Lisboa: a custa de João Despanha e de Miguel Darenas mercadores de liuros, 1591.
[16], 372 p.; 15 cm.
RESERVADOS: 09R-P728s
IPL 2022
FREI HEITOR PINTO, 1528 – 1584 (Covilhã)
PINTO, Heitor, Frei - Imagem da vida christam ordenada per dialogos, como membros da sua composiçam : o
primeiro he, da verdadeira philosophia, o segundo, da religião, o terceiro, da iustiça, o quarto, da tribulação, o
quinto, da vida solitaria, o sexto, da lembrança da morte, compostos polo R.P. F. Hector Pinto da ordem de S.
Hieronymo & per elle acrescentados nesta ultima impressam. Em Lisboa: impresso por Antonio Alvarez a custa
de João Despanha mercador de Libros, 1592. [16], 245 p.; 15 cm.
RESERVADOS: 09R-P728i
IPL 2022
ESCOLA SECUNDÁRIA FREI HEITOR PINTO (Covilhã)
AYERVE DE AYORA, Antonio - Tractatus de partitionibus bonorum communium inter maritum & uxorem & filios
[…] authore Antonio Ayerve de Ayora. Alcalá de Henares: compluti Ioannes Iniguez a Lequerica excudebat, a
costa de Diego Guillen mercader de libros, 1595. [28], 233 p.; 29 cm.
IPL 2022
RAFAEL,1483 – 1520 (Urbino): IUSTITIA. Vaticano. Sala de Constantino
PANTALEÃO DE AVEIRO, Frei - Itinerário de Terra Sancta e todas suas particularidades cõposto por Frey Pantalião
Daveiro Frade Menor da Orde de S. Francisco da Obseruancia da Prouincia dos Algarues […]. Lisboa: [s.n.], 1596.
8, 302, [4] p.; 18 cm.
RESERVADOS: 09R-P222i
IPL 2022
JERUSALÉM, c. de 1550
BOSCÁN, Juan - Las obras de Boscan y algunas de Garcilasso de la Veja, repartidas en quatro libros. Emendadas.
agora nuevamente y restituidas à su integridad. En Anvers: en Casa de Martin Nucio, 1597. 190, 6, 68, 6 p.; 13 cm.
RESERVADOS: 09R-B751o
IPL 2022
IPL 2022
JACQUES DE VILLAMONT, 1560 – 1625 (Bretanha)
MANUEL DE PORTUGAL - Obras de Don Manoel de Portugal. En Lisboa: impresso por Pedro Crasbeeck, 1605. 14,
489,16 p.; 15 cm.
RESERVADOS: 09R-P886o
IPL 2022
D. ANTÓNIO, PRIOR DO CRATO, 1531 – 1595 (Lisboa)
Chronica do Cõdestabre de Portugal dom Nunalvrez Pereyra principiador da casa de Bragança sem mudar
dantiguidade de suas palavras, nem estilo [...]. Em Lisboa: por Antonio Alvarez Impressor & Mercador de livros
e a sua custa, 1623. 8, 74 p.; 28 cm.
RESERVADOS: 09R-C957
IPL 2022
D. NUNO ÁLVARES PEREIRA, 1360 – 1431 (Flor da Rosa)
CUNHA, Rodrigo da, Bispo do Porto - Catálogo e história dos Bispos do Porto […] por D. Rodrigo da Cunha, Bispo
do Porto. No Porto: por João Rodriguez impressor de Sua Senhoria, 1623. [24], 451, [79] p.; 27 cm.
FUNDO PRIMITIVO: 09:93C98c
IPL 2022
IPL 2022
HOSPITAL DE TODOS-OS-SANTOS, Lisboa, s. XVII
MACEDO, Francisco de Santo Agostinho de, Frei - Philippica portuguesa contra la invectiva castellana a El Rey
Nuestro Señor Don Juan el IV por el P. M. Fr. Francisco de S. Agustin. En Lisboa: por Antonio Alvarez Impressor
del Rey nuestro Señor, 1645. 311 p.; 29 cm.
FUNDO PRIMITIVO: 09:93A283p
IPL 2022 FREI FRANCISCO DE SANTO AGOSTINHO DE MACEDO, 1596 – 1681 (Coimbra)
FRANCISCO DE PORTUGAL - Ao Principe D. Theodosio Nosso Senhor: Divinos, e humanos versos de Dom
Francisco de Portugal; por D. Lucas de Portugal […]. Lisboa: Officina Craesbeckiana, 1652. [18], 157, 52 p.; 23 cm.
RESERVADOS: 09R-F893a
IPL 2022
MANUEL DE FARIA E SOUSA, 1590 – 1649 (Felgueiras)
BRITO, Bernardo de, Frei - Monarchia Lusitana composta por Frey Bernardo de Brito […] que contem as historias
de Portugal […]. Lisboa: na Impressaõ Craesbeeckiana, 1632-1690. 7 v.; 30 cm.
