Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
Filòsof, teòlogh, mìstich e dotor dla cesa, stranomà doctor seraphicus. Giovanni Fidanza, peui dventà Bonaventura, a l'era nà ant ël borgh ëd Civita a Bagnoregio dantorn al 1217.
Dël 1257 a l'é stàit elegiù ministr general dij fransëscan, ufissi ch'a l'ha tnù për 17 agn.
Bonaventura a l'é stàit predicator, professor universitari e consijé ëd re e vësco.
Creà cardinal e peui vësco d'Alban, a l'é mòrt ai 15 ëd luj 1274 a Lion, antramentre ch'a partissipava al concili, e ambelelì a l'é stàit sotrà.
Dal 1463 Bonaventura a l'é patron prinsipal ëd Bagnoregio, ansema a sant Ildebrand.
A l'é stàit canonisà ai 14 d'avril 1482 con na bola ëd Sist IV.
Ai 14 mars 1490 a l'han gavà ël bass drit da sò còrp e, butalo an n'arlichiari d'argent, l'ann apress ël ministr general dl'órdin fransëscan, Francesco Sansone, a l'ha portalo a Bagnoregio.
Al di d'ancheuj costa a resta l'ùnica soa arlichia, dagià che ant ël 1562 sò còrp a l'é stàit brusà da j'ugonòt ant la piassa dij Cordonié a Lion.