Nota: Para outros significados, veja Tigranes.

Tigranes III da Arménia foi um rei da Arménia da Dinastia artaxíada. Reinou entre 20 a.C. e 8 a.C. foi antecedido nos comandos do reino pelo seu irmão Artaxias II foi sucedido no trono pelo rei Tigranes IV ou por Ariobarzanes.

Tigranes III
Tigranes III
Tetradracma de Tigranes III
Rei da Armênia
Reinado 20–8 a.C.
Antecessor(a) Artaxias II
Sucessor(a) Tigranes IV e Erato
 
Morte 8 a.C.
Descendência
Dinastia artaxíada
Pai Artavasdes II

Tigranes (Tigrānēs; Τιγράνης, Tigránēs) é a forma latina e grega surgida do persa antigo *Tigrana (*Tigrāna) e do acadiano Tigranu (𒋾𒅅𒊏𒉡, Tīgranu). Hračʻya Ačaṙyan propôs que derivou por haplologia de *tigrarāna, supostamente significando "lutar com flechas" (cf. o persa antigo 𐎫𐎡𐎥𐎼𐎠𐎶, ⁠tigrām, “pontiagudo”, acusativo singular feminino),[1] que Ačaṙyan entendeu que derivou do avéstico 𐬙𐬌𐬖𐬭𐬀 (tiγra, "flecha") e sânscrito तिग्म (tigmá, "pontiagudo") e do avéstico 𐬭𐬇𐬥𐬀 (rə̄na, "batalha, luta") e sânscrito रण (raṇa, "batalha")).[2] Ele também comparou o grego antigo Tigrapates (Τιγραπάτης, Tigrapátēs, literalmente “mestre das flechas”) e, para a haplologia, o nome avéstico 𐬬𐬍𐬭𐬁𐬰 (vīrāz) de *vīra-rāz-.[3] J̌ahukyan considerou a explicação improvável.[4] É mais provável que decorra do iraniano antigo Tigrana (*Tigrāna-), uma formação patronímica com o sufixo *-āna- do nome *Tigra (*Tigrā-; lit. “delgado”), refletido no elamita Tigra (𒋾𒅅𒊏, Tīgra) e acadiano Tigra (𒋾𒅅𒊏𒀪, Tīgraʾ), da palavra discutida acima para "pontiagudo".[5][6][7] O nome foi tardiamente registrado em armênio como Tigrã (Տիգրան, Tigran).[2]

Tigranes era filho de Artavasdes II da Arménia e neto de Tigranes II da Arménia.[8] Após o assassinato de Artaxias II,[8] foi colocado como rei da Arménia pelo general de Augusto, o futuro imperador Tibério.[8][9] Quando os arménios se revoltaram contra Tigranes III, Augusto, através do seu filho[Nota 1] Caio César, colocou Ariobarzanes, filho de Artabazo, rei da Média Atropatene, como rei da Arménia.[8]

Seu filho foi Tigranes IV, que casou-se com a própria meio-irmã Erato da Arménia.[9]

Ver também

editar

Bibliografia

editar

Notas e referências

Notas

  1. Caio César era neto de Augusto, e seu filho adotivo

Referências

  1. Schmitt 2014, p. 254.
  2. a b Ačaṙyan 1942–1962, p. 146-147.
  3. Bartholomae 1904, col. 1454.
  4. J̌ahukyan 1981, p. 57-58.
  5. Tavernier 2007, p. 324.
  6. Zadok 2009, § 527, p. 303.
  7. Schmitt 2011, p. 364.
  8. a b c d Augusto, Res Gestae Divi Augusti, 27 [em linha]
  9. a b Vahan M. Kurkjian, History of Armenia, Capítulo 14, Artavazd - Os últimos Tigranes [em linha]

Árvore genealógica baseada no texto:

Tigranes, o Grande
Artavasdes II da Arménia
Artaxias II
Tigranes III
Tigranes IV
Erato da Arménia

Bibliografia

editar
  • Ačaṙyan, Hračʻya (1942–1962). «Տիգրան». Hayocʻ anjnanunneri baṙaran [Dictionary of Personal Names of Armenians]. Erevã: Imprensa da Universidade de Erevã 
  • Bartholomae, Christian (1904). Altiranisches Wörterbuch [Old Iranian Dictionary]. Estrasburgo: K. J. Trübner 
  • J̌ahukyan, Geworg (1981). «Movses Xorenacʻu "Hayocʻ patmutʻyan" aṙaǰin grkʻi anjnanunneri lezvakan aġbyurnerə [The Linguistic Origins of the Proper Names in the First Book of Movses Khorenatsi's 'A History of the Armenians']». Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal]‎ (3) 
  • Schmitt, Rüdiger (2011). Iranische Personennamen in der griechischen Literatur vor Alexander d. Gr. (Iranisches Personennamenbuch. Band 5, Faszikel 5A. Viena: Editora da Academia Austríaca de Ciências 
  • Schmitt, Rüdiger (2014). Wörterbuch Der Altpersischen Königsinschriften [Dictionary of Old Persian Royal Inscriptions]. Viesbade: Reichert 
  • Tavernier, Jan (2007). «*Tigra-». Iranica in the Achaemenid Period (ca. 550–330 B.C.): Lexicon of Old Iranian Proper Names and Loanwords, Attested in Non-Iranian Texts. Lovaina e Paris: Peeters Publishers 
  • Zadok, Ran (2009). Iranische Personennamen in der neu- und spätbabylonischen Nebenüberlieferung (Iranisches Personennamenbuch, Band 7, Faszikel 1B. Viena: Editora da Academia Austríaca de Ciências