Przejdź do zawartości

Minerały uranylu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Minerały uranylu – grupa minerałów uranu zawierających kation uranylowy, [UO2]2+. Minerały uranylu należą do gromady VI minerałów – soli kwasów tlenowych. Ze względu na zawartość uranu są minerałami promieniotwórczymi. W skałach magmowych oraz w strefach charakteryzujących się niskim potencjałem redoks uran występuje w postaci U4+, natomiast w warunkach podwyższonego Eh utlenia się do U6+ i wówczas tworzy się jon uranylowy [UO2]2+. W tej postaci jest przenoszony przez wody hydrotermalne i inne wody podziemne, a także przez powierzchniowe spłukujące go do mórz i oceanów. W przypadku osiągnięcia przez te roztwory odpowiedniej koncentracji, zależnie od ich składu chemicznego, mogą krystalizować: wodorotlenki, węglany, siarczany, seleniny, telluryny, fosforany, arseniany, wanadany, molibdeniany, krzemiany i pokrewne minerały uranylu. Dochodzi do tego w strefach dużej koncentracji U6+, np. w strefie utleniania złóż uraninitu itp. Jon uranylowy, przenoszony przez wody spływające po powierzchni Ziemi, zostaje w dużej części zatrzymany przez świat żyjący. W trakcie rozkładu jego szczątków do chodzi do redukcji U6+ do trudniej rozpuszczalnego U4+. Powoduje to duża koncentrację zawartości U4+ w popiołach niektórych węgli (do 1%), asfaltytów (do 0,01%) i w fosforytach (do 650 g/t). Spośród skał osadowych najwięcej uranu zawierają skały ilaste i ich odmiany przejściowe ku kaustobiolitom. Niekiedy zawierają uran w ilości do 1250 g/t.

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Elementem chemicznym i wyróżniającym tę grupę minerałów jest kation [UO2]2+, który występuje w łączności z grupą hydroksylową [OH] lub innym złożonym anionem tlenowym, np. [CO3]2−, [SO4]2−. Są to minerały genetycznie spokrewnione; często razem współwystępują.

Klasyfikacja

[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na liczebność i odrębności strukturalne minerały uranylu zostały podzielone na osiem klas:

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Głównie strefy utleniania utworów hydrotermalnych, pegmatyty, skały osadowe.

W świecieKabwe (dawniej Broken Hill) (Zimbabwe), Otavi (Namibia), Kasolo (Zair), Wölsendorf (Bawaria), Vileneuve (Kanada), Wielkie Jezioro Niedźwiedzie (Kanada), piaskowce jurajskie w stanach Kolorado, Utah, Nowy Meksyk (USA), Jáchymov (Czechy).

W PolsceKowary, Karpacz, Szklarska Poręba, Trzcińsko k. Jeleniej Góry, Skalna Brama (Karkonosze), Kletno (Masyw Śnieżnika); Miedzianka (Rudawy Janowickie), Radoniów (Pogórze Izerskie); Rudki k. Nowej Słupi (Góry Świętokrzyskie).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]