Przejdź do zawartości

Peter Sodann

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Peter Sodann
Ilustracja
Peter Sodann (2009)
Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1936
Miśnia

Data i miejsce śmierci

5 kwietnia 2024
Halle

Zawód

aktor

Lata aktywności

1963-2018

Peter Sodann (ur. 1 czerwca 1936 w Miśni, zm. 5 kwietnia 2024 w Halle)[1]niemiecki aktor teatralny, filmowy i telewizyjny[2].

Podczas ponad pięćdziesięcioletniej kariery aktorskiej wystąpił w ponad 60 produkcjach filmowych i telewizyjnych, największą popularność przyniosła mu rola inspektora Bruno Ehrlichera w serialu Tatort (1992–2007)[3].

W 2009 roku ubiegał się o urząd prezydenta Republiki Federalnej Niemiec z ramienia lewicowej partii Die Linke.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Dorastał w Weinböhli niedaleko Miśni. Jego ojciec Willy, został powołany do Wehrmachtu w 1944 roku i zginął na froncie wschodnim w tym samym roku[4][5].

Sodann w młodości był członkiem organizacji partyjnej Wolnej Młodzieży Niemieckiej (FDJ). Studiował prawo na Uniwersytecie w Lipsku, a w 1959 roku przeniósł się do lipskiej Akademii Teatralnej, gdzie założył kabaret studencki Rat der Spötter[6]. Jeden ze skeczy kabaretu został zaklasyfikowany jako antypaństowy i kontrrewolucyjny, po czym Sodann został aresztowany, wydalony z uczelni i skazany na dziesięć lat więzienia za agitację antypaństwową. Wyrok po dziesięciu miesiącach zamieniono na cztery lata w zawieszeniu[7]. Następnie kształcił się jako mechanik obróbki skrawaniem w VEB Starkstromanlagenbau w Lipsku. Od 1963 mógł kontynuować studia aktorskie[8].

Zadebiutował na scenie w 1964 roku w Berliner Ensemble pod dyrekcją Helene Weigel. W 1966 przeniósł się do teatru miejskiego w Erfurcie, w latach 1971–1975 związany z teatrem w Karl-Marx-Stadt, gdzie zadebiutował jako reżyser teatralny. Od 1975 zatrudniony jako reżyser w Städtische Bühnen Magdeburg[8].

W 1980 roku przeniósł się do Halle (Saale), gdzie został dyrektorem miejscowego Teatru Państwowego. Stworzył w Halle tzw. Kulturinsel (pol. Wyspa Kultury), na którą składają się scena kabaretowa, biblioteka i kawiarnia literacka. Założył również Neue Theater Halle, którego dyrektorem był w latach 1981–2005[6].

Od lat 70. występował również w filmach telewizyjnych i w produkcjach kinowych DEFA. Za rolę nauczyciela Boltenhagena w filmie Kommen Pflicht otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora drugoplanowego na 3. Krajowym Festiwalu Filmów Fabularnych NRD w 1984 roku. W 1986 laureat Nagrody Państwowej NRD[8].

Peter Sodann w siedzibie swojej biblioteki w Stauchitz (2017)

Po upadku muru berlińskiego stał się znany przede wszystkim z występów w produkcjach telewizyjnych. Od 1992 do 2005 występował jako inspektor Bruno Ehrlicher w serialu kryminalnym ARD Tatort. W latach 2008–2013 wcielał się w rolę dyrektor Bräuninga, w serialu telewizyjnym Schloss Einstein. Ostatni raz pojawił się na ekranie w filmie biograficznym Andreasa Dresena Gundermann z 2018 roku[8].

Od 1990 roku Peter Sodann kolekcjonował książki wydane w latach 1945-1990 przez wydawców z NRD i innych państw bloku wschodniego. Kolekcja rozrosła sie do liczby dwóch milionów woluminów, które zdeponowano w budynkach dawnego dworu w Stauchitz, gdzie w 2012 oficjalnie otwarto Peter-Sodann-Bibliothek[8][9].

Za swoje zasługi społeczne, otrzymał w 2006 roku honorowe obywatelstwo miasta Halle. Odznaczony Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec I klasy. Saksońska policja mianowała go również honorowym komisarzem[8].

Dwukrotnie żonaty. Miał czworo dzieci[10].

Zmarł w wieku 87 lat. Uroczystości żałobne odbyły się w Neue Theater Halle. Sodann został pochowany na cmentarzu Stadtgottesäcker w Halle[11].

Wybrana filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Filmy fabularne

[edytuj | edytuj kod]

Seriale TV

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Peter Sodann tot: Schauspieler wurde 87 Jahre alt [online], ZDFheute, 7 kwietnia 2024 [dostęp 2024-04-07] (niem.).
  2. Alexander Wendt (2005-07-05): Peter Sodann: Genosse Kommissar auf Stimmenfang. Focus.de. [dostęp 2018-04-05]. (niem.).
  3. Portrait: Peter Sodann (*1936). KINO.de. [dostęp 2018-04-05]. (niem.).
  4. RP ONLINE, Beliebter Schauspieler - kritischer Geist: Peter Sodann wird 70 [online], RP ONLINE, 31 maja 2006 [dostęp 2024-06-26] (niem.).
  5. Nina Toepfer, Nachruf auf den «Tatort»-Kommissar Peter Sodann, „Neue Zürcher Zeitung”, 20 kwietnia 2024, ISSN 0376-6829 [dostęp 2024-06-26] (niem.).
  6. a b Bundespräsidenten-Kandidatur: Ein Kommissar geht um - Zeitung Heute - Tagesspiegel [online], web.archive.org, 2 czerwca 2021 [dostęp 2024-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-02].
  7. Intendant mit Schaufel, „Der Spiegel”, 23 października 1994, ISSN 2195-1349 [dostęp 2024-06-26] (niem.).
  8. a b c d e f Peter Sodann | filmportal.de [online], www.filmportal.de [dostęp 2024-06-26].
  9. psb-staucha [online], www.psb-staucha.de [dostęp 2024-06-26].
  10. NDR, Harte Schale, weicher Kern: Schauspieler Peter Sodann ist tot [online], www.ndr.de [dostęp 2024-06-26] (niem.).
  11. Gedenkfeier zum Tod von Peter Sodann am 1. Juni 2024 [online], Halle.de, 23 maja 2024 [dostęp 2024-06-26] (niem.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]