TERF
TERF (spotykana również pisownia terf) – skrótowiec anglojęzycznego zwrotu trans-exclusionary radical feminism/feminist (radykalny/a feminizm/feministka wykluczający/a osoby trans). Ukuty w 2008 r.[1], termin ten był pierwotnie stosowany do opisania mniejszości feministek opowiadającej się za poglądami uznawanymi przez większość nurtów feministycznych za transfobiczne, takich jak odrzucenie twierdzenia, że kobiety transpłciowe są kobietami, wykluczenie transkobiet z przestrzeni tylko dla kobiet oraz sprzeciw wobec ustawodawstwa na rzecz praw osób transpłciowych. Od tego czasu znaczenie poszerzyło się, odnosząc się szerzej do osób o poglądach wykluczających osoby trans, które mogą nie mieć żadnego związku z radykalnym feminizmem[2][3].
Osoby określane jako TERF-y zazwyczaj uznają ten termin za obelgę; niektóre używają zwrotu krytyczne wobec płci (gender critical)[4].
Historia i użycie
[edytuj | edytuj kod]Trans-inkluzywna radykalna feministka Viv Smythe jest uważana za popularyzatorkę/autorkę terminu[3]. Został użyty po raz pierwszy w 2008 do opisania mniejszości feministek[5], które opowiadają się za poglądami, które inne feministki uważają za transfobiczne[6], w tym za odrzuceniem dominującego w organizacjach feministycznych poglądu, że kobiety transpłciowe to kobiety, sprzeciwem wobec praw osób transpłciowych i wykluczeniem transkobiet z przestrzeni i organizacji dla kobiet.
Smythe użyła skrótowca w artykule na swoim blogu, który napisała w odpowiedzi na politykę odmawiania wstępu transkobietom na Michigan Womyn’s Music Festival. Napisała, że odrzuca zrównanie wszystkich radykalnych feministek z „trans-wykluczającymi radykalnymi feministkami (TERF)”. W wywiadzie dla „The TransAdvocate” z 2014 roku Smythe powiedziała, że skrótowiec ten miał być celowo neutralnym technicznym opisem grupy aktywistów mającym na celu odróżnienie osób określanych jako TERF-y od reszty radykalnych feministek nastawionych neutralnie lub pozytywnie do osób transpłciowych.
Podczas gdy Smythe początkowo używała TERF w odniesieniu do szczególnego typu feministek, które scharakteryzowała jako „niechętne do uznawania transkobiet za siostry”, zauważyła, że termin ten nabrał dodatkowych konotacji i był czasami używany jako polityczna broń przez grupy i włączające i wykluczające. Skrótowiec stał się od tego czasu stałą częścią współczesnego dyskursu feministycznego[7].
Pisząc dla „The New York Times” w 2019 roku, teoretyczka feminizmu Sophie Lewis zauważyła, że termin TERF stał się „hasłem grupującym wszystkie feministki anty-transpłciowe, niezależnie od tego, czy są radykalne”. Edie Miller, pisząc dla „The Outline”, stwierdziła, że termin ten był stosowany do „większości ludzi opowiadających się za polityką trans-wykluczającą, która kieruje się pewną TERF logiką, niezależnie od ich zaangażowania w radykalny feminizm”[3].
Skrótowiec TERF (i jego pochodna terfizm, określająca takie poglądy) zaczął pojawiać się coraz częściej w polskojęzycznym dyskursie feministycznym w 2020 i 2021, przede wszystkim w kontekście oskarżeń o transfobię wobec mediów i postaci głównonurtowego feminizmu: Gazety Wyborczej i Wysokich Obcasów[8] oraz Kai Szulczewskiej[9], Urszuli Kuczyńskiej[10], Magdaleny Grzyb[11][12], Izabeli Palińskiej[13] i Katarzyny Szumlewicz[14].
Sprzeciw wobec słowa
[edytuj | edytuj kod]Feministki określane jako TERF-y generalnie sprzeciwiają się temu określeniu, uważając je za obraźliwe[15][16], a czasami odnoszą się do siebie jako krytyczne wobec płci (gender critical)[4][17].
