Polisiloksany
Polisiloksany – polimery, których główny łańcuch jest zbudowany z naprzemiennie ułożonych atomów krzemu i tlenu (−O−Si−O−Si−O−Si−).
Łańcuchy główne polisiloksanów są bardziej giętkie od łańcuchów polimerów winylowych i poliolefin i dlatego polisiloksany mają znacznie niższe temperatury topnienia od polimerów opartych na łańcuchach węglowych. Dzięki temu, nawet przy dość dużej masie cząsteczkowej, pozostają one w temperaturze pokojowej lepkimi cieczami. Przy bardzo wysokiej masie cząsteczkowej uzyskuje się materiały o własnościach elastycznych.
Polisiloksany są bardziej odporne termicznie i chemicznie od polimerów węglowych i dlatego znajdują zastosowania w miejscach szczególnie narażonych na niekorzystne czynniki środowiskowe.
Polisiloksany są też bardziej przyjazne środowisku od polimerów opartych na łańcuchach węglowych - spalają się i rozkładają z utworzeniem krzemionki i dwutlenku węgla (w odróżnieniu od groźnych dla otoczenia aromatycznych związków węgla). Ich produkcja, wychodząca z krzemionki (czyli oczyszczonego piasku), metanu i chloru jest mniej szkodliwa od produkcji ropopochodnych polimerów węglowych.
Polisiloksany uzyskały szereg zastosowań - od olejów, smarów i cieczy hydraulicznych, działających w szczególnie niskich i wysokich temperaturach, przez masy uszczelniające, pokrycia lakiernicze, kleje aż po elastomery i żele do zastosowań biomedycznych.
Polisiloksany posiadają właściwości oleofobowe (nie przyjmują farby) dzięki czemu są stosowane jako warstwa tworząca elementy niedrukujące offsetowych form drukowych stosowanych do drukowania bez roztworu nawilżającego[1].
Większość stosowanych polisiloksanów jest oparta na poli(dimetylosiloksanie):
Do wielu specjalistycznych zastosowań wymienia się jednak grupy metylowe (-CH3) na dłuższe grupy alkilowe i aromatyczne co w znacznym stopniu modyfikuje własności fizyczne polisiloksanów.
Polisiloksany otrzymuje się na dwa sposoby:
Pierwszy to kontrolowana kondensacja hydrolityczna (tj. w obecności wody) chlorosilanów[2]:
która jest najprostszą i najtańszą metodą syntezy, ale prowadzącą do polimerów o dużym rozrzucie mas cząsteczkowych i co za tym idzie, słabych własnościach mechanicznych.
Druga metoda to polimeryzacja z otwarciem pierścienia cyklicznych siloksanów:
którą jest łatwiej kontrolować, uzyskując lepiej zdefiniowane polimery o lepszych własnościach fizycznych.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Herbert Czichon: Technologia form offsetowych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2002. ISBN 83-7207-303-1.
- ↑ Basic Silicon Production and Siloxane Polymerization. Dow Corning. [dostęp 2010-06-01].