le
Wygląd
le (język polski)
[edytuj]- znaczenia:
spójnik
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- ↑ jeśli nie zaznaczono inaczej, jest to wersja odpowiadająca współczesnym standardom języka ogólnopolskiego
- tłumaczenia:
- zobacz listę tłumaczeń w haśle: ale
- źródła:
- ↑ Jolanta Maćkiewicz, Zbigniew Majchrowski, Stanisław Rosiek, Między tekstami 1. Początki. Średniowiecze (echa współczesne), wyd. III, wyd. słowo / obraz terytoria, Gdańsk 2004, s. 201.
le (język duński)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
czasownik
- (1.1) śmiać się
rzeczownik, rodzaj wspólny
- (2.1) kosa
- przykłady:
- (1.1) „Hvad ler du ad?” spurgte han. → „Z czego się śmiejesz?” – (on) zapytał.
- (2.1) Vi måtte slå græsset med en le. → Musieliśmy kosić trawę kosą.
- składnia:
- antonimy:
- (1.1) græde
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- (1.1) den, der ler sidst, ler bedst
- uwagi:
- źródła:
le (język francuski)
[edytuj]- znaczenia:
rodzajnik określony
- (1.1) z rzeczownikami rodzaju męskiego, nie tłumaczy się
zaimek osobowy w funkcji dopełnienia bliższego rodzaju męskiego
- przykłady:
- (1.1) C'est le mari de ma soeur. → To mąż mojej siostry.
- (2.1) Mais si, je le vois derrière toi ! → Ależ tak! Widzę go za tobą.
- (2.1) Le voilà. → Oto on.
- składnia:
- synonimy:
- (2.1) lui
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- (1.1), (2.1) przed samogłoską lub bezdźwięcznym h ulegają skróceniu do l'
- (1.1) zobacz też: un • la • les
- (2.1) zob. il
- źródła:
le (język friulski)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
zaimek dzierżawczy
- (1.1) jej
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz friulski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
le (język hiszpański)
[edytuj]- znaczenia:
zaimek, forma fleksyjna
- (1.1) forma słaba zaimka osobowego 3. os. lp (él, ella, ello, usted) w funkcji dopełnienia dalszego → jemu, mu, jej, panu, pani
- (1.2) forma słaba zaimka osobowego 3. os. m lp (él) w funkcji dopełnienia bliższego → jego, go, pana
- odmiana:
- (1.1-2)
osoba zaimki akcentowane zaimki nieakcentowane w funkcji
podmiotuw funkcji
przydawkidopełnienie przyimkowe dopełnienie
bliższedopełnienie
dalszezwrotne … zwrotne + con lp 1. yo mí conmigo me 2. tú ti contigo te vos 3. m él, grzecz. usted1 sí consigo lo, le2 le
se3se ż ella, grzecz. usted1 la n ello — ello lo lm 1. m nosotros — nos ż nosotras 2. m vosotros4 os4 ż vosotras4 3. m ellos, grzecz. ustedes1 sí consigo los les
se3se ż ellas, grzecz. ustedes1 las - Formy grzeczniościowe usted/es są zaimkami 2. os., lecz łączą się z formami czasowników w 3. os. i zgadzają się również z pozostałymi formami zaimkowymi w tej osobie.
- Akceptowany w języku oficjalnym przypadek „leísmo” (głównie w Hiszpanii), gdy zaimek odnosi się do osoby płci męskiej (ayer le vi lub ayer lo vi).
- Przybiera formę „se”, gdy poprzedza inny zaimek nieakcentowany w funkcji dopełnienia bliższego (se lo dije zamiast *le lo dije).
- W Ameryce, zachodniej Andaluzji i na Wyspach Kanaryjskich wszystkie zaimki 2. os. lm. pokrywają się z formami 3. os. (m.in. ustedes zastępuje vosotros/as).
- przykłady:
- (1.1) No le digas que lo hice yo. → Nie mów mu/jej, że to ja to zrobiłem/am.
- (1.1) ¡Señor! ¿Quiere que le ayude? → Proszę pana! Chce pan, żeby panu pomóc?
