Max Butting
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie |
niemieckie |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Max Butting (ur. 6 października 1888 w Berlinie[1][2][3], zm. 13 lipca 1976 tamże[2][3]) – niemiecki kompozytor.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uczył się muzyki u berlińskiego organisty Arnolda Dreyera, następnie w 1908 roku wstąpił na Akademie der Tonkunst w Monachium, gdzie jego nauczycielami byli Friedrich Klose, Felix Mottl i Paul Prill[1]. Jednocześnie pobierał prywatnie lekcje kompozycji u Waltera Courvoisiera[1][2]. W latach 1908–1914[3] studiował muzykologię, psychologię i filozofię na Uniwersytecie Monachijskim[1]. W 1919 roku wrócił do Berlina, gdzie podjął pracę w firmie handlowej należącej do jego ojca, jednocześnie poświęcając się komponowaniu[1][2]. W 1921 roku przystąpił do Novembergruppe, stowarzyszenia artystycznego związanego z kręgami lewicy[1]. Współpracował z czasopismem Sozialistische Monatshefte[1]. Jednocześnie był radiowcem, w latach 1926–1933 należał do rady kulturalnej radia, a w 1928 roku założył w berlińskim Klindworth-Scharwenka-Konservatorium studio interpretacji radiowej[1]. Prowadził również kursy kompozycji do słuchowisk radiowych w Hochschule der Künste w Berlinie[1]. Od 1925 roku należał do zarządu niemieckiej sekcji Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej[1], a w 1933 roku wybrano go jego przewodniczącym[2]. W 1933 roku został także przyjęty na członka Pruskiej Akademii Sztuki[1][2].
Po dojściu do władzy nazistów w 1933 roku rozwiązano stowarzyszenia, do których należał Butting, a jego utwory usunięto z programów koncertowych[1]. Sam kompozytor wycofał się wówczas z życia publicznego[1][4] i do końca wojny pracował w firmie ojca[1][2]. Objęty w III Rzeszy zakazem pracy twórczej, w 1939 roku wstąpił do NSDAP[3].
Powrócił do działalności muzycznej po 1945 roku. Od 1948 roku działał w radiu NRD. Członek założyciel powołanej w 1950 roku wschodnioniemieckiej Akademie der Künste, gdzie był kierownikiem sekcji muzycznej (1953–1959) i wiceprzewodniczącym (1956–1959)[1]. W 1968 roku otrzymał doktorat honoris causa berlińskiego Uniwersytetu Humboldtów[1][3]. Odznaczony został Nagrodą Państwową NRD (1954)[1] oraz srebrnym (1961) i złotym (1970) Orderem Zasługi dla Ojczyzny[3].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Twórczość Buttinga wymyka się próbom jednoznacznego umieszczenia w którejś z XX-wiecznych szkół muzycznych, w swoich dziełach łączył różnorodne elementy, od inspiracji Hindemithem i Strawinskim po elementy neoklasycystyczne i ekspresjonistyczne[1]. Silnie widoczne są w niej wpływy twórczości Maxa Regera[1][2]. Język muzyczny Buttinga był w znacznym stopniu odległy od tradycyjnego systemu tonalnego, kompozytor pozostał jednak niezbyt radykalny w poszukiwaniu eksperymentalnych środków wyrazu. W niektórych utworach zauważalne są inspiracje dodekafonią, której reguły traktował jednak dosyć swobodnie[1]. Charakterystyczne dla kompozycji Buttinga jest trzymanie się zasady linearyzmu i rytmiczny witalizm[1].
Skomponował m.in. 10 symfonii (1922, 1924, 1925, 1940, 1943, 1945, 1949, 1952, 1956, 1963), Heitere Musik na małą orkiestrę (1929), 5 Orchesterstücke (1948), Sonatinę na orkiestrę smyczkową (1949), Orchesterballade (1954), Sinfoniettę (1960), koncert fletowy (1950), koncert fortepianowy (1964), liczne utwory kameralne (w tym 10 kwartetów smyczkowych), oratorium Das Memorandum (1947–1948), 4 kantaty na chór mieszany i orkiestrę kameralną, kantatę Die Lügengeschichte vom schwarzen Pferd na baryton solo, chór mieszany i orkiestrę kameralną (1949) i operę Plautus in Nonnenkloster (1958)[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 1. Część biograficzna ab. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1979, s. 473–474. ISBN 83-224-0113-2.
- ↑ a b c d e f g h The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 123. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ a b c d e f Deutsches Literatur-Lexikon. Das 20. Jahrhundert. T. 5. Butenschön - Dedo. Zürich und München: K. G. Saur Verlag, 2003, s. 5. ISBN 3-908255-00-7.
- ↑ Michael Kennedy: The Concise Oxford Dictionary of Music. Oxford: Oxford University Press, 2004, s. 113. ISBN 0-19-860884-5.