Wikipedia:Artykuły na Medal/archiwum/2022-04

2022-04-01

Honorowi obywatele Gdyni – lista osób, którym Rada Miasta Gdyni przyznała „Honorowe Obywatelstwo Gdyni” – tytuł nadawany za wyjątkowe zasługi dla miasta. Historycznie, od pierwszego przyznanego wyróżnienia, za honorowanie osób odpowiedzialna była Rada Miasta Gdyni. Tytuły przyznawane są na podstawie załącznika nr 4 do Statutu Miasta Gdyni – regulaminu wyróżnienia. Jak zapisano w treści regulaminu, tytuł ten nadaje Rada w drodze uchwały podjętej na wniosek podmiotu ustawodawczego lub organizacji społecznej. Wyróżnionemu podczas specjalnej uroczystości przewodniczący Rady Miasta wręcza Akt Nadania Obywatelstwa oraz Odznakę Honorowego Obywatela, której wzór określony jest w regulaminie. W czasach II Rzeczypospolitej Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 4 wyróżnienia. W latach 1945–1989 Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 4 wyróżnienia. W 2004 roku, na wniosek środowisk kombatanckich, wszystkie zostały uchylone uchwałą Rady Miasta jako nadane pod wpływem okoliczności politycznych. Od 1989 Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 13 tytułów honorowego obywatela – ostatni w 2016 roku. Czytaj więcej…

2022-04-02

FIS Ladies Grand Prix 2002 – czwarta edycja FIS Ladies Winter Tournee, przeprowadzona w sezonie 2001/2002 na skoczniach w Niemczech oraz Austrii. Początek turnieju nastąpił 30 stycznia 2002, podczas zawodów indywidualnych na skoczni w Saalfelden am Steinernen Meer. Trzy dni później rozegrano konkurs w Breitenbergu, a następnego dnia na tym samym obiekcie odbyły się zawody drużynowe. Kolejne zmagania zostały rozegrane w Baiersbronn, a turniej zakończył się 9 lutego w Schönwald im Schwarzwald. Pierwsze dwa konkursy indywidualne wygrała Daniela Iraschko. W trzecich zmaganiach – drużynowych najlepsza okazała się reprezentacja Austrii. Przedostatnie zawody indywidualne wygrała Helena Olsson, a w ostatnim konkursie triumfowały ex aequo Eva Ganster oraz Helena Olsson. Zwyciężczynią czwartej edycji turnieju została po raz trzeci Daniela Iraschko, która zdobyła najwięcej punktów w klasyfikacji łącznej FIS Ladies Grand Prix. Na drugim stopniu podium cyklu stanęła Anette Sagen, a na trzecim – Helena Olsson. W cyklu wystartowało łącznie 41 zawodniczek z dziewięciu narodowych reprezentacji. Czytaj więcej…

2022-04-03

Ida – dramat filmowy z 2013 roku w reżyserii Pawła Pawlikowskiego, zrealizowany w koprodukcji polsko-duńskiej na podstawie scenariusza Pawlikowskiego oraz Rebeki Lenkiewicz. Film, którego akcja rozgrywa się w Polsce w 1962 roku, ukazuje losy postulantki w katolickim zakonie, która od swojej ciotki Wandy Gruz dowiaduje się, że jest Żydówką o imieniu Ida. Obie kobiety wyruszają w podróż, która odkrywa mroczną tajemnicę ciążącą na ich życiu. Głównym motywem poruszanym przez Idę jest przepracowywanie traumy i żałoby po Zagładzie Żydów na ziemiach polskich podczas II wojny światowej. Ida była pierwszym polskim filmem Pawlikowskiego, dotąd aktywnego głównie jako reżyser filmów anglojęzycznych. Nakręcony z użyciem czerni i bieli film nawiązuje między innymi do estetyki filmów modernistycznych z lat 60. XX wieku. W role Idy i Wandy wcieliły się odpowiednio Agata Trzebuchowska oraz Agata Kulesza. Film został uhonorowany Grand Prix Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz Polskiej Akademii Filmowej. W Stanach Zjednoczonych Ida otrzymała – jako pierwszy w historii pełnometrażowy polski film – Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny. Czytaj więcej…

2022-04-04

Avengers – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2012 roku na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię i za scenariusz odpowiadał Joss Whedon. W głównych rolach wystąpili m.in. Robert Downey Jr., Chris Evans, Mark Ruffalo, Chris Hemsworth, Scarlett Johansson oraz Samuel L. Jackson. W filmie Nick Fury, dyrektor T.A.R.C.Z.Y., rekrutuje Iron Mana, Kapitana Amerykę, Hulka i Thora, aby stworzyć zespół, który musi powstrzymać brata Thora, Lokiego, przed podbojem Ziemi. Avengers wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe, jest to szósty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 11 kwietnia 2012 roku w Los Angeles. Film zarobił ponad 1,5 miliarda dolarów przy budżecie 220 milionów stając się najbardziej dochodowym filmem 2012 roku oraz trzecim najbardziej dochodowym filmem wszech czasów. Avengers otrzymał również pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2022-04-05

