Cavirià

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Cavirià     Stat: Italia Region: Piemont Provincia: Provincia ëd Lissandria Nòm 'n italian: Capriata d'Orba Coordinà: Latitudin: 44° 43′ 48.5′′ N Longitudin: 8° 41′ 19.8′′ E Autëssa: 160 m s.l.m. Surfassa: 28,47 km² Abitant: 1.872 (2017) Comun dj'anviron: Basaluss, Castlèt d'Òrba, Fërsnèira, Francavila, La Priosa, La Ròca, San Cristòfi, Silvan CAP: 15060 Prefiss tel.: 0143 Còdes ÌSTAT: 006029 Còdes fiscal: B701  Sant protetor: san Pé  Festa dël borgh: 29 ëd giugn  Sit istitussional Cavirià (Capriata d'Orba an italian, Caviriò ant la parlà local) a l'é un comun dël Piemont ëd 1.872 abitant , ant la provinsa ëd Lissandria. Ël pais a resta an sël piuvent oriental dla comba dël torent Òrba. Stòria La tor dël Castelvèj Ij tant artrovament archeològich ant ël teritòri 'd Cavirià a mostro che la region a sìa stàita abità fin da temp motobin antich: a son stàit trovà segn ëd copele preistòriche an sij ròch e repert funerari ëd tribù ligurin-e. An época roman-a l'area 'd Cavirià a fasìa part ëd l‘Ager Derthonensis, l'area coltivà ch'a dipendìa da la sità roman-a 'd Torton-a. A l'é probàbil che dal pais a passèissa na strà ch'a butava an comunicassion la via Postumia e la via Aemilia Scauri, le doi strà consolar pì amportante dj'anviron. Ant l'àuta Età 'd Mès a son documentà ij doi topònim ëd Capriana e 'd Tollianum për indiché doi borgà vzin-e anté ch'as sarìa dësvlupà l'atual abità 'd Cavirià. Tèra 'd confin antra le aree d'influensa dle potense locaj, a parte dal sécol ch'a fa XII, la comun-a rural ëd Cavirià a strenz alianse e passa sota al contròl dij marchèis aleràmich dël Bòsch, peui dla Comun-a 'd Lissandria, peui dla Repùblica 'd Génoa. Le contèise antra Lissandria e Génoa a porto pì vòte a la distrussion dël pais. Dël Tërzent a intra ant ij possediment dël Ducà ëd Milan dij Viscont, për torné pì tard sota Génoa ch'a la ced al Marcheisà ëd Monfrà (1421). Për chèich sécoj ël pais a viv an pas sota la dinastìa dij Paleòlogh prima e dij Gonsaga 'd Màntoa dòp. La cesa parochial ëd San Pé Contut ch'a cambièsso ij goernant, le famije nòbij ch'a gestisso l'economìa local e le anfeodassion a resto cole genoèise djë Spìnola, dij Dòria e dij Gril. A parte dal Sessent j'abitant dël pais a son torna sbaruà da j'aveniment dla stòria: le trupe fransèise e spagneule a sachegio Cavirià ant la Guera 'd Sucession dël Monfrà. Dël 1708, an séguir a la Guèra 'd Sucession Spagnuela ël Monfrà a passa sota al contròl ëd Vitòrio Medeo II e a intra parèj ant ël Ducà 'd Savòja e peui ant ël Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 Cavirià a torna ant ël Regn ëd Sardëgna, e dal 1859, an séguit a la riorganisassion aministrativa dël Decret Rattazzi (Lèj n.3702, 23 otóber 1859), a l'é aministrà sota a la Provinsa ëd Lissandria, al Sircondari ëd Neuve e a l'é a cap d'ën Mandament ch'a comprend ëdcò Basaluss, Francavila e Pasturàuna. Cultura A Cavirià a-i é l'associassion Ël Veso ch'a studia la parlà local. Aministrassion Ël sìndich a l'é Giovanni Battista Poggio (dal 26/05/2014). Anliure esterne Sit istitussional Arferiment Panorama sota la fiòca

Aiuto per la lettura Ayuda para la lectura Help for Reading Rintré ant la Piòla Contaté j'Aministrator Lìber për Amprende Coression ortogràfica Tastadura piemontèisa Portaj e Proget Agiut pr'ij Contributor Travajòt sempi