Puchar Europy Narodów 1960 (eliminacje)

W eliminacjach do piłkarskiego Pucharu Europy Narodów 1960 wzięły udział reprezentacje narodowe z 17 europejskich federacji krajowych, które walczyły o 4 miejsca, dające prawo występu w turnieju głównym.

Uczestnicy

W pierwotnie zaplanowanym przez UEFA terminie, chęć udziału w turnieju eliminacyjnym wyraziło zaledwie 14 reprezentacji narodowych^[1]. Niewielka liczba uczestników spowodowana była przed wszystkim niską rangą nowo powstałych rozgrywek^[2]. Ostatecznie do rywalizacji o Puchar Europy Narodów zdecydowało się przystąpić 17 zespołów:

Wśród zgłoszonych reprezentacji zabrakło wielu uczestników mistrzostw świata z 1954 i 1958 roku: Niemiec Zachodnich (ówczesnych mistrzów świata), Belgii, Anglii, Włoch, Szkocji, Szwajcarii, Irlandii Północnej, Szwecji oraz Walii. Do zmagań o Puchar Europy Narodowej nie przystąpiły także piłkarskie reprezentacje: Holandii, Albanii, Finlandii, Islandii oraz Luksemburga.

Format rywalizacji i losowanie par

Zasady turnieju kwalifikacyjnego zakładały grę systemem pucharowym „mecz i rewanż”, według losowania i ustalonej drabinki, aż do wyłonienia czwórki półfinalistów, którzy wezmą udział w turnieju finałowym^[1]. Losowanie par eliminacji odbyło się 6 czerwca 1958 roku w hotelu Foresta w Sztokholmie i zostało przeprowadzone pod kierownictwem wiceprezydenta UEFA Gusztáva Sebesa. Do losowania doszło dwa dni po III Kongresie UEFA, podczas którego ustalono ostateczne zasady eliminacji i turnieju finałowego oraz wyznaczono termin losowania^[3]. Ze względu na nieparzystą liczbę uczestników, rywalizację uzupełniono o dodatkową rundę wstępną, w której o możliwość gry w 1/8 finału musiały rywalizować dwie wylosowane drużyny. Pozostałe ekipy zmagania rozpoczęły od 1/8 finału^[4]. Wylosowane pary przedstawiały się następująco:^[1]

Runda wstępna:


Irlandia	vs.	Czechosłowacja

1/8 finału:


Związek Radziecki	vs.	Węgry
Polska	vs.	Hiszpania
Niemcy Wschodnie	vs.	Portugalia
Jugosławia	vs.	Bułgaria


Rumunia	vs.	Turcja
Dania	vs.	zwycięzca rundy wstępnej
Francja	vs.	Grecja
Norwegia	vs.	Austria

Przed losowaniem nie istniał konkretny harmonogram spotkań. Podczas kongresu UEFA postanowiono, że poszczególne federacje same ustalą dokładne terminy meczów, „starając się zapewnić równe szanse w sportowej rywalizacji i dbając o powodzenie imprezy”^[1]. W efekcie odstępy czasowe pomiędzy spotkaniami w ramach dwumeczów były różne; ponadto, przed rozpoczęciem rundy wstępnej zdążono rozegrać już cztery spotkania w ramach 1/8 finału (w tym jeden pełny dwumecz między Francją i Grecją).

Wyniki

Runda wstępna

Drużyna 1	Wynik dwumeczu	Drużyna 2	Pierwszy mecz	Drugi mecz
Irlandia	2:4	Czechosłowacja	2:0	0:4
Po lewej gospodarz pierwszego meczu.

Pierwszy mecz

5 kwietnia 1959 15:30 CET	Irlandia Liam Tuohy 22' Noel Cantwell 42' (k.)	2:0 (2:0) Raport	Czechosłowacja	Dalymount Park, Dublin Widzów: 37 500 Sędzia: Lucien Van Nuffel (Belgia)

Drugi mecz

10 maja 1959 16:00 CET	Czechosłowacja Imrich Stacho 4' (k.) Titus Buberník 57' Ladislav Pavlovič 66' Milan Dolinský 75'	4:0 (1:0) Raport	Irlandia	Tehelné pole, Bratysława Widzów: 41 691 Sędzia: Joseph Barbéran (Francja)

1/8 finału

Drużyna 1	Wynik dwumeczu	Drużyna 2	Pierwszy mecz	Drugi mecz
Związek Radziecki	4:1	Węgry	3:1	1:0
Polska	2:7	Hiszpania	2:4	0:3
Niemcy Wschodnie	2:5	Portugalia	0:2	2:3
Jugosławia	3:1	Bułgaria	2:0	1:1
Rumunia	3:2	Turcja	3:0	0:2
Dania	3:7	Czechosłowacja	2:2	1:5
Francja	8:2	Grecja	7:1	1:1
Norwegia	2:6	Austria	0:1	2:5
Po lewej gospodarz pierwszego meczu.