Dowiastka – rodzaj roślin należący do rodziny złotogłowowatych, obejmujący 40 gatunków, występujących na obszarze od południowo-wschodniej Afryki do Azji Południowo-Wschodniej, Australazji oraz Oceanii. Ze względu na swoje walory ozdobne i wytrzymałość wiele gatunków i odmian uprawnych dowiastek uprawianych jest w krajach o ciepłym klimacie w ogrodach i pojemnikach, a także wykorzystywanych do nasadzeń obrzeżnych i jako rośliny okrywowe. Na obszarze naturalnego występowania rośliny te znalazły wiele zastosowań. Dzięki zawartości substancji czynnych, w tym o działaniu przeciwwirusowym, niektóre gatunki stosowane są w medycynie tradycyjnej w terapii chorób. Niebieskie jagody kilku gatunków uznawane są za jadalne, a obecne w nich barwniki z grupy antocyjanidynów wykorzystywane są jako substancje barwiące. Rośliny są też źródłem włókien, wykorzystywanych od dawna do produkcji koszy i sznurów. Rośliny wykorzystywane są też w komponowaniu perfum, do produkcji kadzidła oraz w obrzędach rytualnych. Czytaj więcej…

2022-04-06

Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć – brytyjsko-amerykański film fantasy z 2016 roku w reżyserii Davida Yatesa. Jest spin-offem i filmem poprzedzającym fabularnie serię o Harrym Potterze. Jednym z producentów była J.K. Rowling, która napisała również scenariusz, zainspirowany swoją książką z 2001 roku o tym samym tytule. W rolach głównych wystąpili: Eddie Redmayne, Katherine Waterston, Dan Fogler, Alison Sudol oraz Colin Farrell. Jest to pierwsza część serii filmów Fantastyczne zwierzęta i dziewiąta produkcja w uniwersum Harry’ego Pottera. Światowa premiera filmu miała miejsce 8 listopada 2016 roku na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto. Otrzymał przeważnie pozytywne recenzje od krytyków i zarobił 814 milionów dolarów na całym świecie, co uczyniło go ósmym najbardziej dochodowym filmem w 2016 roku. Produkcja była nominowana do pięciu nagród BAFTA i zwyciężyła w kategorii najlepsza scenografia. Była także nominowana do dwóch Oscarów, zdobywając statuetkę za najlepsze kostiumy i stając się pierwszym filmem z uniwersum Harry’ego Pottera, który otrzymał tę nagrodę. Czytaj więcej…

2022-04-07

Lista śmigłowców Wojska Polskiego – śmigłowce znajdują się na wyposażeniu Wojska Polskiego od 1957 roku. Lista zawiera wykaz typów śmigłowców, które służyły w ludowym Wojsku Polskim oraz Siłach Zbrojnych RP. Wojsko Polskie zainteresowało się wojskowym wykorzystaniem śmigłowców w latach 50. XX wieku. Pierwszymi jednostkami, do których trafiały śmigłowce były eskadry łącznikowe oraz jednostki sanitarne. Były to śmigłowce typu SM-1, później uzupełniane śmigłowcami SM-2. Oba te wiropłaty produkowane były w WSK Świdnik. Pod koniec lat 50. XX wieku w ZSRR zakupiono śmigłowce transportowe Mi-4. W tym okresie śmigłowce stosowano ostrożnie, wykorzystując je do prostych zadań transportowo-łącznikowych. Z czasem pojawiły się zastosowania taktyczne, np. w rozpoznaniu oraz desancie. Czytaj więcej…

2022-04-08

Honorowi obywatele Gdyni – lista osób, którym Rada Miasta Gdyni przyznała „Honorowe Obywatelstwo Gdyni” – tytuł nadawany za wyjątkowe zasługi dla miasta. Historycznie, od pierwszego przyznanego wyróżnienia, za honorowanie osób odpowiedzialna była Rada Miasta Gdyni. Tytuły przyznawane są na podstawie załącznika nr 4 do Statutu Miasta Gdyni – regulaminu wyróżnienia. Jak zapisano w treści regulaminu, tytuł ten nadaje Rada w drodze uchwały podjętej na wniosek podmiotu ustawodawczego lub organizacji społecznej. Wyróżnionemu podczas specjalnej uroczystości przewodniczący Rady Miasta wręcza Akt Nadania Obywatelstwa oraz Odznakę Honorowego Obywatela, której wzór określony jest w regulaminie. W czasach II Rzeczypospolitej Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 4 wyróżnienia. W latach 1945–1989 Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 4 wyróżnienia. W 2004 roku, na wniosek środowisk kombatanckich, wszystkie zostały uchylone uchwałą Rady Miasta jako nadane pod wpływem okoliczności politycznych. Od 1989 Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 13 tytułów honorowego obywatela – ostatni w 2016 roku. Czytaj więcej…

