Tetrachondraceae
 Polypremum procumbens | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina |
Tetrachondraceae |
| Nazwa systematyczna | |
| Tetrachondraceae Wettst. Handb. Syst. Bot., ed. 3, (2:) 807. Jun-Sep 1924[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Tetrachondra Petrie ex Oliv. (1892)[3] | |
Tetrachondraceae – rodzina roślin z rzędu jasnotowców (Lamiales). Obejmuje dwa rodzaje z trzema gatunkami[2]. Wszystkie gatunki występują w odległych wzajemnie obszarach. Tetrachondra hamiltonii rośnie na nowozelandzkich wyspach: Północnej, Południowej i Stewart. Tetrachondra patagonica występuje w południowej Argentynie. Polypremum procumbens zasiedla rozległy obszar od wschodniej i południowej części USA poprzez Amerykę Środkową po Surinam na południu[4]. Mimo rozstrzelenia zasięgów na oddalonych obszarach pokrewieństwo między taksonami jest bardzo duże i nie budzi wątpliwości[2]. Rośliny z tej rodziny nie mają znaczenia ekonomicznego[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Byliny o pędach nisko płożących się (do 20 cm wysokości) i korzeniących się w węzłach (Tetrachondra) oraz o pędach podnoszących się, z korzeniem palowym (Polypremum)[4].
- Liście
- Naprzeciwległe, z linią łączącą nasady liści w węźle. Blaszka liściowa jajowata do eliptycznej (Tetrachondra) lub równowąska (Polypremum)[4]. Blaszka liściowa drobna, liście krótkoogonkowe lub niemal siedzące[2].
- Kwiaty
- Drobne, promieniste, 4-krotne, wyrastają pojedynczo lub w krótkich wierzchotkowatych kwiatostanach w kątach liści. Działki kielicha i płatki korony w liczbie 4. Także 4 są pręciki, których krótkie nitki wyrastają przy krawędzi korony. Zalążnia jest górna u Tetrachondra i wpół dolna u Polypremum. W pierwszym wypadku cztery owocolistki nie są do końca zrośnięte i zawierają pojedyncze zalążki, a w drugim są zrosłe i rozwija się w nich wiele zalążków[4].
- Owoce
- U Tetrachondra owoc rozpada się na cztery jednonasienne orzeszki. U Polypremum owocem jest wielonasienna torebka[4].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]W przeszłości oba rodzaje były sytuowane w różnych miejscach klasyfikacji roślin, przy czym rodzaj Tetrachondra wyodrębniano od 1924 w osobną rodzinę Tetrachondraceae sytuowaną blisko jasnotowatych Lamiaceae, głównie ze względu na podobieństwa owoców. Rodzaj Polypremum był bardzo różnie klasyfikowany do rodzin loganiowatych Loganiaceae i budlejowatych Buddlejaceae. Połączone zostały w jedną rodzinę w systemach APG po analizie wyników pokrewieństwa na podstawie kryteriów molekularnych, wspartych także licznymi synapomorfiami w budowie tych roślin[2].
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
| jasnotowce |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Wykaz rodzajów[2]
- Tetrachondra Petrie ex D. Oliver (1892)
- Polypremum Linnaeus (1753)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- ↑ a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – T. University of Maryland. [dostęp 2016-12-28].
- ↑ a b c d e f Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 317. ISBN 1-55407-206-9.