Niektóre feministki krytyczne wobec płci argumentują, że nie można ich dokładnie opisać jako osoby trans-wykluczające, ponieważ mówią, że ich feminizm obejmuje transmężczyzn[17][18]. Często te feministki traktują i określają transmężczyzn jako „kobiety”. Pisząc dla Socialist Worker, amerykańskie feministki Danelle Wylder i Corrie Westing stwierdziły, że ten pogląd jest „sprzeczny” oraz że reprezentuje „ideologię transmizoginistyczną”.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ I’m credited with having coined the word ‘Terf’. Here’s how it happened | Viv Smythe [online], the Guardian, 28 listopada 2018 [dostęp 2021-01-14] (ang.).
- ↑ Sophie Lewis , Opinion | How British Feminism Became Anti-Trans (Published 2019), „The New York Times”, 7 lutego 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-01-14] (ang.).
- ↑ a b c Edie Miller , Why is British media so transphobic? [online], The Outline [dostęp 2021-01-14] (ang.).
- ↑ a b It’s Time to End the Long History of Feminism Failing Transgender Women [online], Bitch Media [dostęp 2021-01-14] (ang.).
- ↑ Susan Stryker , Talia M. Bettcher , Introduction: Trans/Feminisms, „Transgender Studies Quatertly”, 3 (1–2), 2016, s. 1–14, DOI: 10.1215/23289252-3334127 [zarchiwizowane z adresu 2021-09-17] .
- ↑ Alex Bollinger , Famous lesbian site taken over by anti-trans ‘feminists’. Now lesbian media is standing up. [online], LGBTQ Nation, 19 grudnia 2018 [dostęp 2021-01-14] .
- ↑ Sally Hines , The feminist frontier: on trans and feminism, „Journal of Gender Studies”, 28 (2), 2019, s. 145–157, DOI: 10.1080/09589236.2017.1411791, ISSN 0958-9236 .
- ↑ List otwarty w sprawie transfobii na łamach Wysokich Obcasów i Gazety Wyborczej [online], LOBBY LGBTQ, 13 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-14] (pol.).
- ↑ Romanowska Krystyna , Kaya Szulczewska , Hejterów mam od prawa do lewa. Tutaj jesteśmy nazywane TERF, a na prawicy – feminazistkami [online], www.wysokieobcasy.pl [dostęp 2021-01-14] .
- ↑ Krystyna Romanowska , Mam wątpliwości, czy zamiana „kobiet” na „osoby z macicami” to postawa lewicowa wywiad [online], www.wysokieobcasy.pl [dostęp 2021-01-14] .
- ↑ Skandal wokół wykładu znanej feministki na UJ. Władze uczelni zdumione postawą studentów [online], salon24.pl, 4 grudnia 2021 [dostęp 2022-11-20] (pol.).
- ↑ Dr Magdalena Grzyb. To jej wykład na UJ próbowano oprotestować. „Boję się hejterów. Nie rozumiem skąd taki stopień nienawiści wobec mnie” [online], plus.dziennikpolski24.pl, 14 stycznia 2022 [dostęp 2022-11-20] (pol.).
- ↑ Agnes, Wojny nie tylko teoretyczne. O co chodzi terfkom? [online], KrytykaPolityczna.pl, 14 kwietnia 2021 [dostęp 2022-11-20] (pol.).
- ↑ Katarzyna Szumlewicz , A co, jeśli „osoba z macicą” woli być „kobietą”? [online], wyborcza.pl [dostęp 2021-01-14] .
- ↑ u, DLACZEGO TERF TO SLUR A NAWET JĘZYK NIENAWIŚCI WOBEC KOBIET? [online], Kaya Szulczewska Blog, 31 maja 2021 [dostęp 2022-08-19] (pol.).
- ↑ u, TERF kto to? TERF co to? Czy TERFY wyznają TERFizm? Czy Terfiara to współczesna czarownica? – te i inne złożoności lewicowych wyzwisk. [online], Kaya Szulczewska Blog, 8 czerwca 2022 [dostęp 2022-08-19] (pol.).
- ↑ a b Philosophers object to a journal’s publication ‘TERF’, in reference to some feminists. Is it really a slur? [online], www.insidehighered.com [dostęp 2021-01-14] (ang.).
- ↑ Natacha Kennedy: Anti-trans activism – not what it seems. progressonline.org.uk. [dostęp 2021-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-11)].