Pierwsze mecze

W kolejności chronologicznej:

28 września 1958 19:00 CET	Związek Radziecki Anatolij Iljin 4' Slawa Metreweli 20' Walentin Iwanow 32'	3:1 3:0 Raport	Węgry 84' János Göröcs	Stadion Centralny im. Lenina, Moskwa Widzów: 100 572 Sędzia: Alfred Grill (Austria)

1 października 1958 20:30 CET	Francja Raymond Kopa 23' Just Fontaine 25', 85' Thadée Cisowski 29', 68' Jean Vincent 61', 87'	7:1 3:0 Raport	Grecja 48' Elias Yfantis	Parc des Princes, Paryż Widzów: 37 590 Sędzia: Gottfried Dienst (Szwajcaria)

2 listopada 1958 b.d.	Rumunia Nicolae Oaidă 62' Gheorghe Constantin 77' Constantin Dinulescu 81'	3:0 0:0 Raport	Turcja	Stadionul 23 August, Bukareszt Widzów: 67 200 Sędzia: Gottfried Dienst (Szwajcaria)

20 maja 1959 19:00 CET	Norwegia	0:1 0:1 Raport	Austria 32' Erich Hof	Ullevaal Stadion, Oslo Widzów: 27 566 Sędzia: Werner Bergmann (Niemcy Wschodnie)

31 maja 1959 b.d.	Jugosławia Milan Galić 1' Lazar Tasić 87'	2:0 1:0 Raport	Bułgaria	Stadion JNA, Belgrad Widzów: 23 418 Sędzia: Mihai Popa (Rumunia)

21 czerwca 1959 b.d.	Niemcy Wschodnie	0:2 0:1 Raport	Portugalia 12' Matateu 67' Mário Coluna	Walter-Ulbricht-Stadion, Berlin Widzów: 25 000 Sędzia: Alois Obtulovic (Czechosłowacja)

28 czerwca 1959 b.d.	Polska Ernest Pohl 34' Lucjan Brychczy 62'	2:4 1:2 Raport	Hiszpania 40', 52' Luis Suárez 41', 56' Alfredo Di Stéfano	Stadion Śląski, Chorzów Widzów: 71 469 Sędzia: Arthur Edward Ellis (Anglia)

23 września 1959 19:00 CET	Dania Poul Pedersen 17' Bent Hansen 19'	2:2 2:2 Raport	Czechosłowacja 29' Ladislav Kačáni 42' Milan Dolinský	Idrætsparken, Kopenhaga Widzów: 34 200 Sędzia: Johan Bronkhorst (Holandia)

Drugie mecze

W kolejności chronologicznej:

3 grudnia 1958 15:00 CET	Grecja Roger Marche 85' (sam.)	1:1 0:0 Raport	Francja 71' Stéphane Bruey	Stadion im. Apostolosa Nikolaidisa, Ateny Widzów: 18 833 Sędzia: Vincenzo Orlandini (Włochy)

26 kwietnia 1959 b.d.	Turcja Lefter Küçükandonyadis 13', 54' (k.)	2:0 (1:0) Raport	Rumunia	Mithatpaşa Stadyumu, Stambuł Widzów: 23 567 Sędzia: Borge Nedelkovski (Jugosławia)

28 czerwca 1959 b.d.	Portugalia Mário Coluna 45', 62' Domiciano Cavém 68'	3:2 0:0 Raport	Niemcy Wschodnie 47' Gerhard Vogt 72' Horst Kohle	Estádio das Antas, Porto Widzów: 19 124 Sędzia: Juan Garay Gardeazábal (Hiszpania)

23 września 1959 19:00 CET	Austria Erich Hof 2', 25' (k.) Horst Nemec 21', 73' Karl Skerlan 60'	5:2 (3:2) Raport	Norwegia 19', 35' Ove Ødegaard	Praterstadion, Wiedeń Widzów: 34 989 Sędzia: Dimosthemis Stathatos (Grecja)

27 września 1959 15:30 CET	Węgry	0:1 0:0 Raport	Związek Radziecki 58' Jurij Wojnow	Népstadion, Budapeszt Widzów: 78 481 Sędzia: Józef Kowal (Polska)

14 października 1959 b.d.	Hiszpania Alfredo Di Stéfano 30' Enric Gensana 69' Francisco Gento 85'	3:0 1:0 Raport	Polska	Estadio Santiago Bernabéu, Madryt Widzów: 62 070 Sędzia: Karoly Balla (Węgry)

18 października 1959 14:15 CET	Czechosłowacja Titus Buberník 39', 56' Adolf Scherer 47', 86' Milan Dolinský 63'	5:1 1:1 Raport	Dania 33' John Kramer	Městský fotbalový stadion Srbská, Brno Widzów: 31 217 Sędzia: Helmut Köhler (Niemcy Zachodnie)

25 października 1959 b.d.	Bułgaria Todor Diew 55'	1:1 0:0 Raport	Jugosławia 57' Muhamed Mujić	Stadion Narodowy im. Wasiła Lewskiego, Sofia Widzów: 27 560 Sędzia: Kurt Tschenscher (Niemcy Zachodnie)

Ćwierćfinały

Drużyna 1	Wynik dwumeczu	Drużyna 2	Pierwszy mecz	Drugi mecz
Francja	9:4	Austria	5:2	4:2
Portugalia	3:6	Jugosławia	2:1	1:5
Rumunia	0:5	Czechosłowacja	0:2	0:3
Związek Radziecki	wo.	Hiszpania	−	−
Po lewej gospodarz pierwszego meczu.