FUNDO PRIMITIVO: 09:93M746
IPL 2022 PIETRO UBERTI, 1671 – 1762 (Veneza): RETRATO DE TRÊS ADVOGADOS. Veneza. Palácio Ducal
VERNEY, Luís António - Verdadeiro metodo de estudar para ser util à República e à Igreja proporcionado ao
estilo e necessidade de Portugal exposto em varias cartas escritas polo R.P. Barbadinho da Congregasam de
Italia […]. Valensa: na Oficina de Antonio Balle, 1746. 2 v.; 21 cm.
RESERVADOS: 09R-V626v
IPL 2022
LUÍS ANTÓNIO VERNEY, 1713 – 1792 (Lisboa)
FERRÃO, António Duarte (pseud. do Padre João da Silva Rebelo) - Nariz enganado, e desenganado, tabaco
empulhado, e defendido, pretexto de poupadores, e deculpa de tafûis: obra de muita consolação para forretas,
mofinos, miseraveis, e pirangas […] dedicada as ventas do Senhor Manuel Coco Cabral, e Negrão […] por
António Duarte Ferrão. Lisboa: na Officina de Miguel Manescal da Costa Impressor do Sto. Officio, 1767. 11 p.;
17 cm.
PEDRO VEIGA: PV(R)/369
IPL 2022
JEAN-BAPTISTE CHARDIN, 1699 – 1779 (Paris): O MACACO ANTIQUÁRIO. San Diego, EUA. Museu de Arte
DURÃO, José de Santa Rita, Frei - Caramurú: poema épico do descubrimento da Bahia composto por Fr. José
de Santa Rita Durão […]. Lisboa: na Regia Officina Typografica, 1781. 307 p.; 16 cm.
RESERVADOS: 09R-D955ca
IPL 2022 FREI JOSÉ DE SANTA RITA DURÃO, 1722 – 1784 (Cata Preta, São Paulo)
BEZERRA, Manuel Gomes de Lima - Os estrangeiros no Lima: ou conversaçoens eruditas sobre varios pontos de
historia ecclesiastica, civil, litteraria, natural, genealogica, antiguidades, geografia, agricultura, commercio, artes
e sciencias
-
[...]obra enriquecida de estampas e composta por Manoel Gomes de Lima Bezerra. Coimbra: na Real
Officina da Universidade, 1785-1791. 2 v.: il. c/est.; 23 cm. Enc. em pele com ferros dourados na lombada.
RESERVADOS: 09R-B469e
IPL 2022
MANUEL GOMES DE LIMA BEZERRA, 1727 – 1806 (Ponte de Lima)
BROTERO, Félix de Avelar - Compendio de botanica ou noçoens elementares desta sciencia segundo os melhores
escritores modernos expostas na lingua portugueza por Felix Avellar Brotero. Paris: vende-se em Lisboa, em caza
de Paulo Martin, mercador de livros, 1788. 2 vol.: il.; 21 cm.
PEDRO VEIGA: PV(R)/252
IPL 2022
FÉLIX DE AVELAR BROTERO, 1744 – 1828 (Loures)
COSTA, Agostinho Rebelo da, Padre - Descripção topografica, e historica da cidade do Porto que contem a sua
origem, situação, e antiguidades [...] feita por Agostinho Rebello da Costa. Porto: na Officina de Antonio Alvarez
Ribéiro, 1789. XXXII, 374 p.: il., mapas; 20 cm.
RESERVADOS (PORTO): 946.9P(R)-C87d
IPL 2022
PORTO (c. de 1780)
MURPHY, James - Travels in Portugal: through the Provinces of Entre Douro e Minho, Beira, Estremadura
and Alem-Tejo, in the years 1789 and 1790 [...] by James Murphy, Architect. London: printed for A. Strahan,
and T. Cadell Jun., and W. Davies in the Strand, 1795. XII, 311 p., [24] est.: il.; 31 cm.
RESERVADOS: 09R-M96t
IPL 2022
PLACA TOPONÍMICA (Benfica, Lisboa)
BOCAGE, Manuel Maria Barbosa du - Armia idylio, composto por Manoel Maria Barbosa du Bocage. Lisboa: na
Impressão Regia, 1806. 22 p.; 16 cm.
PEDRO VEIGA: PV(R)/378
IPL 2022
ALMEIDA GARRETT, 1799 – 1854 (Porto)
HERCULANO, Alexandre - A harpa do crente: tentativas poeticas pelo auctor da Voz do Propheta. Lisboa: na
Typ. da Sociedade Propagadora dos Conhecimentos Uteis, 1838. 80 p.; 18 cm.
IPL 2022
CAMILO CASTELO-BRANCO, 1825 – 1890 (Lisboa)
BRAGA, Teófilo - Torrentes: últimos versos de Teophilo Braga. Porto: Carneiro e Moraes Editores, 1869. 316 p.;
19 cm.
PEDRO VEIGA: PV/4788
IPL 2022
TEÓFILO BRAGA, 1813 – 1924 (Ponta Delgada)
DINIS, Júlio (pseud. de Joaquim Guilherme Gomes Coelho) - Serões da Provincia por Julio Diniz. Porto: Viúva
Moré, 1870. 286 p.; 20 cm.
PEDRO VEIGA: PV/5537
IPL 2022
Mote de Aldo Manuzio: “Apressa-te devagar” – um bom trabalho requer cuidadosa reflexão e diligente execução