Pola Flegrejskie
40°49′37″N 14°08′20″E/40,826944 14,138889 Zdjęcie Pól Flegrejskich wykonane z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
458 m n.p.m. |
| Dane wulkanu | |
| Rok erupcji |
1538 |
| Typ wulkanu | |
Położenie na mapie Kampanii  | |
Położenie na mapie Włoch  | |
| 40°49′37″N 14°08′20″E/40,826944 14,138889
| |
Pola Flegrejskie (wł. Campi Flegrei) – kaldera superwulkanu o średnicy 13 kilometrów położona w okolicach Neapolu. Pod kalderą znajduje się gigantyczne jezioro płynnej magmy[1].
W centrum kaldery znajduje się miasto Pozzuoli[2], zamieszkałe przez ponad 80 tys. osób. Łączna liczba mieszkańców kaldery to ok. 360 tys. osób[2].
Na terenie kaldery znajdują się 24 kratery i stożki wulkaniczne[3], a także fumarole, solfatary i gorące źródła. Dochodzi tam do częstych trzęsień ziemi, a ze szczelin wydobywają się gazy wulkaniczne. Zdarzają się również deformacje podłoża – w rejonie portu Pozzuoli grunt uniósł się w latach 80. XX wieku o ok. 3 m[4]. Podwyższoną aktywność odnotowano w latach 1950–1952, 1969–1972 oraz 1982–1984; podobne zmiany odnotowano w okresie poprzedzającym ostatnią nowożytną erupcję w 1538 roku[2].
Do ostatniego wielkiego wybuchu Campi Flegrei doszło około 40 tys. lat temu. W powietrze wyleciało wtedy ok. 300 km³ popiołów i kawałków skał, a ziemia została zalana 200 kilometrami sześciennymi magmy. Doprowadziło to do ukształtowania dzisiejszych ignimbrytów kampanijskich, wielkich połaci skał utworzonych z pyłów, które opadły po eksplozji superwulkanu. Szacuje się, że po tym wybuchu Campi Flegrei globalna temperatura spadła o 1–2 °C[5].
Istnieją hipotezy, że to wybuch Campi Flegrei mógł przyczynić się do wyginięcia neandertalczyków w Europie. Umożliwić miało to ekspansję bardziej odpornego Homo sapiens[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Małgorzata Minta: Klątwa Wezuwiusza. wiedzaizycie.pl, 2012-05-28. [dostęp 2013-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-02)]. (pol.).
- ↑ a b c Christopher R.J. Kilburn, Giuseppe De Natale, Stefano Carlino: Progressive approach to eruption at Campi Flegrei caldera in southern Italy. nature.com, 2017-05-17. [dostęp 2017-05-24]. (ang.).
- ↑ Anna Błońska: Wiercenie w czynnym wulkanie. kopalniawiedzy.pl, 2010-09-20. [dostęp 2013-11-25]. (pol.).
- ↑ Adam Zubek: Proces wulkanizacji świata. www.polityka.pl, 2011-05-05. [dostęp 2013-11-25]. (pol.).
- ↑ a b Katarzyna Burda: Pobudka gigantów. www.newsweek.pl, 2013-11-16. [dostęp 2013-11-24]. (pol.).