2022-04-09

FIS Ladies Grand Prix 2002 – czwarta edycja FIS Ladies Winter Tournee, przeprowadzona w sezonie 2001/2002 na skoczniach w Niemczech oraz Austrii. Początek turnieju nastąpił 30 stycznia 2002, podczas zawodów indywidualnych na skoczni w Saalfelden am Steinernen Meer. Trzy dni później rozegrano konkurs w Breitenbergu, a następnego dnia na tym samym obiekcie odbyły się zawody drużynowe. Kolejne zmagania zostały rozegrane w Baiersbronn, a turniej zakończył się 9 lutego w Schönwald im Schwarzwald. Pierwsze dwa konkursy indywidualne wygrała Daniela Iraschko. W trzecich zmaganiach – drużynowych najlepsza okazała się reprezentacja Austrii. Przedostatnie zawody indywidualne wygrała Helena Olsson, a w ostatnim konkursie triumfowały ex aequo Eva Ganster oraz Helena Olsson. Zwyciężczynią czwartej edycji turnieju została po raz trzeci Daniela Iraschko, która zdobyła najwięcej punktów w klasyfikacji łącznej FIS Ladies Grand Prix. Na drugim stopniu podium cyklu stanęła Anette Sagen, a na trzecim – Helena Olsson. W cyklu wystartowało łącznie 41 zawodniczek z dziewięciu narodowych reprezentacji. Czytaj więcej…

2022-04-10

Sabat czarownic – obraz hiszpańskiego malarza Francisco Goi znajdujący się w kolekcji Muzeum Lázaro Galdiano w Madycie. Należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych o wymiarach, których tematem są czary. Obrazy nie tworzą razem jednej historii, nie mają też wspólnego znaczenia, dlatego właściwa jest interpretacja każdego z osobna. W centrum przedstawionej sceny, która rozgrywa się w świetle księżyca, odbywa się rytuał czarów. Diabeł, przedstawiony pod postacią Wielkiego Kozła, przewodzi kręgowi czarownic. Niektóre z nich mają twarze przypominające czaszki, z płaskim czołem i złośliwym uśmiechem. Inne to młode, atrakcyjne kobiety lub staruchy-rajfurki. Kozioł jest czarny, o szarym pysku i czerwonych oczach. Wokół nich leżą ciała martwych dzieci i ludzkie płody, a kozioł domaga się kolejnej ofiary. Manuela Mena uważa, że kobiety nie odprawiają satanistycznego rytuału, a ich gesty wskazują, że oczekują uzdrowienia lub wskrzeszenia swoich chorych lub martwych dzieci. Kozioł wyciągający kopyto w kierunku zdrowego dziecka zdaje się je błogosławić. Ta scena zasadniczo różni się od innych, mrocznych przedstawień czarownic autorstwa Goi. Pomimo przerażającego tematu ta scena może być odbierana jako komiczna, a nie dramatyczna. Czytaj więcej…

2022-04-11

Avengers – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2012 roku na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię i za scenariusz odpowiadał Joss Whedon. W głównych rolach wystąpili m.in. Robert Downey Jr., Chris Evans, Mark Ruffalo, Chris Hemsworth, Scarlett Johansson oraz Samuel L. Jackson. W filmie Nick Fury, dyrektor T.A.R.C.Z.Y., rekrutuje Iron Mana, Kapitana Amerykę, Hulka i Thora, aby stworzyć zespół, który musi powstrzymać brata Thora, Lokiego, przed podbojem Ziemi. Avengers wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe, jest to szósty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 11 kwietnia 2012 roku w Los Angeles. Film zarobił ponad 1,5 miliarda dolarów przy budżecie 220 milionów stając się najbardziej dochodowym filmem 2012 roku oraz trzecim najbardziej dochodowym filmem wszech czasów. Avengers otrzymał również pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2022-04-12

