Przejdź do zawartości

pas

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: PaaSpaasPASPaSpas.Passpasspaśpaŝpáspâspąsṕås
pas (1.1)
pas (1.2) drzew
pasy (1.3)
dwa pasy (1.4)
pasy (1.7)
pasy (1.7)
wymowa:
(1.1-9, 2.2-4, 3.1) ?/i, IPA[pas], AS[pas]
(2.1) ‹pa›
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) część ubioru służąca do trzymania spodni, koszuli itp. blisko ciała, zwykle uniemożliwiając im zsunięcie się; zob. też pas w Wikipedii
(1.2) długi rząd czegoś
(1.3) techn. część maszyny, zbliżona wyglądem do pasa (1.1), służąca do przenoszenia ruchu obrotowego na duże odległości
(1.4) mot. wydzielona część jezdni, przeznaczona do jazdy pojazdów w jednym kierunku i ze zbliżoną prędkością; długa droga; zob. też pas ruchu w Wikipedii
(1.5) miejsce wokół ciała wzdłuż bioder, gdzie nosi się pas (1.1)
(1.6) geom. zbiór punktów między dwiema równoległymi prostymi bądź płaszczyznami, wraz z nimi samymi
(1.7) szeroka linia na deseniu
(1.8) lotn. zob. pas startowy
(1.9) mot. lotn. zob. pasy

rzeczownik, rodzaj nijaki

(2.1) choreogr. krok baletowy, skodyfikowany układ kroków; zob. też pas (balet) w Wikipedii
(2.2) sport. w szermierce: wysunięcie lewej nogi przed prawą
(2.3) karc. rezygnacja z licytacji w grach karcianych; zob. też pas (karty) w Wikipedii
(2.4) przen. rezygnacja z jakiejś czynności

wykrzyknik

(3.1) karc. odzywka licytacyjna w brydżu oznaczająca brak zgłaszania własnego koloru
odmiana:
(1.1-9)
(2.1-4) nieodm.,
przykłady:
(1.1) Wuj Leon ma piękny pas, jeszcze z czasów carskich.
(1.2) Szliśmy wzdłuż długiego pasa kapusty (= pasa ziemi, na której rosła kapusta).
(1.3) W maszynowni zerwał się jakiś pas.
(1.4) Nie należy często zmieniać pasów podczas jazdy.
(1.5) Woda sięga nam po pas (= do pasa).
(1.7) Ten sam sąsiad po nagłym wykupieniu działki od mojej cioci szybko wyremontował elewację, dzięki czemu na wprost okna mam szeroki biały pas na szarym tle.
(2.1) To walc na cztery pasTańczony znacznie mniejLecz równy w gracji swejWalcowi na trzy pas[1]
(2.3) Mecenas ze zdumieniem spojrzał na swojego partnera, który zamiast skontrować, powiedziałpas”.
składnia:
kolokacje:
(1.1) pas mistrzowski • pas skórzany / wełniany / … • nosić / zapiąć pas • zdobyć pas (karate, judo) • pas bezpieczeństwa (lub pasy) • pas kontuszowy
(1.3) pas transmisyjny / napędowy / klinowy / … • pas zrywa się
(1.4) pas startowy
synonimy:
(1.1) pasek
(1.5) talia, biodra
antonimy:
(1.1) szelka
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. pasiak m, pasmo m, pasy nmos, pasowość ż, pasowanie n, spasowanie n
zdrobn. pasek m
czas. pasować ndk., spasować dk., paskować ndk.
przym. pasiasty, paskowy
przym. pasowy
przysł. pasowo
związki frazeologiczne:
być za pasembrać nogi za pascios poniżej pasa / chwyt poniżej pasapas cnotywziąć nogi za paszaciskać pasazima za pasempas szahida
etymologia:
(1.1) franc.[2]
(1.5) z (1.1)
(2.1) franc. paskrok[3] < łac. passus[4]
(2.3) franc. passemijam
(2.4) od (2.3)
uwagi:
zob. też pas (ujednoznacznienie) w Wikipedii
tłumaczenia:
źródła:
  1. Jacques Brel Walc na tysiąc pas, tłum. Wojciech Młynarski
  2. Halina Rybicka, Losy wyrazów w języku polskim, PWN, Warszawa 1976, s. 25.
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „pas III” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  4. Hasła pas, pasować w: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, De Agostini Polska.
wymowa:
znaczenia:

