Wielkogon

Wielkogon
	Leopoldamys
	Ellerman, 1947
	; Przedstawiciel rodzaju – wielkogon indochiński (L. sabanus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	myszowate
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Plemię	Rattini
Rodzaj	wielkogon
	Typ nomenklatoryczny
	Mus sabanus O. Thomas, 1887
Gatunki
	11 gatunków (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	11 gatunków (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wielkogon^[2] (Leopoldamys) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowo-wschodniej Azji^[3]^[4]^[5].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 178–290 mm, długość ogona 220–415 mm, długość ucha 20–45 mm, długość tylnej stopy 25–58 mm; masa ciała 204–500 g^[4]^[6].

Systematyka

Rodzaj (w randze podrodzaju w obrębie Rattus) zdefiniował w 1947 roku brytyjski teriolog John Ellerman na łamach Proceedings of the Zoological Society of London^[1]. Na gatunek typowy Ellerman wyznaczył (oryginalne oznaczenie) wielkogona indochińskiego (L. sabanus).

Etymologia

Leopoldamys: Ellerman nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej. Beolens i współpracownicy uważają że jedną z osób, o których Ellerman z pewnością słyszał i z którymi być może korespondował, był Aldo Leopold (1887–1948), amerykański specjalista w dziedzinie biologii środowiskowej który pracował w U.S. Forest Service w latach 1909–1933 i przeprowadził rozległe inspekcje i badania dotyczące dzikiej przyrody Ameryki Północnej^[7]; gr. μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[8].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[9]^[6]^[3]^[2]:

Leopoldamys herberti (Kloss, 1916)
Leopoldamys milleti (H.C. Robinson & Kloss, 1922) – wielkogon wietnamski
Leopoldamys ciliatus (Bonhote, 1900) – wielkogon sundajski
Leopoldamys neilli (J.T. Marshall, 1976) – wielkogon tajski
Leopoldamys edwardsi (O. Thomas, 1882) – wielkogon chiński
Leopoldamys hainanensis (Xu Longhui & Yu Simian, 1985)
Leopoldamys sabanus (O. Thomas, 1887) – wielkogon indochiński
Leopoldamys siporanus (O. Thomas, 1895) – wielkogon mentawajski
Leopoldamys diwangkarai Maryanto & Sinaga, 2008 – wielkogon borneański

Opisano również gatunki wymarłe^[10]:

Leopoldamys edwardsioides Zheng Shaohua, 1993^[11] (Chińska Republika Ludowa; plejstocen)
Leopoldamys minutus Chaimanee, 1998^[12] (Tajlandia; pliocen–plejstocen)

Przypisy

↑ ^a ^b J.R. Ellerman. Notes on some Asiatic Rodents in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 117 (1), s. 267, 1947. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1947.tb00509.x. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 270. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 466. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 854–856. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Leopoldamys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-05].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 299. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 240. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
↑ E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 160. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-09]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Leopoldamys Ellerman, 1947, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-09] (ang.).
↑ 郑绍华 / S.-h. Zheng: 川黔地区第四纪啮齿类 / Quaternary Rodents of Sichuan-Guizhou Area, China. 北京 / Beijing: 科学出版社 / Science Press, 1993, s. 1–270. ISBN 978-7-03-003122-8. (chiń. • ang.).
↑ Y. Chaimanee. Plio-Pleistocene rodents of Thailand. „Thai Studies in Biodiversity”. 3, s. 116, 1998. (ang.).

[Ellerman-1] J.R. Ellerman. Notes on some Asiatic Rodents in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 117 (1), s. 267, 1947. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1947.tb00509.x. (ang.).

[Cichocki&inni-2] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 270. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-3] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 466. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Denys&inni-4] Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 854–856. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Leopoldamys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-05].

[amw-6] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 299. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[edm-7] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 240. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[jae-8] E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 160. (ang.).

[mdd-9] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-09]. (ang.).

[zij-10] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Leopoldamys Ellerman, 1947, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-09] (ang.).

[zhe-11] 郑绍华 / S.-h. Zheng: 川黔地区第四纪啮齿类 / Quaternary Rodents of Sichuan-Guizhou Area, China. 北京 / Beijing: 科学出版社 / Science Press, 1993, s. 1–270. ISBN 978-7-03-003122-8. (chiń. • ang.).

[cha-12] Y. Chaimanee. Plio-Pleistocene rodents of Thailand. „Thai Studies in Biodiversity”. 3, s. 116, 1998. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]