Shinzō Abe
.jpg) Shinzō Abe (2022) | |
| Data i miejsce urodzenia |
21 września 1954 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 lipca 2022 |
| Premier Japonii | |
| Okres |
od 26 grudnia 2012 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Premier Japonii | |
| Okres |
od 26 września 2006 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Przewodniczący Partii Liberalno-Demokratycznej | |
| Okres |
od 26 września 2012 |
| Poprzednik | |
| Przynależność polityczna | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
   
| |
Shinzō Abe (jap. 安倍 晋三 Abe Shinzō; ur. 21 września 1954 w Tokio, zm. 8 lipca 2022 w Narze) – japoński polityk, premier Japonii w latach 2006–2007 i 2012–2020. Przewodniczący Partii Liberalno-Demokratycznej w latach 2012–2020. Członek Nippon Kaigi. Zmarł w wyniku postrzelenia przez zamachowca[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem byłego ministra spraw zagranicznych Shintarō Abego i wnukiem premiera w latach 1957–1960, Nobusuke Kishiego. Ukończył nauki polityczne na Uniwersytecie Seikei (1977) w Musashino. Przez 3 lata pracował w koncernie Kobe Steel, w 1982 został sekretarzem swojego ojca. W latach 2005–2006 był szefem gabinetu premiera. We wrześniu 2006 został premierem. Uważano go za politycznego „jastrzębia”[2]. Jego poprzednikiem i mentorem był Jun’ichirō Koizumi.
Abe zapowiadał zmianę pacyfistycznej konstytucji Japonii i zwiększenie roli polityczno-militarnej państwa, jak to wynika z potencjału gospodarczego i demograficznego. Pomimo że uważa się go za nacjonalistę, zaniechał wówczas wizyt w chramie Yasukuni, by poprawić stosunki z Chinami i Koreą Południową. W tym celu odbył też spotkania z przywódcami tych państw. Forsował program promowania patriotyzmu i zwiększenia dyscypliny w szkołach. Latem 2007 zaproponował utworzenie czterostronnego „łuku wolności i dobrobytu” (Indie, Japonia, USA, Australia) w celu zrównoważenia rosnącej potęgi Chin.
12 września 2007 po wyjściu na jaw wielu afer finansowych, związanych z ministrami wchodzącymi w skład jego rządu, podał się do dymisji ze stanowiska premiera Japonii[3].
We wrześniu 2012 został wybrany przewodniczącym Partii Liberalno-Demokratycznej (PLD). W przedterminowych wyborach parlamentarnych, które odbyły się 16 grudnia 2012 po rozwiązaniu Izby Reprezentantów (niższej izby parlamentu Japonii) przez premiera Yoshihiko Nodę (z centrolewicowej Partii Demokratycznej), PLD uzyskała większość parlamentarną, a Shinzō Abe został desygnowany na premiera i 26 grudnia 2012 zaprzysiężony[4].
Wprowadził politykę monetarną polegającą na zwiększonej radykalnie emisji pieniądza w porozumieniu z nowo mianowanym szefem banku centralnego Haruhiko Kurodą zmierzającą do ożywienia gospodarczego (w połączeniu z innymi działaniami zwaną abenomiką)[5].
26 grudnia 2013 roku premier Abe niespodziewanie przybył z oficjalną wizytą do chramu Yasukuni, co natychmiast spowodowało protesty Chin i Korei Południowej. Negatywnie do wizyty odniosły się również Stany Zjednoczone[6].
W sierpniu 2020 roku zrezygnował ze stanowiska premiera z powodów zdrowotnych[7][8].
8 lipca 2022, podczas przemówienia na wiecu wyborczym w Narze (sam nie kandydował, ale wspierał kampanię rządzącej Partii Liberalno-Demokratycznej), został postrzelony i zmarł w wyniku odniesionych obrażeń[9][10].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Wielki Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna, 2016)[11]
- Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania, 2017)[12]
- Order Padma Vibhushan (Indie, 2021)[13]
- Złoty Order Olimpijski (2020)[14]
| ? | ? | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nobumasa Kishi | Hidesuke Satō | Hyōsuke Abe | Tame Abe | Shintarō Abe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nobusuke Kishi | Ichirō Satō | Eisaku Satō | Kan Abe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nobukazu Kishi | Yoko Kishi | Shintarō Abe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nobuo Kishi | Shinzō Abe | Hironobu Abe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Były premier Japonii Shinzo Abe nie żyje. Został postrzelony przez zamachowca, „Money.pl” [dostęp 2022-07-08] (pol.).
- ↑ Polityka nr 39 (2573) z 30 września 2006, s. 19.
- ↑ Japonia ma nowego premiera. rp.pl. [dostęp 2012-12-26]. (pol.).
- ↑ Japan’s Abe says party ‘must achieve results’ after poll win, BBC News.
- ↑ Wizyta premiera Japonii w Polsce. Jak skończą się japońskie reformy? [online], wyborcza.biz [dostęp 2013-07-26] (pol.).
- ↑ l, Japonia: Premier odwiedził świątynię Yasukuni [online] [dostęp 2014-01-09] (pol.).
- ↑ Shinzo Abe składa rezygnację. Powodem stan zdrowia szefa japońskiego rządu [online], money.pl [dostęp 2020-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-28] (pol.).
- ↑ Eric Johnston, Satoshi Sugiyama, Abe to resign over health, ending era of political stability [online], The Japan Times [dostęp 2020-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-28].
- ↑ Zamach na byłego premiera Japonii. Shinzo Abe nie żyje [online], Rzeczpospolita, 8 lipca 2022 [dostęp 2022-07-08] (pol.).
- ↑ Shinzo Abe: former Japan prime minister confirmed dead after being shot in city of Nara – latest updates [online], The Guardian, 8 lipca 2022 [dostęp 2022-07-08] (ang.).
- ↑ Palabras del presidente Mauricio Macri y del primer ministro de Japón, Shinzo Abe, en el almuerzo ofrecido en honor del mandatario japonés [online], casarosada.gob.ar [dostęp 2022-07-09] (hiszp.).
- ↑ Corrección de errores del Real Decreto 354/2017, de 31 de marzo, por el que se concede la Gran Cruz de la Orden de Isabel la Católica a las personalidades japonesas que se citan. [online], boe.es [dostęp 2022-07-09].
- ↑ Shinzo Abe, Tarun Gogoi, Ram Vilas Paswan among Padma Award winners: Complete list | India News - Times of India [online], The Times of India [dostęp 2022-07-09] (ang.).
- ↑ Shinzo Abe [online], olympedia.org [dostęp 2022-07-09].