Pierwsze mecze

W kolejności chronologicznej:

13 grudnia 1959 14:30 CET	Francja Just Fontaine 6', 18', 70' Jean Vincent 38', 82'	5:2 3:1 Raport	Austria 40' Walter Horak 65' Rudolf Pichler	Stade Olympique Yves-du-Manoir, Colombes Widzów: 43 775 Sędzia: Manuel Martín Asensi (Hiszpania)

8 maja 1960 17:00 CET	Portugalia Joaquim Santana 30' Matateu 70'	2:1 1:0 Raport	Jugosławia 81' Bora Kostić	Estádio Nacional, Lizbona Widzów: 39 978 Sędzia: Joseph Barbéran (Francja)

22 maja 1960 15:00 CET	Rumunia	0:2 0:1 Raport	Czechosłowacja 8' Josef Masopust 45' Vlastimil Bubník	Stadionul 23 August, Bukareszt Widzów: 61 306 Sędzia: Andor Dorogi (Węgry)

29 maja 1960	Związek Radziecki	wo. Raport	Hiszpania

Drugie mecze

W kolejności chronologicznej:

27 marca 1960 15:00 CET	Austria Horst Nemec 26' Erich Probst 64'	2:4 1:0 Raport	Francja 46' Jean-Jacques Marcel 59' Bernard Rahis 77' François Heutte 83' (k.) Raymond Kopa	Praterstadion, Wiedeń Widzów: 39 229 Sędzia: Leo Helge (Dania)

22 maja 1960 16:45 CET	Jugosławia Dragoslav Šekularac 8' Zvezdan Čebinac 45' Bora Kostić 50', 88' Milan Galić 79'	5:1 1:1 Raport	Portugalia 29' Domiciano Cavém	Stadion JNA, Belgrad Widzów: 43 000 Sędzia: Alfred Stoll (Austria)

29 maja 1960 16:30 CET	Czechosłowacja Titus Buberník 1', 15' Vlastimil Bubník 18'	3:0 3:0 Raport	Rumunia	Tehelné pole, Bratysława Widzów: 31 057 Sędzia: Leif Gulliksen (Norwegia)

9 czerwca 1960	Hiszpania	wo. Raport	Związek Radziecki

Strzelcy

Titus Buberník oraz Just Fontaine - najlepsi strzelcy fazy eliminacyjnej pierwszego Pucharu Narodów Europy

5 goli

4 gole

Jean Vincent

3 gole

2 gole

1 gol

Gole samobójcze

Roger Marche (dla Grecji)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Batko i in. 1992 ↓, s. 17.
↑ Wojciechowski 2008 ↓, s. 8.
↑ Vieli 2014 ↓, s. 22-23.
↑ Wojciechowski 2008 ↓, s. 7.

Bibliografia

Wojciech Batko, Henryk Biliński, Wojciech Filipiak, Andrzej Gowarzewski, Jan Lis, Andrzej Markowski, Krzysztof Mętrak, Marek Michalski, Krzysztof Piekutowski, Grzegorz Stański, Stefan Szczepłek: Encyklopedia piłkarska Fuji. Mistrzostwa Europy. Katowice: Wydawnictwo GiA, 1992. ISBN 83-900227-2-9. (pol.).
Konrad Wojciechowski: Kronika Mistrzostw Europy: 1960-2004. Poznań: Vesper, 2008. ISBN 978-83-60159-91-0. (pol.).
André Vieli: UEFA. 60 years at the heart of football. Nyon: Unia Europejskich Związków Piłkarskich, 2014. [dostęp 2023-06-13]. (ang.).

[CITEREFBatkoBilińskiFilipiakGowarzewski199217-1] Batko i in. 1992 ↓, s. 17.

[CITEREFWojciechowski20088-2] Wojciechowski 2008 ↓, s. 8.

[CITEREFVieli201422-23-3] Vieli 2014 ↓, s. 22-23.

[CITEREFWojciechowski20087-4] Wojciechowski 2008 ↓, s. 7.

[1]

[2]

[3]

[4]

Turnieje	Francja 1960 Hiszpania 1964 Włochy 1968 Belgia 1972 Jugosławia 1976 Włochy 1980 Francja 1984 RFN 1988 Szwecja 1992 Anglia 1996 Belgia/Holandia 2000 Portugalia 2004 Austria/Szwajcaria 2008 Polska/Ukraina 2012 Francja 2016 Europa 2020 Niemcy 2024 Wielka Brytania/Irlandia 2028 Włochy/Turcja 2032
Eliminacje	1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020 2024
Składy	1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020 2024
Finały	1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020 2024