Sphagesauridae
 Armadillosuchus | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| (bez rangi) | Mesoeucrocodylia | ||
| (bez rangi) | Notosuchia | ||
| Rodzina |
Sphagesauridae | ||
| Rodzaje | |||
|
| |||
Sphagesauridae – rodzina lądowych krokodylomorfów z grupy Notosuchia. Wszyscy znani przedstawiciele grupy żyli w późnej kredzie na terenie dzisiejszego basenu Bauru w Brazylii oraz być może Chin. Nazwa Sphagesauridae została ukuta w 1968 roku przez Oskara Kuhna dla monotypowej rodziny obejmującej rodzaj Sphagesaurus[1]. Jedynymi znanymi wówczas szczątkami Sphagesaurus były dwa zęby – na tyle różniły się jednak od skamieniałości innych krokodylomorfów, że Kuhn nie zdecydował się na włączenie ich do którejś ze znanych wówczas rodzin, lecz ukuł dla nich nową nazwę[2]. W 2005 roku Paul Sereno zaproponował, by nazwa Sphagesauridae odnosiła się do grupy obejmującej zwierzęta bliżej spokrewnione ze Sphagesaurus huenei niż z Baurusuchus pachecoi, Sebecus icaeorhinus, Araripesuchus gomesii, Comahuesuchus brachybuccalis, Simosuchus clarki, Notosuchus terrestris lub krokodylem nilowym[3]. Oprócz Sphagesaurus do Sphagesauridae zaliczane bywają również rodzaje Adamantinasuchus i Armadillosuchus[4] oraz Chimaerasuchus[5]. Pozycja filogenetyczna rodzajów Adamantinasuchus i Chimaerasuchus jest jednak niepewna – pierwszy z nich może być blisko spokrewniony z rodzajami Yacarerani[6] lub Pakasuchus[7] i nie należeć do Sphagesauridae w definicji Sereno. Większość analiz potwierdza bliskie pokrewieństwo Chimaerasuchus i Sphagesaurus[5][6][7], jednak niektóre sugerują, że Chimaerasuchus może być bardziej bazalnym przedstawicielem Notosuchia[2], a Marinho i Carvalho (2009) stwierdzili, że uzębienie i budowa żuchwy dowodzi, że rodzaj ten w ogóle nie należy do Notosuchia[4]. Według analizy przeprowadzonej przez Turnera i Serticha (2010) Sphagesauridae stanowiły grupę parafiletyczną, a taksony zaliczane przeważnie do tworzyły dwa klady (Sphagesaurus + Chimaerasuchus i Adamantinasuchus + Armadillosuchus + Yacarerani), pomiędzy którymi na kladogramie znajdowali się przedstawiciele Sebecosuchia (Baurusuchus, Bretesuchus i Iberosuchus) oraz Comahuesuchus[8]. Z kolei z analizy kladystycznej przeprowadzonej przez Ioriego i Carvalho (2011) (w oparciu o zmodyfikowaną macierz danych z analizy Novasa i współpracowników z 2009 r.[6]) wynika, że do Sphagesauridae sensu Sereno, 2005 należałyby rodzaje Sphagesaurus, Caipirasuchus, Armadillosuchus i Chimaerasuchus; według tej analizy Adamantinasuchus i Yacarerani były bliżej spokrewnione z rodzajami Notosuchus, Comahuesuchus i Mariliasuchus niż ze Sphagesaurus. Dodatkowo z tej analizy wynika, że gatunek Sphagesaurus montealtensis był bliżej spokrewniony z rodzajami Armadillosuchus i Caipirasuchus niż z gatunkiem typowym rodzaju Sphagesaurus – S. huenei[9].
W 2004 roku Carvalho i współpracownicy stworzyli nazwę Chimaerasuchidae, odnoszącą się do hipotetycznego kladu obejmującego rodzaje Chimaerasuchus i Simosuchus[10], jednak większość analiz sugeruje bliższe pokrewieństwo Chimaerasuchus ze Sphagesaurus. Jeśli obie te nazwy odnosiłyby się do tej samej rodziny, Sphagesauridae, jako ukuta wcześniej niż Chimaerasuchidae, miałaby przed nią pierwszeństwo[3].
