تیمور شاہ درانی

تیمور شاہ درانی
امیر
درانی سلطنت دا دوسرا شہنشاہ
معیاد عہدہ	16 اکتوبر 1772ء – 18 مئی 1793ء
پیشرو	احمد شاہ درانی
جانشین	زمان شاہ درانی
شریک حیات	شہزادی گوہر افروز بیگم
مکمل نام تیمور شاہ ابدالی درِ درانی
شاہی خاندان	درانی
والد	احمد شاہ ابدالی
والدہ	میمتا
پیدائش	1748ء
وفات	18 مئی 1793ء (عمر 45 سال)کابل، درانی سلطنت، موجودہ افغانستان
تدفین	19 مئی 1793ءمقبرائے تیمور شاہ، کابل
مذہب	اسلام

تیمور شاہ درانی ( 1746–1793ء ) : 1773 توں 1793 تک افغانستان دا بادشاہ سی ۔ ایہ احمد شاہ ابدالی دا پتر سی ۔

تیمور شاہ درانی/ابدالی درانی سلطنت دے دوسرا حکمران سی ۔اسنے 16 اکتوبر 1772ء توں اپنی وفات 18 مئی 1793ء تک حکومت کیتی۔اوہ احمد شاہ ابدالی دا دوسرا تے وڈا پتر سی ۔

جم

مشہور افغان حملہ آور احمد شاہ درانی دے گھر دسمبر 1746ء وچ ایران دے مشہد نگر وچ پیدا ہوئے تیمور شاہ نے بچپن وچ ہی ہتھیاراں دی سکھلائی حاصل کرنی شروع کر دتی ۔ جدوں جنوری 1757ء وچ درانی نے ہندوستان اتے چوتھا حملہ کیتا ، تاں اس نوں وی نال لے آیا ۔ ادوں اس دی عمر دس سال دی سی ۔ اسے سال دلی جت کے درانی نے اس دا ویاہ مغل بادشاہ عالم گیر دوجے دی لڑکی نال کیتا ۔ دلی توں اپنے دیس ول پرتدیاں اس توں لٹ دے سامان نوں بابا اعلیٰ سنگھ اتے ہور سکھ سرداراں نے پہلاں سنور اتے پھر ملیرکوٹلا وکھے لٹ لیا ۔

پنجاب دا حاکم

مئی 1757ء وچ درانی نے اس نوں پنجاب دا حاکم بنا دتا اتے جہان خان نوں اس دا سرپرست اتے مکھ جرنیل تعینات کیتا ۔ درانی دے دیس پرتن توں بعد ایہناں دوہاں نے سکھاں نال نپٹن دا من بنایا ۔ پہلاں امرتسر واقع رام رؤنی ( کچی گڑھی ) اتے حملہ کرکے اس نوں ملیامیٹ کیتا ، ہرمندر صاحب نوں گند- مند نال اپوتر کیتا اتے پاون سروور نوں مٹی نال پروایا ۔ ایہناں ککرماں کرکے سکھ- سماج بہت کرودھوان ہو گیا اتے لاہور دے ارد- گرد دے علاقے وچ خوب اپدر مچا دتا ۔ اس دیاں سکھ فوجاں نال کئی جھڑپاں ہوئیاں ، پر اس نوں ہار دا منہ ویکھنا پیا اتے لاہور دے قلعے وچ پناہ لینی پئی ۔ اپریل ، 1758ء وچ سکھاں نے مرہٹیاں اتے ادینہ بیگ نال مل کے اس نوں پنجابوں بھجا دتا ۔

افغانستان دا بادشاہ

احمد شاہ درانی دے مرن اپرنت ایہہ سن 1773ء وچ افغانستان دا بادشاہ بنیا اتے سکھاں نال نپٹن لئی اس نے قندھار توں کابل وچ اپنا راجگڑھ بدل لئیا تاں جو خیبر درے راہیں جلدی ہندوستان اتے حملہ کر سکے ۔ اس نے پنجاب اتے کئی حملے کرن دے یتن کیتے تاں جو اپنا کھوہیا ہویا علاقہ پھر حاصل کر سکے ، پر ادوں تک سکھ سردار سارے پنجاب اتے چھا چکے سن ۔ فلسروپ اس دے پنجاب اتے قبضہ کرن دے سارے منصوبے ناکام ہی رہے ۔ بس کشمیر اتے ملتان وچ کجھ سفلتا حاصل کر سکیا ۔ آخر اس نے پنجاب اتے اختیار جماؤن اتے سکھاں نوں پراجت کرن دا خیال چھڈن لئی مجبور ہونا پیا ۔

موت

18 مئی 1793 ای۔ نوں اس دا کابل وچ انتقال ہو گیا ۔

ہورویکھو

حوالے

باہرلےجوڑ

پیشرو احمد شاہ درانی

امیرِ افغانستان 16 اکتوبر 1772ء – 18 مئی 1793ء

جانشین زمان شاہ درانی