Dowiastka – rodzaj roślin należący do rodziny złotogłowowatych, obejmujący 40 gatunków, występujących na obszarze od południowo-wschodniej Afryki do Azji Południowo-Wschodniej, Australazji oraz Oceanii. Ze względu na swoje walory ozdobne i wytrzymałość wiele gatunków i odmian uprawnych dowiastek uprawianych jest w krajach o ciepłym klimacie w ogrodach i pojemnikach, a także wykorzystywanych do nasadzeń obrzeżnych i jako rośliny okrywowe. Na obszarze naturalnego występowania rośliny te znalazły wiele zastosowań. Dzięki zawartości substancji czynnych, w tym o działaniu przeciwwirusowym, niektóre gatunki stosowane są w medycynie tradycyjnej w terapii chorób. Niebieskie jagody kilku gatunków uznawane są za jadalne, a obecne w nich barwniki z grupy antocyjanidynów wykorzystywane są jako substancje barwiące. Rośliny są też źródłem włókien, wykorzystywanych od dawna do produkcji koszy i sznurów. Rośliny wykorzystywane są też w komponowaniu perfum, do produkcji kadzidła oraz w obrzędach rytualnych. Czytaj więcej…

2022-04-13

Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć – brytyjsko-amerykański film fantasy z 2016 roku w reżyserii Davida Yatesa. Jest spin-offem i filmem poprzedzającym fabularnie serię o Harrym Potterze. Jednym z producentów była J.K. Rowling, która napisała również scenariusz, zainspirowany swoją książką z 2001 roku o tym samym tytule. W rolach głównych wystąpili: Eddie Redmayne, Katherine Waterston, Dan Fogler, Alison Sudol oraz Colin Farrell. Jest to pierwsza część serii filmów Fantastyczne zwierzęta i dziewiąta produkcja w uniwersum Harry’ego Pottera. Światowa premiera filmu miała miejsce 8 listopada 2016 roku na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto. Otrzymał przeważnie pozytywne recenzje od krytyków i zarobił 814 milionów dolarów na całym świecie, co uczyniło go ósmym najbardziej dochodowym filmem w 2016 roku. Produkcja była nominowana do pięciu nagród BAFTA i zwyciężyła w kategorii najlepsza scenografia. Była także nominowana do dwóch Oscarów, zdobywając statuetkę za najlepsze kostiumy i stając się pierwszym filmem z uniwersum Harry’ego Pottera, który otrzymał tę nagrodę. Czytaj więcej…

2022-04-14

Lista śmigłowców Wojska Polskiego – śmigłowce znajdują się na wyposażeniu Wojska Polskiego od 1957 roku. Lista zawiera wykaz typów śmigłowców, które służyły w ludowym Wojsku Polskim oraz Siłach Zbrojnych RP. Wojsko Polskie zainteresowało się wojskowym wykorzystaniem śmigłowców w latach 50. XX wieku. Pierwszymi jednostkami, do których trafiały śmigłowce były eskadry łącznikowe oraz jednostki sanitarne. Były to śmigłowce typu SM-1, później uzupełniane śmigłowcami SM-2. Oba te wiropłaty produkowane były w WSK Świdnik. Pod koniec lat 50. XX wieku w ZSRR zakupiono śmigłowce transportowe Mi-4. W tym okresie śmigłowce stosowano ostrożnie, wykorzystując je do prostych zadań transportowo-łącznikowych. Z czasem pojawiły się zastosowania taktyczne, np. w rozpoznaniu oraz desancie. Czytaj więcej…

2022-04-15

Honorowi obywatele Gdyni – lista osób, którym Rada Miasta Gdyni przyznała „Honorowe Obywatelstwo Gdyni” – tytuł nadawany za wyjątkowe zasługi dla miasta. Historycznie, od pierwszego przyznanego wyróżnienia, za honorowanie osób odpowiedzialna była Rada Miasta Gdyni. Tytuły przyznawane są na podstawie załącznika nr 4 do Statutu Miasta Gdyni – regulaminu wyróżnienia. Jak zapisano w treści regulaminu, tytuł ten nadaje Rada w drodze uchwały podjętej na wniosek podmiotu ustawodawczego lub organizacji społecznej. Wyróżnionemu podczas specjalnej uroczystości przewodniczący Rady Miasta wręcza Akt Nadania Obywatelstwa oraz Odznakę Honorowego Obywatela, której wzór określony jest w regulaminie. W czasach II Rzeczypospolitej Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 4 wyróżnienia. W latach 1945–1989 Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 4 wyróżnienia. W 2004 roku, na wniosek środowisk kombatanckich, wszystkie zostały uchylone uchwałą Rady Miasta jako nadane pod wpływem okoliczności politycznych. Od 1989 Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 13 tytułów honorowego obywatela – ostatni w 2016 roku. Czytaj więcej…

