Przejdź do zawartości

Medytacja mindfulness

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Medytacja mindfulness odbywa się zwykle w pozycji siedzącej, z zamkniętymi oczami. Uwaga jest skupiana na ruchach brzucha towarzyszących oddechowi.

Mindfulness lub uważność – proces psychologiczny koncentrowania uwagi na wewnętrznych i zewnętrznych bodźcach występujących w danej chwili[1][2][3], który może zostać rozwijany poprzez medytację lub inne ćwiczenia[2][4][5]. Termin mindfulness (pol. uważność) to tłumaczenie z języka pali słowa sati[6], która jest istotnym elementem niektórych buddyjskich tradycji. Uważa się, że współczesna popularność mindfulness na zachodzie została zapoczątkowana przez Jona Kabat-Zinna(inne języki)[7][8].

Badania przeprowadzone na dużych populacjach wykazały, że praktyka medytacji mindfulness jest silnie skorelowana z dobrym samopoczuciem i poczuciem zdrowia[9][10]. Badania wykazały także, że nadmierne rozmyślanie i niepokój prowadzą do problemów psychicznych takich jak depresja i lęk[11][11] oraz że praktyka medytacji mindfulness efektywnie redukuje zarówno gonitwę myśli, jak i niepokój[11][12]. Włączenie medytacji do leczenia przynosi pozytywne efekty w przypadku PTSD wśród weteranów, co może złagodzić natrętne myśli i wycofywanie się, modulować emocje oraz uspokoić oddech[13].

Prowadzone są badania nad przydatnością medytacji mindfulness w zapobieganiu ostrym chorobom układu oddechowego[14].

Od lat 70. XX wieku psychologia kliniczna i psychiatria rozwinęły wiele zastosowań terapeutycznych opartych na medytacji mindfulness, pomagających ludziom cierpiącym na różne zaburzenia psychologiczne[8]. Praktyka mindfulness ma wiele współczesnych zastosowań w psychologii, takich jak redukcja objawów depresji[15][16][17], redukcja stresu[16][18][19], lęku[15][16][19], oraz w terapii uzależnień[20][21][22]. Badania naukowe wykazały także, że medytacja mindfulness redukuje ból fizyczny, w wyniku kilku unikatowych mechanizmów[23]. Technika medytacji mindfulness zyskała światową popularność jako metoda zarządzania emocjami.

Badania kliniczne wykazały zarówno fizyczne, jak i psychiczne korzyści zdrowotne u różnych pacjentów oraz zdrowych dorosłych i dzieci[3][24][25]. Stwierdzono korzystny wpływ medytacji mindfulness w leczeniu stwardnienia rozsianego[26]. W chorobie Parkinsona medytacja mindfulness polepsza funkcje motoryczne i poznawcze oraz jakość życia[27]. Prowadzone są badania nad wykorzystaniem metody medytacji mindfulness u dzieci z przewlekłą migreną[28], w skoliozie idiopatycznej wieku młodzieńczego[29], w rehabilitacji sportowców po urazach w celu zwiększenia tolerancji na ból[30], w zmniejszaniu objawów zespołu stresu pourazowego[31], w cukrzycy[32].

