Przejdź do zawartości

Pójdźka leśna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pójdźka leśna
Athene blewitti[1]
(Hume, 1873)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

sowy

Rodzina

puszczykowate

Podrodzina

sóweczki

Rodzaj

Athene

Gatunek

pójdźka leśna

Synonimy
  • Heteroglaux blewitti Hume, 1873
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Szare punkty – stwierdzenia historyczne, czerwone punkty – stwierdzenia nowe

Pójdźka leśna[3] (Athene blewitti) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny puszczykowatych (Strigidae). Endemiczny dla centralnych Indii. Gatunek zagrożony (EN – Endangered)[2].

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Pierwotnie gatunek znany jedynie z siedmiu okazów przywiezionych z północno-zachodniej Maharasztry oraz południowo-wschodniego stanu Madhya Pradesh. W roku 2000 zlokalizowano w Maharasztrze i Madhya Pradesh 25 osobników, w tym 3 pary w Taloda Forest Range i 7 par w Toranmal Forest Range. W 2004 roku w Toranmal (Maharasztra) znaleziono 12 osobników dorosłych i 7 młodych, jednak w lesie Toranmal nie napotkano żadnych. W 2006 roku doniesiono o parze pójdźki leśnej w Toranmal Forest. W trakcie wypraw w latach 2010–2011 odnaleziono zaledwie jedną parę w Toranmal Forest. W 2003 roku odnotowano 9 osobników w górach Satpura. W 2006 roku napotkano 24 osobniki w dwóch miejscach w dystrykcie Burhanpur i jednym w okolicach miasta Khandwa. W roku 2005 w rezerwacie Melghat Tiger Reserve zaobserwowano około 100 osobników. Odnotowywano ten gatunek także w Yawal Wildlife Sanctuary. Całkowity zasięg występowania szacowany jest na 55 300 km²[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała wynosi około 22,9 cm, w tym dzioba ok. 2,2 cm i ogona 7,4 cm. Skrzydło mierzy 14,5 do 15,2 cm, skok 2,54 cm. Masa ciała wynosi około 240 g[5]. Pójdźka leśna ma podobne cechy co pójdźka bramińska (Athene brama). Głowa, grzbiet, kuper i górna część piersi szarobrązowe, czasami lekko biało nakrapiane. Szlara biaława, podobnie jak i gardło. Dziób pomarańczowy do żółtego, tęczówki żółte. Boki pokryte nieregularnymi, szarobrązowo-białymi pasami; brzuch i pokrywy podogonowe białe. Sterówki szarobrązowe, przez środek biegnie biały pas. Nogi opierzone po stopy barwy żółtawej.

Behawior

[edytuj | edytuj kod]

Żywi się jaszczurkami, małymi gryzoniami, pisklętami i jajami innych ptaków, konikami polnymi, żabami i gąsienicami. Głos terytorialny to miękkie uwww lub uh-wuuuw. Poza tym odzywa się syczącym szreeee lub kheek oraz powtarzanym kłaaak[4].

Okres lęgowy trwa od października do maja. W lęgu dwa jaja. Gniazdo stanowi dziupla w miękkim drewnie. Inkubacja trwa około 30 dni. Młode pozostają w gnieździe 40 dni od wyklucia[6]. Samiec może zabijać nieopierzone młode, jednak nie jest znana przyczyna tego zachowania[7].

Status, zagrożenia i ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Od 2017 IUCN klasyfikuje pójdźkę leśną jako gatunek zagrożony (EN – Endangered). Wcześniej miała ona status gatunku krytycznie zagrożonego wyginięciem (CR – Critically Endangered). Powodem zmiany klasyfikacji było odkrycie nowych stanowisk, w tym kilku dość licznie zasiedlonych przez te ptaki. Całkowita populacja szacowana jest na 250–999 dorosłych osobników (2018)[2].

Z powodu nieregularnego rozmieszczenia i niewielkiej całkowitej liczebności trudno określić dokładnie zagrożenia. Miejsce pierwotnego odkrycia zostało zniszczone dla rolnictwa. Inne prawdopodobne zagrożenia to pożary lasów, wypasanie bydła i wycinka drzew do kominka i jako budulca[4]. W monitorowaniu zasięgu i liczebności pójdźki leśnej pomóc może obrączkowanie[8]. Gatunek został w 1997 ponownie odkryty po 113 latach. Pod koniec listopada 1997 dwa ptaki tego gatunku zlokalizowano na wysokości 460 m n.p.m. w północno-zachodnim stanie Maharasztra; wykonano również zdjęcia. Wcześniejsze stwierdzenia pochodziły z lat 1872–1884, kiedy to pozyskano łącznie 4 okazy. Przez kolejne 113 lat nie było pewnego stwierdzenia ptaków tego gatunku, a niektórzy ornitolodzy uznawali gatunek za wymarły[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Athene blewitti, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c BirdLife International, Athene blewitti, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2019-2 [dostęp 2019-11-04] (ang.).
  3. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Surniinae Bonaparte, 1838 - sóweczki (Wersja: 2018-03-31). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2016-11-04].
  4. a b c Forest Owlet Heteroglaux blewitti. BirdLife International, 2019. [dostęp 2019-11-04].
  5. Eugene W. Oates: Birds. T. 3. Berlin: Taylor&Francis, 1895.
  6. F. Ishtiaq & A. R. Rahmani. The Forest Owlet Heteroglaux blewitti: vocalization, breeding biology and conservation. „Ibis”. 147, 2005. DOI: 10.1111/j.1474-919x.2004.00389.x. 
  7. Farah Istiaq & Asad R. Rahmani. Cronism in the forest owlet Athene (Heteroglaux) blewitti. „The Forktail”. 16, 2000. 
  8. Tarina Puri: Colour-banding may help save forest owlets. The Times of India, 2013. [dostęp 2013-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-05)].
  9. Ben F. King & Pamela C. Rasmussen. The rediscovery of the Forest Owlet Athene (Heteroglaux) blewitti. „Forktail”. 14, s. 53–55, 1998. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]