- składnia:
- (1.1-2) zawsze na początku grupy werbalnej oprócz form enklitycznych bezokolicznika, imiesłowu czynnego (gerundio) i trybu rozkazującego, jak również pozostałych form o czysto literackim charakterze: verle, amándole, levántale, cójole
- synonimy:
- (1.2) lo
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- (1.2) fenomen zwany leísmo, polegający na nadużywaniu formy „le” w przypadku, gdy powinien zostać użyty zaimek dopełnienia bliższego „lo” lub „la” (analogicznie do loísmo i laísmo); z powodu powszechnego występowania odstępstwo to jest dziś dopuszczane w języku starannym (leísmo aceptado), lecz tylko w odniesieniu do podmiotu rodzaju męskiego (lo vi = le vi, ale la vi = le vi)
- źródła:
le (interlingua)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
rodzajnik określony
- (1.1) brak odpowiednika w jęz. polskim
zaimek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
le (język kaszubski)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
spójnik
partykuła
- przykłady:
- (1.1) Chcôł jem do miasta jachac z rena, lem zaspôł. → Chciałem do miasta jechać z rana, alem zaspał.
- (2.1) Móm le wòdã w ti sklónce. → Mam tylko wodę w tej butelce.
- składnia:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Roman Drzeżdżon, Grzegorz J. Schramke, Słowniczek polsko-kaszubski, Region, Gdynia 2003-2012, ISBN 978-83-7591-191-6.
- wymowa:
-
- znaczenia:
czasownik
- (1.1) śmiać się
- odmiana:
- (1.1) å le, ler. lo, ledd
- przykłady:
- (1.1) Hun halter, og derfor ler barna av henne. → Ona kuleje, dlatego dzieci się z niej śmieją.
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- (1.1) gråte
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
le (język szwedzki)
[edytuj]- znaczenia:
czasownik nieprzechodni
- (1.1) uśmiechać się
- odmiana:
- (1.1) att le, ler, log, lett, le! ; pres. part. leende, perf. part. –
- przykłady:
- składnia:
- (1.1) le mot någon → uśmiechać się do kogoś • le åt någon/något → uśmiechać się do kogoś / na coś (często dla pokazania swojego nastawienia, np. pobłażliwości, lekceważenia)[1][2]
- kolokacje:
- (1.1) le brett / rart / sött / inbjudande / inställsamt → uśmiechać się szeroko / uroczo / słodko / kusząco / przymilnie
- synonimy:
- (1.1) smila, dra på smilbandet
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- złożenie czasownikowe småle, hånle
- fraza czasownikowa le i mjugg • le i sin himmel • le i skägget
- etymologia:
- uwagi:
- por. skratta
- zobacz też: czasowniki nieregularne w języku szwedzkim
- źródła:
- ↑ Hasło „le” w: Svenskt språkbruk. Ordbok över konstruktioner och fraser, Svenska språknämnden, Norstedts Akademiska Förlag, 2011, ISBN 978-91-1-304356-2.
- ↑ Hasło „le” w: Svenska Akademiens ordbok (SAOB), Svenska Akademien.
le (język węgierski)
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
przysłówek
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
le (język włoski)
[edytuj]- znaczenia:
rodzajnik określony rodzaju żeńskiego liczby mnogiej od rodzajnika la
- (1.1) wyraz nietłumaczony
zaimek osobowy trzeciej osoby rodzaju żeńskiego liczby pojedynczej od ella
zaimek osobowy trzeciej osoby rodzaju żeńskiego liczby mnogiej w bierniku
- (3.1) je
zaimek wskazujący trzeciej osoby rodzaju żeńskiego liczby mnogiej w bierniku
- (4.1) te
- przykłady:
- (2.1) Le ho detto di venire. → Kazałem jej przyjść.
- (2.1) Credo di averle detto tutto. → Uważam, że powiedziałem jej wszystko.
- (2.2) Spero che il regalo che Le ho inviato Le piaccia. → Mam nadzieję, że prezent, który Panu wysłałem, spodoba się.
- (3.1) Le ho viste poco tempo fa. → Widziałem je niedawno.
- (3.1) Io certe domande non le capisco. → Niektórych pytań nie rozumiem.
- (4.1) Le compro. → Kupuję (biorę) te.
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: il • i • lo • gli • la • le
- (1.1) używa się przed wyrazami zaczynającymi się na spółgłoskę i samogłoskę
- (1.1) w połączeniu z przyimkami: a, con, da, di, in, per, su tworzy przyimki ściągnięte: alle, colle, dalle, delle, nelle, pelle, sulle
- (2.2) często pisany wielką literą
- źródła: