Strzępopiór
| Drepanoptila holosericea[1] | |||
| (Temminck, 1810) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
strzępopiór | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Strzępopiór[5] (Drepanoptila holosericea) – gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Drepanoptila[5][6]. Gołąb ten został po raz pierwszy naukowo opisany i nazwany przez Temmincka w 1809. Jest niewielkim zielonym gołębiem. Zamieszkuje lasy tropikalne Nowej Kaledonii. Żywi się małymi owocami. Gatunek jest bliski zagrożenia przez utratę siedlisk i polowania. Nie wyróżnia się podgatunków[3][6].
Występowanie i biotop
[edytuj | edytuj kod]Jest gatunkiem endemicznym występującym w Nowej Kaledonii na wyspach Grande Terre i Île des Pins. Zajmuje szeroką gamę siedlisk: wilgotne lasy tropikalne i subtropikalne od poziomu morza do wysokości 1000 m, oraz wilgotne sawanny. Do ulubionych miejsc należą położone na wysokości 400–600 m gęste lasy, ale gniazduje przeważnie na skrajach lasów lub otwartych przestrzeniach.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Strzępopiór jest niewielkim gołębiem, osiąga długość ciała do 28 cm. W upierzeniu dominuje kolor jasnozielony, tylko brzuch i spód ogona pozostaje żółty. Oba kolory oddziela biało-czarna obróżka na piersi. Na skrzydłach i ogonie widnieje pasiasty biały rysunek, który u samic jest wyraźniejszy. Samice są również ciemniejsze. Samce mają dużą powierzchnię skrzydeł, które podczas lotu wytwarzają wysoki gwizd. Gołębia trudno jest dostrzec w gęstym lesie, można go jednak łatwo znaleźć po jego charakterystycznym głosie.
Pożywienie
[edytuj | edytuj kod]Strzępopiór żywi się małymi owocami, zwłaszcza gatunków roślin takich jak Ficus i Elaeocarpus angustifolius.
Rozród
[edytuj | edytuj kod]Okres lęgowy trwa od września do stycznia. Samica składa 1–2 jaja. Gniazdo znajduje się zwykle na wysokości od 2 do 3,5 m, na skrajach lasów i polanach.
Zagrożenia i ochrona
[edytuj | edytuj kod]Początkowo ten gatunek gołębia uważano za zagrożony, jednak okazało się, że jest znacznie powszechniejszy niż sądzono, dlatego w 2000 roku został skreślony z listy gatunków zagrożonych i od tej pory w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody jest zaliczany do kategorii NT (bliski zagrożenia)[4]. Badania w 1998 roku wykazały ich liczebność na poziomie około 140 tys. osobników (zagęszczenie 0,354 os./ha). Nie ma danych na temat zmian liczebności populacji, jednak przypuszcza się, że powoli spada.
Główne zagrożenie gatunku stanowi utrata siedlisk, ponieważ niektóre części lasu są niszczone przez pożary, wylesiania i górnictwo. Poziom polowań na strzępopióry jest obecnie bardzo niski, choć nie z powodu ochrony prawnej gołębia i zakazu polowań, a z uwagi na ceny naboi. Niestety krajowe prawodawstwo ma zamiar znieść kontyngent na naboje, co spowoduje spadek ich cen, i może prowadzić do wzrostu intensyfikacji polowań.
Do proponowanych środków ochrony należy skuteczna ochrona lasów nizinnych, monitoring populacji w kluczowych miejscach, zintensyfikowane kampanie wśród lokalnych społeczności dotyczące ochrony gatunku, oraz utrzymanie kontyngentu na naboje[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Drepanoptila holosericea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Drepanoptila, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2020-08-10] (ang.).
- ↑ a b Cloven-feathered Dove (Drepanoptila holosericea). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-25)]. (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Drepanoptila holosericea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-05-09] (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Raphinae Wetmore, 1930 (1835) – trerony (wersja: 2019-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-10].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pigeons. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-10]. (ang.).
- ↑ Cloven-feathered Dove Drepanoptila holosericea. BirdLife International. [dostęp 2014-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 grudnia 2013)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).