Sygnet

Ten artykuł od 2015-11 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Pieczęć sygnetowa odciśnięta w laku (herb meksykańskiej rodziny Fonseca Padilla)

Sygnet (fr. signet, łac. signum „znak”) – ozdobny pierścień, przeznaczony głównie dla mężczyzn, służący jako pieczęć do laku^[a]. Na oczku ma wygrawerowany wizerunek herbu lub monogram. Współcześnie używany zazwyczaj jako element męskiej biżuterii.

W historycznej tradycji

Początki sygnetu wiążą się z rzymskim zwyczajem używania pierścienia osobistego (anulus signatoris), którym uwierzytelniano listy. Od XII stulecia używany był przez możnowładców, a później także przez szlachtę do zamykania korespondencji osobistej. Szczególnym przykładem tradycyjnego sygnetu jest pontyfikalny pierścień papieski, znany pod nazwą Pierścienia Rybaka i spełniający funkcję osobistej pieczęci papieża.

Cechy fizyczne

Oczko sygnetów herbowych wykonane jest na ogół z kamienia szlachetnego, obrabianego w technice intaglio. W Polsce międzywojennej najpopularniejszym materiałem do tego celu był niezbyt twardy i dość łatwy w obróbce krwawnik (minerał ten barwy stalowo-szarej, nazwę swoją zawdzięcza pozostawianiu czerwonawej smugi przy potarciu o papier). Do wyrobu sygnetowych pieczęci stosowano również inne kamienie szlachetne jak dwuwarstwowy onyks czy karneol bądź heliotrop. Ponadto tłoki pieczętne często grawerowane były w metalu, z którego wykonano sam pierścień.

Cechy użytkowe

W Polsce noszony przez szlachtę na palcu serdecznym lewej dłoni^[3]. Zwyczaj angielski nakazuje noszenie sygnetu na małym palcu.

Szczególnie w USA popularne jest noszenie przez mężczyzn sygnetów z symbolami ukończonych prestiżowych szkół lub jednostek wojskowych, w których odbyli służbę.

Wyróżnikiem i cechą niezbędną sygnetu jest jego funkcja jako pieczęci. Potocznie jednak sygnetami nazywa się także męskie pierścienie bez wygrawerowanego znaku właściciela, zwane wówczas „sygnetami ślepymi” albo pogardliwie „ślizgawką”.

Uwagi

↑ Słowo „sygnet” może oznaczać też sygnet drukarski, tj. godło drukarni albo wydawcy umieszczane na okładce lub stronach informacyjnych książki^[1]^[2].

Przypisy

↑ Witold Doroszewski (red.): sygnet. Słownik języka polskiego PWN, 1958–1969. [dostęp 2013-09-22].
↑ sygnet. Słownik języka polskiego PWN. [dostęp 2013-09-22].
↑ Dlatego starożytni Rzymanie nazywali go digitus annularis – palec pierścienny (W. Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Rytm, 2003, s. 909)

Bibliografia

Krystyna Zwolińska, Zasław Malicki: Mały słownik sztuk plastycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1993, s. 291. ISBN 83-214-0590-8.

Linki zewnętrzne

M.M.Wiszowaty, Jak to się robi (I): rzecz o sygnetach herbowych, Armaria.info (Sztuka Heraldyka Monarchia Etykieta Szlachta Ceremoniał), 31.5.2020.

[3] Słowo „sygnet” może oznaczać też sygnet drukarski, tj. godło drukarni albo wydawcy umieszczane na okładce lub stronach informacyjnych książki^[1]^[2].

[Doroszewski-1] Witold Doroszewski (red.): sygnet. Słownik języka polskiego PWN, 1958–1969. [dostęp 2013-09-22].

[SJP-2] sygnet. Słownik języka polskiego PWN. [dostęp 2013-09-22].

[4] Dlatego starożytni Rzymanie nazywali go digitus annularis – palec pierścienny (W. Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Rytm, 2003, s. 909)

[a]

[3]

[1]

[2]