Władysław Stein-Krajewski

Władysław Stein pseud. Antoni Krajewski (ur. 6 września 1886 w Warszawie, zm. 20 września 1937 w Moskwie) – działacz komunistyczny, publicysta.

Życiorys

Urodzony w średniozamożnej rodzinie żydowskiej, syn Hersza-Hermana i Bronisławy z Czamańskich, brat Henryka. Był księgowym^[1]. W 1904 wstąpił do SDKPiL. W latach 1910–1914 był więziony za działalność rewolucyjną. Po ucieczce z zesłania działał ze frakcji „rozłamowców” i współpracował z Leninem. Od 1916 członek Zarządu Krajowego SDKPiL. W 1919 r. kierował działalnością Komitetu Warszawskiego Komunistycznej Partii Robotniczej Polski^[2]. W 1920 więziony w był w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej^[1]. Zwolniony w marcu 1921 r^[3]. W latach 1920–1921 oraz 1927–1929 członek Komitetu Centralnego (KC) KPP, a 1923–1928 członek Sekretariatu Krajowego KC KPP. Delegat KPP na III Kongres Kominternu latem 1921. Na V Kongresie Kominternu latem 1924 został członkiem jego prezydium i komisji. W 1930 zamieszkał w ZSRR, gdzie był funkcjonariuszem Kominternu (członek międzynarodowej komisji kontroli i kierujący sektorem prasy Kominternu).

W okresie „wielkiej czystki” 26 maja 1937 aresztowany w Moskwie przez NKWD. 20 września 1937 skazany na śmierć przez Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR za „udział w organizacji szpiegowsko-terrorystycznej”, stracony tego samego dnia^[4]. Skremowany na Cmentarzu Dońskim, pochowany anonimowo. Jego grób symboliczny znajduje się na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 51A-5-26).

Zrehabilitowany 4 maja 1955 postanowieniem Kolegium Wojskowego SN ZSRR.

Jego żoną była Zofia Warska (1895–1937), córka Adolfa Warskiego, po rozpadzie małżeństwa od 1927 żona Stanisława Ryszarda Stande. Z małżeństwa z Warską miał syna Władysława, filozofa. Jego wnukiem jest Stanisław Krajewski.

Przypisy

↑ ^a ^b Stefan Król: Cytadela warszawska. Warszawa: Książka i Wiedza, 1978, s. 242.
↑ Andrzej Friszke „Państwo czy rewolucja. Polsce komuniści a odbudowanie państwa polskiego 1892 – 1920“ Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2020, ISBN 978-83-66586-19-2, str. 405
↑ Andrzej Friszke „Państwo czy rewolucja. Polsce komuniści a odbudowanie państwa polskiego 1892 – 1920“ Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2020, ISBN 978-83-66586-19-2, str. 525
↑ Краевский Антон Павлович

Bibliografia

Nowa encyklopedia powszechna PWN t. 6, Warszawa 1998.
Polski Słownik Biograficzny t. XLIII, Warszawa-Kraków 2004-2005.

[S.Król-1] Stefan Król: Cytadela warszawska. Warszawa: Książka i Wiedza, 1978, s. 242.

[2] Andrzej Friszke „Państwo czy rewolucja. Polsce komuniści a odbudowanie państwa polskiego 1892 – 1920“ Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2020, ISBN 978-83-66586-19-2, str. 405

[3] Andrzej Friszke „Państwo czy rewolucja. Polsce komuniści a odbudowanie państwa polskiego 1892 – 1920“ Wydawnictwo Krytyki Politycznej 2020, ISBN 978-83-66586-19-2, str. 525

[4] Краевский Антон Павлович

[1]

[2]

[3]

[4]