Okręty podwodne projektu 651
| |
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Zbudowane |
16 |
| Służba w latach |
1962-1994 |
| Uzbrojenie: | |
| 4 pociski P-6 | |
| Wyrzutnie torpedowe: • dziobowe • rufowe |
|
| Załoga |
82 oficerów i marynarzy |
| Wyporność: | |
| • na powierzchni |
3170 t |
| • w zanurzeniu |
4130 t |
| Długość |
90 m |
| Szerokość |
10 m |
| Napęd: | |
| 2 silniki spalinowe 2 silniki elektryczne napędzające jedną śrubę napędową | |
| Prędkość: • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
Okręty podwodne projektu 651 - typ radzieckich uderzeniowych okrętów podwodnych o napędzie diesel-elektrycznym, uzbrojonych w pociski rakietowe. W latach 1962–1968 zbudowano 16 okrętów tego typu. W kodzie NATO nosiły oznaczenie Juliett. Projekt miał także niejawną nazwę kodową Kasatka[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1955 w ZSRR rozpoczęto prace nad pociskiem manewrującym, który byłby odpowiedzią na amerykański pocisk Regulus. Efektem tych prac był pocisk P-5, który przystosowano do odpalania z przerobionych okrętów podwodnych projektu 613. Było to rozwiązanie tymczasowe i dla nowych pocisków projektowano od podstaw nowe okręty podwodne. Prace nad okrętem projektu 651 zlecono biuru konstrukcyjnemu CKB-18 postanowieniem władz z 25 sierpnia 1956 roku[2]. Okręty projektu 651 stały się największymi okrętami podwodnymi o napędzie dieselelektrycznym zbudowanymi w ZSRR[2].
Początkowo okręty projektu 651 miały być wyposażone w pociski P-5, które były przystosowane do atakowania celów naziemnych za pomocą głowic atomowych. Pociski mogły być odpalane jedynie w wynurzeniu. Zastosowanie pocisków P-5 w tej roli przestało odgrywać pierwszoplanową rolę z chwilą wprowadzenia do użycia pocisków balistycznych wystrzeliwanych z okrętów podwodnych projektu 658. Od początku okręty projektu 651 miały być również przystosowane do przenoszenia nowych pocisków przeciwokrętowych P-6 przeznaczonych do atakowania okrętów nawodnych znajdujących się poza horyzontem za pomocą głowic atomowych lub konwencjonalnych. Wiązało się to z koniecznością uwzględnienia w konstrukcji okrętu podwodnego anten ich systemu kierowania Argumient[2]. Głównym celem nowych pocisków miały być amerykańskie lotniskowce. Do wstępnego wskazywania celów wykorzystywano samoloty rozpoznawcze Tu-95RC. W praktyce pociski strategiczne P-5 nie były na tych okrętach stosowane, a jedynie przeciwokrętowe P-6[3].
Budowę pierwszego okrętu K-156 rozpoczęto w Zakładzie Bałtyckim w Leningradzie 16 listopada 1960 roku, a wodowano go 31 lipca 1962 roku[4]. Wiosną 1963 roku okręt został przebazowany na daleką północ, gdzie prowadzono próby rakiet[4]. Został oficjalnie wcielony do służby 10 grudnia 1963 roku[4]. Drugi okręt K-85 wszedł do służby w grudniu 1964 roku, a dalsze czternaście, budowane już w zakładach Krasnoje Sormowo, weszły do służby w latach 1965-68[1]. Dwa okręty służyły we Flocie Oceanu Spokojnego, a pozostałe we Flocie Północnej[1].
Okręty projektu 651 zostały zastąpione przez nowsze okręty z napędem atomowym, które - w przeciwieństwie do swoich poprzedników - mogły wystrzeliwać pociski manewrujące w zanurzeniu. Istotną wadą jednostek typu Juliett był także sposób naprowadzania ich pocisków przeciwokrętowych P-6, w którym okręt musiał pozostawać na powierzchni do czasu uchwycenia celu przez głowicę rakiety, kiedy to operator dokonywał wyboru celu. Ostatni okręt tego typu został wycofany ze służby w 1994. Jeden z okrętów jest obecnie okrętem-muzeum w Peenemünde (obecne oznaczenie U-461).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Asanin 2007 ↓, s. 26.
- ↑ a b c Asanin 2007 ↓, s. 23-24.
- ↑ Asanin 2007 ↓, s. 43.
- ↑ a b c Asanin 2007 ↓, s. 25.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Władimir Asanin. Rakiety otieczestwiennego fłota. Czast 1. Wpieriedi – wrażeskij bierieg. „Tiechnika i Woorużenije”. 10/2006, październik 2006. (ros.).
- Władimir Asanin. Rakiety otieczestwiennego fłota. Czast 2. Na okienaskich prostorach. „Tiechnika i Woorużenije”. 6/2007, czerwiec 2007. (ros.).