Reichswerke Hermann Göring

Ten artykuł od 2015-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Reichswerke Hermann Göring (Reichswerke AG für Berg- und Hüttenbetriebe Hermann Göring; pol. Zakłady Hermanna Göringa) – niemiecki koncern, założony w Berlinie w 1937 roku, będący własnością III Rzeszy.

Historia

Początkowo powstał w celu eksploatacji darniowych rud żelaza w zachodnich Niemczech. W 1938 r., w związku z Anschlussem Austrii i przejęciem zakładów na jej terenie, zwiększono kapitał zakładowy koncernu z 5 do 400 mln marek^[1].

Po wybuchu II wojny światowej koncern przejął kopalnie węgla Miechowice (należącą do spółki Preussengrube A.G.) i Sośnica (należącą do spółki Oehringen Bergbau A.G.) jako stanowiące własność kapitału żydowskiego^[1]. Na mocy zarządzeń Głównego Urzędu Powierniczego Wschód z 11 grudnia 1939 r. oraz 27 marca 1940 r. koncern otrzymał w zarząd komisaryczny szereg innych przedsiębiorstw z terenów Górnego Śląska wcielonych do Rzeszy, w tym część majątku Wspólnoty Interesów Górniczo-Hutniczych i firmy Skarboferm, a także majątki Rybnickiego Gwarectwa Węglowego, Gwarectwa Charlotte, Zakładów Hohenlohego, Czernickiego Towarzystwa Węglowego i Gwarectwa Brzeszcze^[1].

Koncern Göringa przejął również (jako odrębne przedsiębiorstwa filialne) Witkowickie Gwarectwo Górniczo-Hutnicze i Północną Kolej Cesarza Ferdynanda, które posiadały kopalnie węgla w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim^[1]. Dla administrowania zakładami na Górnym Śląsku w 1940 roku powstało przedsiębiorstwo filialne zakładów Hermanna Göringa pod nazwą Bergwerksverwaltung Oberschlesien GmbH der Reichswerke Hermann Göring.

Na mocy ustawy z 13 stycznia 1941 r. zarządzane dotychczas komisarycznie zakłady przeszły na własność koncernu. Dzięki temu koncern mógł sprzedać innym podmiotom posiadane kopalnie rud żelaza, cynku i ołowiu oraz huty, zatrzymując jedynie kopalnie węgla^[1]. Zarząd koncernu działał w latach 1941–1945.

Bergwerksverwaltung Oberschlesien GmbH der Reichswerke Hermann Göring

Zasugerowano, aby wydzielić z tego artykułu fragmenty do artykułu Bergwerksverwaltung Oberschlesien GmbH der Reichswerke Hermann Göring.

Była spółką-córką Reichswerke AG für Berg- und Hüttenbetrieb Hermann Göring, założoną 1 kwietnia 1940 roku, z kapitałem początkowo 1 mln marek, podniesionym następnie (w 1941 r.) do 200 mln marek^[1]. W skład spółki-córki wchodziło 5 oddziałów zarządzających zarówno kopalniami węgla kamiennego, jak i przedsiębiorstwami górniczymi, takimi jak koksownie, brykietownie i elektrownie. Były to kolejno: Grupa I Gleiwitz (Gliwice), Grupa II Rybnik, Grupa III Königshütte (Chorzów), Grupa IV Kattowitz (Katowice) i Grupa V Brzeszcze. Ponadto w skład spółki wchodziły również majątki ziemskie i lasy, podlegające odrębnym majątkom^[1].

W skład spółki weszły kopalnie Król i Knurów, kopalnie węgla kamiennego Wspólnoty Interesów Górniczo-Hutniczych S.A. z siedzibą w Katowicach, kopalnie i zakłady poboczne Rybnickiego Gwarectwa Węgla Kamiennego w Katowicach i Gwarectwa Węgla Kamiennego Charlotte w Katowicach, kopalnie węgla kamiennego rud oraz zakłady cynkowe Zakładów Hohenlohego S.A. z siedzibą w Wełnowcu, kopalnia Hoym Czernickich Zakładów Węgla Kamiennego S.A, kopalnie węgla kamiennego Brzeszcze i Jawiszowice. W skład zakładów wchodził również dawniejszy Oddział Oeringen Zakładów S.A. Hermann Göring, Rybnickie Gwarectwo Węglowe i Gwarectwo Charlotte. Zakłady weszły również w posiadanie wszystkich nie eksploatowanych jeszcze pól górniczych. Na własność zakładów przeszły też dobra Mysłowice, Siemianowice, Marianów, Kazimierski Dwór, Brynów, Czerwionka, Czuchów, Pszów, Miechowice, Królewska Huta, Wodzisław i Krzyżkowice.

Struktura koncernu

Dział Prawny: Organizacja: ustawodawstwo górnicze, organizacja przedsiębiorstw koncernu, wchłonięcia gwarectw, protokoły posiedzeń rady nadzorczej,
Finanse: bilanse, akta podatkowe, kredytowe i hipoteczne,
Załoga: świadczenia, wypadki, folwarki, protokoły z kontroli, ubezpieczenia,
Budownictwo: dokumentacja projektowa, zezwolenia na budownictwo, rozbudowa dróg, elektryfikacja, szkody górnicze,
Dział techniczny: akta techniczne, plany sytuacyjne kopalń: Anna, Charlotte, Emma, Hoym, Romer, szybu Jedłownik, dokumentacja techniczna budowy obiektów produkcyjnych, administracyjnych, socjalnych, dokumentacja sieci elektrycznej i telefonicznej, mapy i plany sytuacyjne Rybnika i gmin powiatu.

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Jerzy Jaros: Słownik historyczny kopalń węgla na ziemiach polskich. Wyd. II poprawione i zaktualizowane. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1984, s. 63, 158. ISBN 83-00-00648-6.

[JJ-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Jerzy Jaros: Słownik historyczny kopalń węgla na ziemiach polskich. Wyd. II poprawione i zaktualizowane. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1984, s. 63, 158. ISBN 83-00-00648-6.

[1]