Programy oparte na MBSR i podobnych modelach zostały powszechnie zaadaptowane w szkołach, więzieniach, szpitalach, ośrodkach dla weteranów i innych. W niektórych badaniach zwraca się jednak uwagę, że brak jest dowodów na skuteczność programów MBSR w depresji i stanach lękowych[33].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ruth A. Baer. Mindfulness Training as a Clinical Intervention: A Conceptual and Empirical Review (pdf), Kabat-Zinn, 1994, s. 4.
  2. a b Kabat-Zinn, J (2013). Full Catastrophe Living: Using the Wisdom of Your Body and Mind to Face Stress, Pain, and Illness. New York: Bantam Dell. ISBN 978-0-345-53972-4.
  3. a b Creswell J.D. (2016). „Mindfulness Interventions”.Annual Review of Psychology68.
  4. Posner M. (Feb 2011). „Mental training as a tool in the neuroscientific study of brain and cognitive plasticity”.  Frontiers in Human Neuroscience5 (17).
  5. Pagnini, F., & Phillips, D. (2015). Being mindful about mindfulness. The Lancet Psychiatry, 2(4), 288 – 289. DOI: S2215-0366(15)00041-3.
  6. „Sati”The Pali Text Society’s Pali-English Dictionary. Digital Dictionaries of South Asia, University of Chicago.
  7. Barbara Graham, In the Dukkha Magnet Zone, „Tricycle” [dostęp 2016-10-29] (ang.).
  8. a b Harrington A. Dunne JD. (Oct 2015). „When mindfulness is therapy: Ethical qualms, historical perspectives.”.  American Psychologist70 (7).
  9. Richard Bränström, Larissa G. Duncan, Judith Tedlie Moskowitz, The association between dispositional mindfulness, psychological well-being, and perceived health in a Swedish population-based sample, „British Journal of Health Psychology”, 2, 2011, s. 300–316, DOI10.1348/135910710X501683, ISSN 2044-8287, PMID21489058, PMCIDPMC3762484 [dostęp 2016-10-29] (ang.).
  10. Ruth A. Baer i inni, Construct Validity of the Five Facet Mindfulness Questionnaire in Meditating and Nonmeditating Samples, „Assessment”, 3, 2008, s. 329–342, DOI10.1177/1073191107313003, ISSN 1073-1911, PMID18310597 [dostęp 2016-10-29] (ang.).
  11. a b c Dawn Querstret, Mark Cropley, Assessing treatments used to reduce rumination and/or worry: A systematic review, „Clinical Psychology Review”, 8, 2013, s. 996–1009, DOI10.1016/j.cpr.2013.08.004 [dostęp 2016-10-29].
  12. Jenny Gu i inni, How do mindfulness-based cognitive therapy and mindfulness-based stress reduction improve mental health and wellbeing? A systematic review and meta-analysis of mediation studies, „Clinical Psychology Review”, 37, 2015, s. 1–12, DOI10.1016/j.cpr.2015.01.006 [dostęp 2016-10-29].
  13. Sanford Nidich i inni, Non-trauma-focused meditation versus exposure therapy in veterans with post-traumatic stress disorder: a randomised controlled trial, „The Lancet. Psychiatry”, 5 (12), 2018, s. 975–986, DOI10.1016/S2215-0366(18)30384-5, ISSN 2215-0374, PMID30449712 [dostęp 2024-10-26].
  14. Bruce Barrett i inni, Meditation or exercise for preventing acute respiratory infection (MEPARI-2): A randomized controlled trial, „PLoS One”, 13(6), 2018, s. 35–41, DOI10.1371/journal.pone.0197778.
  15. a b Clara Strauss i inni, Mindfulness-Based Interventions for People Diagnosed with a Current Episode of an Anxiety or Depressive Disorder: A Meta-Analysis of Randomised Controlled Trials, „PLOS One”, 4, 2014, e96110, DOI10.1371/journal.pone.0096110, ISSN 1932-6203, PMID24763812, PMCIDPMC3999148 [dostęp 2016-10-29].
  16. a b c Bassam Khoury i inni, Mindfulness-based stress reduction for healthy individuals: A meta-analysis, „Journal of Psychosomatic Research”, 6, s. 519–528, DOI10.1016/j.jpsychores.2015.03.009.
  17. Felipe A. Jain i inni, Critical Analysis of the Efficacy of Meditation Therapies for Acute and Subacute Phase Treatment of Depressive Disorders: A Systematic Review, „Psychosomatics”, 2, s. 140–152, DOI10.1016/j.psym.2014.10.007, PMID25591492, PMCIDPMC4383597.