przyimek

(1.1) po, poza[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.1) pas punëspo pracy
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. Arqile Teta, Fjalor shqip-polonisht. Słownik albańsko-polski, Geer, Tirana 2018, ISBN 9789928074812, s. 503.
pas (1.1)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) pies
odmiana:
(1.1) lp pas, psa, psu, psa, psom, psu, pse/psu; lm psi, pasa, psima, pse, psima, psima, psi
przykłady:
(1.1) Moj se pas zove Reks.Mój pies wabi się Reks.
(1.1) Idem u šetnju sa psom.Idę z psem na spacer.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. psina ż
związki frazeologiczne:
(1.1) vjeran kao pas
etymologia:
prasł. *pьsъ
uwagi:
źródła:
pasy (1.1)
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(1.1) paszport
odmiana:
(1.1)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) pasek do spodni
(1.2) pas (obszar)
(1.3) techn. pas
(1.4) paszport
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. pasowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
pas (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) paszport
odmiana:
(1.1) et pas, passet, pas, passene
przykłady:
(1.1) jeg se Deres pas?Czy mogę zobaczyć Pański paszport?
składnia:
kolokacje:
(1.1) at forny/forfalske et pas
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

morfem

(1.1) przechodzić, mijać
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pochodne:
czas. pasi, pasigi, forpasi, preterpasi, trapasi, transpasi
przysł. pase, pasintjare
rzecz. pasado, pasaĵo, pasanto, pasejo, pasvorto, tempopasigo, tempopasigilo
przym. pasema, pasintjara
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto). Baza Radikaro Oficiala: grupa 3.
źródła:
wymowa:
?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) krok

partykuła

(2.1) nie
odmiana:
(1.1) lp pas, lm pas
(2.1) nieodm.
przykłady:
(1.1) Mon fils a fait ses premiers pas à un an.Mój syn postawił swe pierwsze kroki w (wieku) roku.
(2.1) Je ne parle pas français. → (Ja) nie mówię po francusku.
składnia:
(2.1) używane po czasowniku oprócz bezokolicznika, gdy oba słowa negacji poprzedzają czasownik: ne pas sortir
kolokacje:
(2.1) pas encorejeszcze nie
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
(1.1) à pas de loupfaux pas
etymologia:
uwagi:
zobacz też: ne non
źródła:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) pasek do spodni
(1.2) pas (obszar)
(1.3) techn. pas
(1.4) paszport
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. pasowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

przyimek

(1.1) obok[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
odziedziczone z prabałtosł. *pás, z praindoeur. *pós
por. litew. pàs
uwagi:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Zigmas Zinkevičius, „Lenkų-jotvingių žodynėlis?“, Baltistica, t. 21, cz. 1, 1985, s. 77.
wymowa:
IPA[ˈpas]
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) krok
(1.2) spacer
odmiana:
(1.1-2) lp pas; lm passos
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. passar
związki frazeologiczne:
primers passos
etymologia:
uwagi:
źródła:
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) pokój
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) pokój
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) war. pás
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) pokój
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
(1.1) guera
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) pokój
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
pas (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(1.1) dokument uprawniający do czegoś
(1.2) karc. pas
odmiana:
(1.2) nieodm.
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.1) cestovný paspaszportzbrojný paspozwolenie na brońdiplomatický pas • vojenský pas • dobytčí pas • vystaviť pas
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. pasový
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1) nie mylić z: pás
źródła:
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) cena
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz tatarski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.