Przedstawiciele grupy wykazują wiele cech budowy typowych dla ssaków, w tym zaawansowany heterodontyzm, wskazujący na wszystkożerność Sphagesauridae[11][4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Oskar Kuhn: Die vorzeitlichen Krokodile. Monachium: Oeben und Krailling, 1968, s. 124.
- ↑ a b Marco Brandalise de Andrade, Reinaldo J. Bertini. A new Sphagesaurus (Mesoeucrocodylia: Notosuchia) from the Upper Cretaceous of Monte Alto City (Bauru Group, Brazil), and a revision of the Sphagesauridae. „Historical Biology”. 20 (2), s. 101–136, 2008. DOI: 10.1080/08912960701642949. (ang.).
- ↑ a b Sereno, P. C. 2005. Sphagesauridae. Stem Archosauria—TaxonSearch [version 1.0, 2005 November 7] (ang.) [dostęp 10 grudnia 2010]
- ↑ a b c Thiago S. Marinho, Ismar S. Carvalho. An armadillo-like sphagesaurid crocodyliform from the Late Cretaceous of Brazil. „Journal of South American Earth Sciences”. 27 (1), s. 36–41, 2009. DOI: 10.1016/j.jsames.2008.11.005. (ang.).
- ↑ a b Diego Pol. New remains of Sphagesaurus huenei (Crocodylomorpha: Mesoeucrocodylia) from the Late Cretaceous of Brazil. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 23 (4), s. 817–831, 2003. DOI: 10.1671/A1015-7. (ang.).
- ↑ a b c Fernando E. Novas, Diego F. Pais, Diego Pol, Ismar de Souza Carvalho, Agustin Scanferla, Alvaro Mones, Mario Suárez Riglos. Bizarre notosuchian crocodyliform with associated eggs from the Upper Cretaceous of Bolivia. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 29 (4), s. 1316–1320, 2009. DOI: 10.1671/039.029.0409. (ang.).
- ↑ a b Patrick M. O'Connor, Joseph J. W. Sertich, Nancy J. Stevens, Eric M. Roberts, Michael D. Gottfried, Tobin L. Hieronymus, Zubair A. Jinnah, Ryan Ridgely, Sifa E. Ngasala, Jesuit Temba. The evolution of mammal-like crocodyliforms in the Cretaceous Period of Gondwana. „Nature”. 466, s. 748–751, 2010. DOI: 10.1038/nature09061. (ang.).
- ↑ Alan H. Turner, Joseph J. W. Sertich. Phylogenetic history of Simosuchus clarki (Crocodyliformes: Notosuchia) from the Late Cretaceous of Madagascar. „Society of Vertebrate Paleontology Memoir”. 10, s. 177–236, 2010. DOI: 10.1080/02724634.2010.532348. (ang.).
- ↑ Fabiano V. Iori i Ismar S. Carvalho. Caipirasuchus paulistanus, a new sphagesaurid (Crocodylomorpha, Mesoeucrocodylia) from the Adamantina Formation (Upper Cretaceous, Turonian–Santonian), Bauru Basin, Brazil. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 31 (6), s. 1255–1264, 2011. DOI: 10.1080/02724634.2011.602777. (ang.).
- ↑ Ismar de Souza Carvalho, Luis Carlos Borges Ribeiro, Leonardo dos Santos Avilla. Uberabasuchus terrificus sp. nov., a new Crocodylomorpha from Bauru Basin (Upper Cretaceous), Brazil. „Gondwana Research”. 7 (4), s. 975–1002, 2004. DOI: 10.1016/S1342-937X(05)71079-0. (ang.).
- ↑ Pedro Henrique Nobre, Ismar de Souza Carvalho. Adamantinasuchus navae: A new Gondwanan Crocodylomorpha (Mesoeucrocodylia) from the Late Cretaceous of Brazil. „Gondwana Research”. 10 (3-4), s. 370–378, 2006. DOI: 10.1016/j.gr.2006.05.008. (ang.).
_2006-09-19.JPG)