Jump to content

ترمذ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
ترمذ
Termiz / Термиз
سلطان سعادت دا محل
سلطان سعادت دا محل
ترمذ is located in ازبکستان
ترمذ
ترمذ
ازبکستان وچ محل وقوع
متناسقات: 37°13′N 67°17′E / 37.217°N 67.283°E / 37.217; 67.283متناسقات: 37°13′N 67°17′E / 37.217°N 67.283°E / 37.217; 67.283
دیس ازبکستان
صوبہصوبہ سرخان دریا
حکومت
 • قسمشہری انتظامیہ
آبادی (2005)
 • کل۱۴۰,۴۰۴

ترمذ (ازبک: Termiz/Термиз; روسی بولی: Термез; تاجک: Тирмиз; فارسی: ترمذTermez, Tirmiz; عربی: ترمذ Tirmidh) ازبکستان دے دکھنی حصے وچ اک شہر اے جہڑا کہ افغانستان دی ہیرتن سرحد لانگھے کول اے۔ ایہہ ازبکستان دا سبھ توں گرم شہر اے۔ اسدی آبادی 1 جنوری 2005 نوں 140404 سی اتے ایہہ صوبہ سرخان دریا دا راجگڑھ اے۔

ناں-بنتر

[سودھو]

اس شہر دا جدید ناں سوگدیائی بولی وچوں Tarmiδ وچوں آیا اے، جہڑا کہ پرانی ایرانی بولی دے tara-maiθa شبداں وچوں اے اتے جسدا مطلب تبدیلی دا تھاں اے۔ پرانے ویلے وچ اتھے آمو دریا اپر اک بہت ہی اہم لانگھا سی۔

کجھ لوک اس شہر دے ناں نوں یونانی دے شبد تھرموس نال وی جوڑدے ہن، جسدا مطلب گرم ہندا اے، جہڑے کہ اس ناں نوں سکندر اعظم دے ویلے وچ رکھیا گیا مندے ہن۔[۱] کجھ لوک اسنوں سنسکرت دے شبد taramato توں بنیا وی مندے ہن، جسدا مطلب دریا دے کنڈھے اے۔[۲]


تفصیلات

[سودھو]

ترمذ د‏‏ی مجموعی آبادی 140,404 افراد اُتے مشتمل ا‏‏ے۔

تریخ

[سودھو]

اسلامی عصرِ زرین

[سودھو]

705ء وچ ایہ شہر عرباں نے فتح کرلیا تے ایہ عباسیاں تے سامانیان دے دوران اسلام ک اک اہ‏م مرکز بن گیا ، جس وچ امام الترمذی جداں قابل ذکر عالم پیدا ہوئے۔

نويں تو‏ں بارواں صدی عیسوی تک ترمذ اک وڈا شہر تے اک ثقافتی مرکز سی تے خریداری تے دستکاری دے لئی مشہور سی۔ اس وقت شہر دے قلعےآں د‏‏ی لمبائی نو دروازےآں دے نال 16 کلومیٹر (10 میل) لمبی سی۔ اس عرصے دے دوران ترمذ غزنویاں ، سلجوق تے قاراخانیاں دے ریاستاں دا اک حصہ سی۔

منگول تباہی تے ویرانی

[سودھو]

1206ء وچ ایہ شہر ریاستِ خوارزمشاہاں دا حصہ بن گیا۔

دو دن دے محاصرے دے بعد 1220ء وچ ، چنگیز خان د‏‏ی سپاہ نے شہر نو‏‏ں تباہ تے مسمار کردتا۔

شہر برباد ہونے دے باوجود، ابن بطوطہ نے ذکر کيتا کہ اس شہر وچ "عمدہ عمارتاں تے بازار سن ، نہراں تو‏ں گزرے سن تے بہت سارے باغات سن ۔"

تیرہويں صدی عیسوی دے دوسرے نصف حصے وچ ، تیموری سلطنت تے سلسلہ شیبانیان نے سرخان دریا دے سجے کنارے اُتے ترمذ دا مشرقی حصہ بحال کردتی۔

افسوس تو‏ں 18 ويں صدی عیسوی دے دوسرے نصف وچ شہرمکمل طور اُتے ویران ہوئے گیا۔ قدیم شہر دے آس پاس صرف دو پنڈ آباد رہ گئے سن : صلاوات تے پٹیکسار (پٹگیسار) سن ۔

جنوری 1893ء وچ ، امارتِ بخارا نے روسی حکومت نو‏‏ں پٹیکسار پنڈ د‏‏ی زمین پراک روسی قلعہ، گیریژن تے اک عسکری سرحدی قلعہ تعمیر کرنے دے لئی دتی ، جتھے آمو دریا دا بندرگاہ بنایا گیا سی۔

1928ء وچ سوویت یونین نے پٹیکسار پنڈ دا ناں تبدیل کرکہ شہر دا وآپس اس دا قدیم ناں ترمذ رکھیا گیا۔ 1929ء وچ ، پنڈ اک شہر بن گیا۔ سوویت حکمرانی دے سالاں دے دوران صنعتی کاروباری ادارے بنائے گئے تے اک پیڈگوجیکل انسٹی ٹیوٹ تے اک سیتر کھول دتا گیا۔

اک افغان سرحدی پولیس افسر اُتے افغانستان–ازبکستان دوستی دے پل اُتے کھڑے ہوئے.

سوویت – افغان جنگ (1979–1989) دے دوران ، افغانستان وچ لشکرکشی کرنے دے لئی ترمذ سوویت اتحاد دے لئی اک اہ‏م عسکری اڈہ رہیا ۔

آمو دریا دے پار اک عسکری ایئر فیلڈ اور"دوستی دا پل" تعمیر کيتا گیا سی۔

ہور ویکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]


  1. E. M. Pospelov, Geograficheskie nazvaniya mira (Moscow, 1998)، p. 415: "here in fact is found the hottest place in Central Asia (in جون 1914 a temperature of 49.5 C was recorded in Termez."
  2. Sh. Kamaliddinov, Istoricheskaya geografiya Sogda i Toharistana۔
سانچہ:ازبکستان-نامکمل سانچہ:ازبکستان-جغرافیہ-نامکمل