2022-04-16

Apostoł Piotr – statek pasażersko-towarowy, bocznokołowy parowiec zbudowany dla rosyjskiego przedsiębiorstwa żeglugowego Oneżskoje parochodnoje obszczestwo. Budowany był w szkockim Greenock przez firmę Grangemouth and Greenock Dockyard. Statek wodowano i ukończono w 1906 roku. Statek mógł zabrać ładunek o łącznej pojemności 470 ton rejestrowych i był napędzany przez sprzężoną maszynę parową o dwóch cylindrach, z cylindrycznym kotłem oraz bocznymi kołami łopatkowymi. Rozwijała ona moc indykowaną 750 KM. W czasie I wojny światowej zarekwirowany na potrzeby Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego i przekształcony w trałowiec. W 1918 roku przekazany przez bolszewików Czerwonym Finom, zdobyty przez Białych i sprzedany Estonii. W Eesti merejõud otrzymał imię „Suurop”. Wraz z pozostałymi estońskimi jednostkami przejęty przez ZSRR w 1940 roku. Zatonął na minie 11 sierpnia 1941 roku, w wyniku czego zginęło 16 członków załogi, łącznie z kapitanem. Czytaj więcej…

2022-04-17

Sabat czarownic – obraz hiszpańskiego malarza Francisco Goi znajdujący się w kolekcji Muzeum Lázaro Galdiano w Madrycie. Należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych o wymiarach, których tematem są czary. Obrazy nie tworzą razem jednej historii, nie mają też wspólnego znaczenia, dlatego właściwa jest interpretacja każdego z osobna. W centrum przedstawionej sceny, która rozgrywa się w świetle księżyca, odbywa się rytuał czarów. Diabeł, przedstawiony pod postacią Wielkiego Kozła, przewodzi kręgowi czarownic. Niektóre z nich mają twarze przypominające czaszki, z płaskim czołem i złośliwym uśmiechem. Inne to młode, atrakcyjne kobiety lub staruchy-rajfurki. Kozioł jest czarny, o szarym pysku i czerwonych oczach. Wokół nich leżą ciała martwych dzieci i ludzkie płody, a kozioł domaga się kolejnej ofiary. Manuela Mena uważa, że kobiety nie odprawiają satanistycznego rytuału, a ich gesty wskazują, że oczekują uzdrowienia lub wskrzeszenia swoich chorych lub martwych dzieci. Kozioł wyciągający kopyto w kierunku zdrowego dziecka zdaje się je błogosławić. Ta scena zasadniczo różni się od innych, mrocznych przedstawień czarownic autorstwa Goi. Pomimo przerażającego tematu ta scena może być odbierana jako komiczna, a nie dramatyczna. Czytaj więcej…

2022-04-18

Avengers – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2012 roku na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię i za scenariusz odpowiadał Joss Whedon. W głównych rolach wystąpili m.in. Robert Downey Jr., Chris Evans, Mark Ruffalo, Chris Hemsworth, Scarlett Johansson oraz Samuel L. Jackson. W filmie Nick Fury, dyrektor T.A.R.C.Z.Y., rekrutuje Iron Mana, Kapitana Amerykę, Hulka i Thora, aby stworzyć zespół, który musi powstrzymać brata Thora, Lokiego, przed podbojem Ziemi. Avengers wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe, jest to szósty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 11 kwietnia 2012 roku w Los Angeles. Film zarobił ponad 1,5 miliarda dolarów przy budżecie 220 milionów stając się najbardziej dochodowym filmem 2012 roku oraz trzecim najbardziej dochodowym filmem wszech czasów. Avengers otrzymał również pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2022-04-19

Banknoty Banku Izraela – banknoty będące oficjalnym środkiem płatniczym w Izraelu, a które są emitowane przez Bank Izraela od 1955 roku. Emisje te obejmują okres liry (cztery emisje banknotów), szekla (jedna emisja) oraz nowego szekla (trzy emisje). W 1954 roku, po przegłosowaniu przez Kneset Prawa o Banku Izraela 5714-1954, powołano do życia Bank Izraela, który stał się jednocześnie bankiem centralnym państwa. Zgodnie z nowymi uprawnieniami, pierwszy prezes Banku Izraela Dawid Horowic wraz z przewodniczącym Rady Doradczej Eli’ezerem Hoofienem, podjęli decyzję o druku i emisji nowych banknotów z nazwą nowego emitenta. Motywem przewodnim banknotów stały się pejzaże Izraela. W związku z tym, że pierwsza seria nie spotkała się ze społeczną aprobatą, prezes Banku Izraela powołał do życia społeczny komitet, który miał za zadanie wyłonienie nowych projektów banknotów. Wybrano motywy związane z reprezentantami różnych ścieżek kariery w ówczesnym Izraelu, a nowe banknoty wprowadzono do obiegu w 1959 roku. Czytaj więcej…

