Pantera (rodzaj ssaków)
Neofelis | |||
J.E. Gray, 1867[1] | |||
Przedstawiciel rodzaju – pantera mglista (N. nebulosa) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj |
pantera | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Felis macrocelis Horsfield, 1825 (= Felis diardi G. Cuvier, 1823) | |||
Gatunki | |||
|
Pantera[2] (Neofelis) – rodzaj ssaków drapieżnych z podrodziny panter (Pantherinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej i południowo-wschodniej Azji (Chińska Republika Ludowa, Tajwan, Indie, Bangladesz, Nepal, Bhutan, Mjanma, Laos, Kambodża, Wietnam, Tajlandia, Malezja, Brunei oraz Indonezja (Sumatra i Borneo))[3][4][5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 68,6–106,7 cm, długość ogona 60–85 cm; masa ciała 10–25 kg (dorosłe samce są większe i cięższe od dorosłych samic)[4][6].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1867 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule poświęconym czaszkom kotowatych opublikowanym na łamach Proceedings of the Zoological Society of London[1]. Gray wymienił dwa gatunki – Felis macrocelis Horsfield, 1825 (= Felis diardi G. Cuvier, 1823) i Leopardus brachyurus Swinhoe, 1862 (= Felis nebulosa Griffith, 1821) – nie wskazując gatunku typowego; w ramach późniejszego oznaczenia w 1939 roku brytyjski zoolog Reginald Innes Pocock na typ nomenklatoryczny wyznaczył Felis macrocelis Horsfield, 1825 (= Felis diardi G. Cuvier, 1823) (pantera sundajska)[7].
Neofelis: gr. νεος neos ‘nowy’; rodzaj Felis Linnaeus, 1758 (kot)[8].
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju do niedawna należał jeden gatunek N. nebulosa[5], jednak na podstawie analizy mitochondrialnego DNA, mikrosatelitów oraz badań morfologicznych wyodrębniono drugi gatunek[9][10][11]. Do rodzaju należą następujące gatunki[12][6][3][2]:
Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[2] | Podgatunki[4][3][6] | Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] | Podstawowe wymiary[4][6][a] | Status IUCN[13] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Neofelis nebulosa | (Griffith, 1821) | pantera mglista | gatunek monotypowy | mocno rozdrobnione populacje od sub-himalajskiego podgórza Nepalu i północno-wschodnich Indii przez kontynentalną Azję Południowo-Wschodnią do południowej Chińskiej Republiki Ludowej | DC: 68,6–106,7 cm DO: 61–84 cm MC: 11–23 kg |
VU | |
Neofelis diardi | (G. Cuvier, 1823) | pantera sundajska | 2 podgatunki | Sumatra (włącznie z Wyspami Batu) i Borneo | DC: 70–105 cm DO: 60–85 cm MC: 10–25 kg |
VU |
Kategorie IUCN: VU – gatunek narażony.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b J.E. Gray. Notes on the Skulls of the Cats (Felidae). „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1867, s. 265, 1867. (ang.).
- ↑ a b c W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 138. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b c d e M.E. Sunquist & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 127. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Neofelis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-05].
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 642. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ R.I. Pocock: The Fauna of British India, including Ceylon and Burma. Mammalia. Wyd. 2. Cz. 1: Primates and Carnivora (in part), Families Felidae and Viverridae. London: Taylor and Francis, 1939, s. 247 (przypis). (ang.).
- ↑ T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Waszyngton: Government Printing Office, 1904, s. 453, seria: North American Fauna. (ang.).
- ↑ Buckley-Beason, V.A., W.E. Johnson, W.G. Nash, R. Stanyon, J.C. Menninger, C.A. Driscoll, J. Howard, M. Bush, J.E. Page, M.E. Roelke, G. Stone, P.P. Martelli, C. Wen, L. Ling, R.K. Duraisingam, P.V. Lam & S.J. O’Brien. Molecular Evidence for Species-Level Distinctions in Clouded Leopards. „Current Biology”. 16, s. 2371–2376, 2006. (ang.).
- ↑ A.C. Kitchener, D. Richardson & M.A. Beaumont. A new old clouded leopard. „Cat News”. 46, s. 26–27, 2006. (ang.).
- ↑ A. Wilting, H. Feldhaar, V.A. Buckley-Beason, K.E. Linsenmair & S.J. O’Brien. Two modern species of clouded leopards: a molecular perspective. „Cat News”. 47, s. 10–11, 2007. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-12]. (ang.).
- ↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-06-27]. (ang.).