  18. Manoj Sharma, Sarah E. Rush, Mindfulness-Based Stress Reduction as a Stress Management Intervention for Healthy Individuals A Systematic Review, „Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine”, 4, 2014, s. 271–286, DOI10.1177/2156587214543143, ISSN 2156-5872, PMID25053754 [dostęp 2016-10-29] (ang.).
  19. a b Stefan G. Hofmann i inni, The effect of mindfulness-based therapy on anxiety and depression: A meta-analytic review., „Journal of Consulting and Clinical Psychology”, 2, s. 169–183, DOI10.1037/a0018555, PMID20350028, PMCIDPMC2848393 [dostęp 2016-10-29].
  20. Alberto Chiesa, Alessandro Serretti, Are Mindfulness-Based Interventions Effective for Substance Use Disorders? A Systematic Review of the Evidence, „Substance Use & Misuse”, 5, 2014, s. 492–512, DOI10.3109/10826084.2013.770027, ISSN 1082-6084 [dostęp 2016-10-29].
  21. Eric Garland, Brett Froeliger, Matthew Howard, Mindfulness training targets neurocognitive mechanisms of addiction at the attention-appraisal-emotion interface, „Addictive Disorders”, 4, 2014, s. 173, DOI10.3389/fpsyt.2013.00173, PMID24454293, PMCIDPMC3887509 [dostęp 2016-10-29].
  22. David S. Black, Mindfulness-Based Interventions: An Antidote to Suffering in the Context of Substance Use, Misuse, and Addiction, „Substance Use & Misuse”, 5, 2014, s. 487–491, DOI10.3109/10826084.2014.860749, ISSN 1082-6084 [dostęp 2016-10-29].
  23. Fadel Zeidan, David R. Vago, Mindfulness meditation–based pain relief: a mechanistic account, „Annals of the New York Academy of Sciences”, 1, 2016, s. 114–127, DOI10.1111/nyas.13153, ISSN 1749-6632, PMID27398643, PMCIDPMC4941786 [dostęp 2016-10-29] (ang.).
  24. Rinske A. Gotink i inni, Standardised Mindfulness-Based Interventions in Healthcare: An Overview of Systematic Reviews and Meta-Analyses of RCTs, „PLOS One”, 4, 2015, e0124344, DOI10.1371/journal.pone.0124344, ISSN 1932-6203, PMID25881019, PMCIDPMC4400080 [dostęp 2016-10-29].
  25. Paulus MP. (01.2016). „Neural Basis of Mindfulness Interventions that Moderate the Impact of Stress on the Brain”.  Neuropsychopharmacology41(1).
  26. Cristiano Crescentini i inni, Effect of Mindfulness Meditation on Personality and Psychological Well-being in Patients with Multiple Sclerosis, „International Journal of MS Care”, 20(3), 2018, s. 101–108, DOI10.7224/1537-2073.2016-093, PMID29896046.
  27. Hye Gyeong Son, Eun Ok Cho, The Effects of Mindfulness Meditation-based Complex Exercise Program on Motor and Non-Motor Symptoms, and Quality of Life in Patients with Parkinson’s Disease, „Asian Nursing Research”, 2018, DOI10.1016/j.anr.2018.06.001.
  28. Emanuela Sansone i inni, Mindfulness meditation for chronic migraine in pediatric population: a pilot stud, „Neurological Sciences”, 39 (Suppl 1), 2018, S111–S113, DOI10.1007/s10072-018-3365-7.
  29. Benjamin Hon Kei Yip i inni, Trial Protocol: The use of mindfulness-based intervention for improving bracing compliance for adolescent idiopathic scoliosis patients: protocol for a randomised, controlled trial, „Journal of Physiotherapy”, 2018, DOI10.1016/j.jphys.2018.02.019, PMID29907335.
  30. Warhel Asim Mohammed, Athanasios Pappous, Dinkar Sharma, Effect of Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR) in Increasing Pain Tolerance and Improving the Mental Health of Injured Athletes, „Frontiers in Psychology”, 2018, DOI10.3389/fpsyg.2018.00722, PMID29867682.
  31. Mostafa Jasbi i inni, Influence of adjuvant mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) on symptoms of post-traumatic stress disorder (PTSD) in veterans – results from a randomized control study, „Cognitive Behaviour Therap”, 2018, DOI10.1080/16506073.2018.1445773.
  32. Gagan Priya, Sanjay Kalra, Mind–Body Interactions and Mindfulness Meditation in Diabetes, „European Endocrinology”, 14(1), 2018, s. 35–41, DOI10.17925/EE.2018.14.1.35.
  33. Tony Toneatto, Linda Nguyen, Does Mindfulness Meditation Improve Anxiety and Mood Symptoms? A Review of the Controlled Research, „The Canadian Journal of Psychiatry”, 52 (4), 2007, s. 260–266, DOI10.1177/070674370705200409.