2022-04-20

Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć – brytyjsko-amerykański film fantasy z 2016 roku w reżyserii Davida Yatesa. Jest spin-offem i filmem poprzedzającym fabularnie serię o Harrym Potterze. Jednym z producentów była J.K. Rowling, która napisała również scenariusz, zainspirowany swoją książką z 2001 roku o tym samym tytule. W rolach głównych wystąpili: Eddie Redmayne, Katherine Waterston, Dan Fogler, Alison Sudol oraz Colin Farrell. Jest to pierwsza część serii filmów Fantastyczne zwierzęta i dziewiąta produkcja w uniwersum Harry’ego Pottera. Światowa premiera filmu miała miejsce 8 listopada 2016 roku na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto. Otrzymał przeważnie pozytywne recenzje od krytyków i zarobił 814 milionów dolarów na całym świecie, co uczyniło go ósmym najbardziej dochodowym filmem w 2016 roku. Produkcja była nominowana do pięciu nagród BAFTA i zwyciężyła w kategorii najlepsza scenografia. Była także nominowana do dwóch Oscarów, zdobywając statuetkę za najlepsze kostiumy i stając się pierwszym filmem z uniwersum Harry’ego Pottera, który otrzymał tę nagrodę. Czytaj więcej…

2022-04-21

ъ

Jer – jedna z dwóch samogłosek występujących w języku prasłowiańskim, które różniły się od wszystkich pozostałych samogłosek krótszym czasem wymawiania. Z tego powodu nazywane bywają samogłoskami zredukowanymi. Ich nazwa i grafemy pochodzą od odpowiednich liter alfabetu języka staro-cerkiewno-słowiańskiego. Wyróżniano jer przedni (ь) i jer tylny (ъ). Pod koniec okresu języka prasłowiańskiego wytworzył się także podział na jery słabe i jery mocne, związany z pozycją tych samogłosek w wyrazie. W ciągu rozwoju poszczególnych języków słowiańskich jery słabe zanikały, a jery mocne wokalizowały się, tj. przechodziły w pełne samogłoski. Zanik oraz wokalizacja jerów odbywały się w momencie rozpadu słowiańskiej wspólnoty językowej i wskazywane są jako koniec epoki prasłowiańskiej. Realizacja tych procesów mogła przebiegać w różny sposób, wywierając duży wpływ na fonologię oraz morfologię języków słowiańskich. Zjawiska te doprowadziły do powstania oboczności typu samogłoska : zero morfologiczne. Poza tym mogły za sobą pociągnąć kolejne przemiany takie jak wzdłużenie zastępcze bądź różnego rodzaju uproszczenia. Czytaj więcej…

2022-04-22

Honorowi obywatele Gdyni – lista osób, którym Rada Miasta Gdyni przyznała „Honorowe Obywatelstwo Gdyni” – tytuł nadawany za wyjątkowe zasługi dla miasta. Historycznie, od pierwszego przyznanego wyróżnienia, za honorowanie osób odpowiedzialna była Rada Miasta Gdyni. Tytuły przyznawane są na podstawie załącznika nr 4 do Statutu Miasta Gdyni – regulaminu wyróżnienia. Jak zapisano w treści regulaminu, tytuł ten nadaje Rada w drodze uchwały podjętej na wniosek podmiotu ustawodawczego lub organizacji społecznej. Wyróżnionemu podczas specjalnej uroczystości przewodniczący Rady Miasta wręcza Akt Nadania Obywatelstwa oraz Odznakę Honorowego Obywatela, której wzór określony jest w regulaminie. W czasach II Rzeczypospolitej Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 4 wyróżnienia. W latach 1945–1989 Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 4 wyróżnienia. W 2004 roku, na wniosek środowisk kombatanckich, wszystkie zostały uchylone uchwałą Rady Miasta jako nadane pod wpływem okoliczności politycznych. Od 1989 Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 13 tytułów honorowego obywatela – ostatni w 2016 roku. Czytaj więcej…

2022-04-23

Apostoł Piotr – statek pasażersko-towarowy, bocznokołowy parowiec zbudowany dla rosyjskiego przedsiębiorstwa żeglugowego Oneżskoje parochodnoje obszczestwo. Budowany był w szkockim Greenock przez firmę Grangemouth and Greenock Dockyard. Statek wodowano i ukończono w 1906 roku. Statek mógł zabrać ładunek o łącznej pojemności 470 ton rejestrowych i był napędzany przez sprzężoną maszynę parową o dwóch cylindrach, z cylindrycznym kotłem oraz bocznymi kołami łopatkowymi. Rozwijała ona moc indykowaną 750 KM. W czasie I wojny światowej zarekwirowany na potrzeby Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego i przekształcony w trałowiec. W 1918 roku przekazany przez bolszewików Czerwonym Finom, zdobyty przez Białych i sprzedany Estonii. W Eesti merejõud otrzymał imię „Suurop”. Wraz z pozostałymi estońskimi jednostkami przejęty przez ZSRR w 1940 roku. Zatonął na minie 11 sierpnia 1941 roku, w wyniku czego zginęło 16 członków załogi, łącznie z kapitanem. Czytaj więcej…

