Zbornoraki
| Syncarida | |
| Packard, 1885 | |
 Koonunga cursor | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadrząd |
zbornoraki |
Zbornoraki[1] (Syncarida) – nadrząd skorupiaków z gromady pancerzowców i podgromady Eumalacostraca.
Drobne skorupiaki[2], obejmujące najmniejsze pancerzowce. Osiągają od 0,5 do 5 cm długości[1], jednak większość znacznie poniżej 1 cm[2]. Budowa dość homonomiczna, tagmatyzacja zatarta. Głowa szeroko osadzona na tułowiu[1]. Pierwszy człon tułowia scalony może być z głową w głowotułów[2]. Karapaksu brak[2][1]. Odwłok słabo odgraniczony od tułowia[1], zbudowany podobnie do niego. Szczękonóża nie występują lub obecna ich jest jedna para[2]. Występują gruczoły szczękowe i długie czułki[1]. Pierwsza para czułków ma trójczłonowy trzonek i dwuczłonowy biczyk, natomiast druga para dwa wieloczłonowe lub zredukowane biczyki[3]. Oczy złożone, jeśli występują, siedzące lub słupkowe[1]. Żuwaczki zwykle pozbawione żuwek (lacinia mobilis)[3]. Odnóża tułowiowe i odwłokowe dwugałęziste, jednak gałąź wewnętrzna tych drugich szczątkowa[1]. Ósma para odnóży tułowiowych może być zmodyfikowana w narządy kopulacyjne[3]. Odnóża odwłokowe zwykle zredukowane[2]. Na końcu odwłoka długie uropody i czasem widełki na telsonie[1]. Telson może być scalony z szóstym pleonitem[3].
Zbornoraki to denne skorupiaki słodkich wód powierzchniowych i podziemnych[2], o silnie ograniczonych zasięgach[1]. Przechodzą rozwój prosty[2].
Grupa reliktowa[1], reprezentowana przez formy prymitywne lub neoteniczne[2][1].
Formy współczesne obejmują 262 gatunki[4], zgrupowane w dwóch rzędach[4][5][2]:
- Anaspidacea Calman, 1904
- Bathynellacea Chappuis, 1915
Ponadto wyróżnia się wymarły rząd Palaeocaridacea[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 463-464.
- ↑ a b c d e f g h i j Nadrząd: zbornoraki – Syncarida. W: Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 1. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 309-318. ISBN 978-83-01-16568-0.
- ↑ a b c d P.S. Lake, Gary C.B. Poore, Helen M. Lew Ton: Superorder: Syncarida Packard, 1885. W: Gary C. B. Poore: Zoological catalogue of Australia. 19.2A. Crustacea: Malacostraca. CSIRO Publishing, 2002, s. 8. ISBN 978-0-643-06901-5.
- ↑ a b Shane T. Ahyong i inni, Subphylum Crustacea Brünnich, 1772 Linnaeus, 1758, „Zootaxa”, 3148, 2011 (Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness), s. 165–191 [dostęp 2016-03-31].
- ↑ Syncarida. [w:] World Register of Marine Species [on-line]. [dostęp 2016-03-31].
- ↑ A. I. Camacho, A. G. Valdecasas: Global diversity of syncarids (Syncarida; Crustacea) in freshwater. W: E. V. Balian, C. Lévêque, H. Segers, K. Martens: Freshwater Animal Diversity Assessment. Developments in Hydrobiology. Springer, 2008, s. 257–266. DOI: 10.1007/978-1-4020-8259-7_28.