trzeci
Wygląd
trzeci (język polski)
[edytuj]- znaczenia:
przymiotnik odliczebnikowy[1]
- (1.1) od 3
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (2.1) pot. żegl. trzeci oficer
- (2.2) osoba występująca po dwóch poprzednich; jeden z trzech
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
rzeczownik, rodzaj żeński
- (4.1) trzecia: godzina trzecia
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik trzeci trzecia trzecie trzeci trzecie dopełniacz trzeciego trzeciej trzeciego trzecich celownik trzeciemu trzeciej trzeciemu trzecim biernik trzeciego trzeci trzecią trzecie trzecich trzecie narzędnik trzecim trzecią trzecim trzecimi miejscownik trzecim trzeciej trzecim trzecich wołacz trzeci trzecia trzecie trzeci trzecie nie stopniuje się
- przykłady:
- (1.1) Za zajęcie trzeciego miejsca przyznawany jest brązowy medal.
- (3.1) Wypłatę otrzymujemy trzeciego.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) trzecia wojna światowa
- synonimy:
- (1.1) 3.
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. trzeciak mzw/mrz, trojak mrz, potrajanie n, trojenie n, trojaczki nmos, trzecia ż
- licz. trzy
- przym. potrójny
- tem. słow. trzecio-, trój-
- związki frazeologiczne:
- (1) Trzeci Świat • osoba trzecia • Trzeci Rzym • Trzecia Rzesza • trzecia ręka • trzecia ręka bije / trzecia ręka bije i płacze • ryby, choć dobre bywają, w trzeci dzień się przejadają
- (3) przysłowie: gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta
- etymologia:
- uwagi:
- W klasycznej terminologii wyraz ten jest uznawany za liczebnik porządkowy[2], za traktowaniem go jako przymiotnik przemawia m.in. fakt, że odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje.
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) derde
- albański: (1.1) i tretë
- angielski: (1.1) third
- arabski: (1.1) ثَالِث (ṯāliṯ)
- asamski: (1.1) তৃতীয় (tritio)
- azerski: (1.1) üçüncü
- baskijski: (1.1) hirugarren
- bengalski: (1.1) তৃতীয় (tritiẏô)
- białoruski: (1.1) трэ́ці
- birmański: (1.1) တတိယ
- bretoński: (1.1) trede
- bułgarski: (1.1) трѐти
- cebuano: (1.1) ikatulo
- chiński standardowy: (1.1) 第三 (dìsān)
- chorwacki: (1.1) trȅćī
- czeczeński: (1.1) кхоалгӀа
- czeski: (1.1) třetí
- dolnołużycki: (1.1) tśeśi
- dolnoniemiecki: (1.1) darde
- duński: (1.1) tredje
- esperanto: (1.1) tria
- estoński: (1.1) kolmas
- farerski: (1.1) triði
- fiński: (1.1) kolmas
- francuski: (1.1) troisième
- fryzyjski: (1.1) tredde
- gocki: (1.1) 𐌸𐍂𐌹𐌳𐌾𐌰 (þridja)
- górnołużycki: (1.1) třeći
- gruziński: (1.1) მესამე (mesame)
- gudźarati: (1.1) ત્રીજું (trījũ)
- hawajski: (1.1) hapakolu, kolu
- hebrajski: (1.1) שְׁלִישִׁי (sz'liszi)
- hindi: (1.1) तीसरा (tīsarā)
- hiszpański: (1.1) tercero / tercer
- ido: (1.1) triesma
- indonezyjski: (1.1) ketiga
- interlingua: (1.1) tertie
- irlandzki: (1.1) tríú
- islandzki: (1.1) þriðji
- japoński: (1.1) 三番目 (さんばんめ)
- jidysz: (1.1) דריטער m / דריטע ż
- jugorusiński: (1.1) треци
- karpatorusiński: (1.1) тре́тїй
- kaszubski: (1.1) trzecy
- kataloński: (1.1) tercer
- kazachski: (1.1) үшінші (üşinşi)
- khmerski: (1.1) ទីបី (tii bəy)
- kirgiski: (1.1) үчүнчү
- koreański: (1.1) 셋째
- krymskotatarski: (1.1) üçünci
- kurmandżi: (1.1) sêyem
- laotański: (1.1) ທີ່ສາມ (thī sām)
- litewski: (1.1) trẽčias
- łaciński: (1.1) tertius
- łatgalski: (1.1) trešs
- łotewski: (1.1) trešais
- macedoński: (1.1) трет
- manx: (1.1) treeoo
- nawaho: (1.1) tááʼ góneʼ
- niderlandzki: (1.1) derde
- niemiecki: (1.1) dritter
- norweski (bokmål): (1.1) tredje
- norweski (nynorsk): (1.1) tredje
- nowogrecki: (1.1) τρίτος
- ormiański: (1.1) երրորդ (errord)
- perski: (1.1) سوم (sevvom)
- plautdietsch: (1.1) dredda
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- połabski: (1.1) tritĕ
- portugalski: (1.1) terceiro
- rosyjski: (1.1) тре́тий
- rumuński: (1.1) al treilea m, a treia ż
- ruski: (1.1) третїй
- sanskryt: (1.1) तृतीय (tṛtīya)
- serbski: (1.1) тре̏ћӣ
- slovio: (1.1) triju / трийу
- słowacki: (1.1) tretí
- słoweński: (1.1) trétji
- sorani: (1.1) سێیهم
- staroangielski: (1.1) þridda
- staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) третии
- staroczeski: (1.1) třetí
- starogrecki: (1.1) τρίτος (trítos)
- staroormiański: (1.1) երրորդ (errord)
- staropruski: (1.1) tīrts
- staroruski: (1.1) третии
- starosłowacki: (1.1) tretí, trecí
- syngaleski: (1.1) තුන්වැනි (tunwæni)
- szkocki gaelicki: (1.1) trìtheamh
- szwedzki: (1.1) tredje
- tadżycki: (1.1) сеюм (seyum)
- tagalski: (1.1) ikatlo
- tajski: (1.1) ที่สาม (tîi-sǎam)
- tatarski: (1.1) өченче (öçençe)
- telugu: (1.1) మూడవ (mūḍava)
- turecki: (1.1) üçüncü
- turkmeński: (1.1) üçünji
- tybetański: (1.1) གསུམ་པ (gsum pa)
- ujgurski: (1.1) ئۈچىنچى (üchinchi)
- ukraiński: (1.1) тре́тій
- uzbecki: (1.1) uchinchi
- volapük: (1.1) kilid
- walijski: (1.1) trydydd
- wepski: (1.1) koumanz’
- węgierski: (1.1) harmadik
- wietnamski: (1.1) thứ ba
- włoski: (1.1) terzo
- wolof: (1.1) ñetteelu
- żmudzki: (1.1) trets
- źródła:
- ↑ Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Hasło „liczebnik porządkowy” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.