2022-04-24

Sabat czarownic – obraz hiszpańskiego malarza Francisco Goi znajdujący się w kolekcji Muzeum Lázaro Galdiano w Madrycie. Należy do cyklu sześciu obrazów gabinetowych o wymiarach, których tematem są czary. Obrazy nie tworzą razem jednej historii, nie mają też wspólnego znaczenia, dlatego właściwa jest interpretacja każdego z osobna. W centrum przedstawionej sceny, która rozgrywa się w świetle księżyca, odbywa się rytuał czarów. Diabeł, przedstawiony pod postacią Wielkiego Kozła, przewodzi kręgowi czarownic. Niektóre z nich mają twarze przypominające czaszki, z płaskim czołem i złośliwym uśmiechem. Inne to młode, atrakcyjne kobiety lub staruchy-rajfurki. Kozioł jest czarny, o szarym pysku i czerwonych oczach. Wokół nich leżą ciała martwych dzieci i ludzkie płody, a kozioł domaga się kolejnej ofiary. Manuela Mena uważa, że kobiety nie odprawiają satanistycznego rytuału, a ich gesty wskazują, że oczekują uzdrowienia lub wskrzeszenia swoich chorych lub martwych dzieci. Kozioł wyciągający kopyto w kierunku zdrowego dziecka zdaje się je błogosławić. Ta scena zasadniczo różni się od innych, mrocznych przedstawień czarownic autorstwa Goi. Pomimo przerażającego tematu ta scena może być odbierana jako komiczna, a nie dramatyczna. Czytaj więcej…

2022-04-25

Avengers – amerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2012 roku na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię i za scenariusz odpowiadał Joss Whedon. W głównych rolach wystąpili m.in. Robert Downey Jr., Chris Evans, Mark Ruffalo, Chris Hemsworth, Scarlett Johansson oraz Samuel L. Jackson. W filmie Nick Fury, dyrektor T.A.R.C.Z.Y., rekrutuje Iron Mana, Kapitana Amerykę, Hulka i Thora, aby stworzyć zespół, który musi powstrzymać brata Thora, Lokiego, przed podbojem Ziemi. Avengers wchodzi w skład I Fazy Marvel Cinematic Universe, jest to szósty film należący do tej franczyzy i stanowi część jej pierwszego rozdziału zatytułowanego The Infinity Saga. Światowa premiera filmu miała miejsce 11 kwietnia 2012 roku w Los Angeles. Film zarobił ponad 1,5 miliarda dolarów przy budżecie 220 milionów stając się najbardziej dochodowym filmem 2012 roku oraz trzecim najbardziej dochodowym filmem wszech czasów. Avengers otrzymał również pozytywne oceny od krytyków. Czytaj więcej…

2022-04-26

Banknoty Banku Izraela – banknoty będące oficjalnym środkiem płatniczym w Izraelu, a które są emitowane przez Bank Izraela od 1955 roku. Emisje te obejmują okres liry (cztery emisje banknotów), szekla (jedna emisja) oraz nowego szekla (trzy emisje). W 1954 roku, po przegłosowaniu przez Kneset Prawa o Banku Izraela 5714-1954, powołano do życia Bank Izraela, który stał się jednocześnie bankiem centralnym państwa. Zgodnie z nowymi uprawnieniami, pierwszy prezes Banku Izraela Dawid Horowic wraz z przewodniczącym Rady Doradczej Eli’ezerem Hoofienem, podjęli decyzję o druku i emisji nowych banknotów z nazwą nowego emitenta. Motywem przewodnim banknotów stały się pejzaże Izraela. W związku z tym, że pierwsza seria nie spotkała się ze społeczną aprobatą, prezes Banku Izraela powołał do życia społeczny komitet, który miał za zadanie wyłonienie nowych projektów banknotów. Wybrano motywy związane z reprezentantami różnych ścieżek kariery w ówczesnym Izraelu, a nowe banknoty wprowadzono do obiegu w 1959 roku. Czytaj więcej…

2022-04-27

Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć – brytyjsko-amerykański film fantasy z 2016 roku w reżyserii Davida Yatesa. Jest spin-offem i filmem poprzedzającym fabularnie serię o Harrym Potterze. Jednym z producentów była J.K. Rowling, która napisała również scenariusz, zainspirowany swoją książką z 2001 roku o tym samym tytule. W rolach głównych wystąpili: Eddie Redmayne, Katherine Waterston, Dan Fogler, Alison Sudol oraz Colin Farrell. Jest to pierwsza część serii filmów Fantastyczne zwierzęta i dziewiąta produkcja w uniwersum Harry’ego Pottera. Światowa premiera filmu miała miejsce 8 listopada 2016 roku na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto. Otrzymał przeważnie pozytywne recenzje od krytyków i zarobił 814 milionów dolarów na całym świecie, co uczyniło go ósmym najbardziej dochodowym filmem w 2016 roku. Produkcja była nominowana do pięciu nagród BAFTA i zwyciężyła w kategorii najlepsza scenografia. Była także nominowana do dwóch Oscarów, zdobywając statuetkę za najlepsze kostiumy i stając się pierwszym filmem z uniwersum Harry’ego Pottera, który otrzymał tę nagrodę. Czytaj więcej…

2022-04-28

ъ

Jer – jedna z dwóch samogłosek występujących w języku prasłowiańskim, które różniły się od wszystkich pozostałych samogłosek krótszym czasem wymawiania. Z tego powodu nazywane bywają samogłoskami zredukowanymi. Ich nazwa i grafemy pochodzą od odpowiednich liter alfabetu języka staro-cerkiewno-słowiańskiego. Wyróżniano jer przedni (ь) i jer tylny (ъ). Pod koniec okresu języka prasłowiańskiego wytworzył się także podział na jery słabe i jery mocne, związany z pozycją tych samogłosek w wyrazie. W ciągu rozwoju poszczególnych języków słowiańskich jery słabe zanikały, a jery mocne wokalizowały się, tj. przechodziły w pełne samogłoski. Zanik oraz wokalizacja jerów odbywały się w momencie rozpadu słowiańskiej wspólnoty językowej i wskazywane są jako koniec epoki prasłowiańskiej. Realizacja tych procesów mogła przebiegać w różny sposób, wywierając duży wpływ na fonologię oraz morfologię języków słowiańskich. Zjawiska te doprowadziły do powstania oboczności typu samogłoska : zero morfologiczne. Poza tym mogły za sobą pociągnąć kolejne przemiany takie jak wzdłużenie zastępcze bądź różnego rodzaju uproszczenia. Czytaj więcej…

2022-04-29

Honorowi obywatele Gdyni – lista osób, którym Rada Miasta Gdyni przyznała „Honorowe Obywatelstwo Gdyni” – tytuł nadawany za wyjątkowe zasługi dla miasta. Historycznie, od pierwszego przyznanego wyróżnienia, za honorowanie osób odpowiedzialna była Rada Miasta Gdyni. Tytuły przyznawane są na podstawie załącznika nr 4 do Statutu Miasta Gdyni – regulaminu wyróżnienia. Jak zapisano w treści regulaminu, tytuł ten nadaje Rada w drodze uchwały podjętej na wniosek podmiotu ustawodawczego lub organizacji społecznej. Wyróżnionemu podczas specjalnej uroczystości przewodniczący Rady Miasta wręcza Akt Nadania Obywatelstwa oraz Odznakę Honorowego Obywatela, której wzór określony jest w regulaminie. W czasach II Rzeczypospolitej Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 4 wyróżnienia. W latach 1945–1989 Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 4 wyróżnienia. W 2004 roku, na wniosek środowisk kombatanckich, wszystkie zostały uchylone uchwałą Rady Miasta jako nadane pod wpływem okoliczności politycznych. Od 1989 Rada Miasta Gdyni przyznała łącznie 13 tytułów honorowego obywatela – ostatni w 2016 roku. Czytaj więcej…

2022-04-30

Apostoł Piotr – statek pasażersko-towarowy, bocznokołowy parowiec zbudowany dla rosyjskiego przedsiębiorstwa żeglugowego Oneżskoje parochodnoje obszczestwo. Budowany był w szkockim Greenock przez firmę Grangemouth and Greenock Dockyard. Statek wodowano i ukończono w 1906 roku. Statek mógł zabrać ładunek o łącznej pojemności 470 ton rejestrowych i był napędzany przez sprzężoną maszynę parową o dwóch cylindrach, z cylindrycznym kotłem oraz bocznymi kołami łopatkowymi. Rozwijała ona moc indykowaną 750 KM. W czasie I wojny światowej zarekwirowany na potrzeby Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego i przekształcony w trałowiec. W 1918 roku przekazany przez bolszewików Czerwonym Finom, zdobyty przez Białych i sprzedany Estonii. W Eesti merejõud otrzymał imię „Suurop”. Wraz z pozostałymi estońskimi jednostkami przejęty przez ZSRR w 1940 roku. Zatonął na minie 11 sierpnia 1941 roku, w wyniku czego zginęło 16 członków załogi, łącznie z kapitanem. Czytaj więcej…