Mark Donohue

Mark Donohue
	; Donohue podczas wyścigu na torze Pocono w 1971 roku
Imię i nazwisko	Mark Neary Donohue
Państwo	Stany Zjednoczone
Data i miejsce urodzenia	18 marca 1937 ; Summit
Data i miejsce śmierci	19 sierpnia 1975 ; Graz
	Sukcesy
	1972: Indianapolis 500 (zwycięzca); 1973: Can-Am (mistrz)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mark Neary Donohue, Jr. (ur. 18 marca 1937 w Summit, New Jersey, zm. 19 sierpnia 1975 w Grazu) – amerykański kierowca wyścigowy. Sam przygotowywał swój samochód do wyścigu.

Początki

Mark Donohue ukończył studia w 1959 ze stopniem licencjata w budowie maszyn i rozpoczął ściganie w wieku 22 lat w swoim Chevrolecie Corvette z 1957 roku.

Podczas ścigania się w zawodach SCCA poznał doświadczonego kierowcę Walta Hansgena, który dostrzegł w nim nieprzeciętny talent. W 1965 roku wystartowali razem w wyścigu 12 godzin Sebring zajmując w nim 11. miejsce.

Dzięki Hansgenowi wieści o młodym utalentowanym kierowcy dotarły do sportowego zespołu Forda, który podpisał z nim kontrakt. W 1966 roku wystartował razem z Paulem Hawkinsem w wyścigu 24 godziny Le Mans Fordem GT40, ale zajął odległe 51. miejsce. Rok później Ford przygotował nową wersję GT40 i Donohue wystartował w nim razem z utytułowanym Bruce’em McLarenem. Wspólnie wywalczyli czwarte miejsce w wyścigu.

Po sezonie 1966 podpisał kontrakt z Rogerem Penske na starty w United States Road Racing Championship i Can-Am Series. W 1967 roku wygrał 6 z 8 wyścigów i zdobył tytuł mistrza USRRC. Powtórzył to w następnym sezonie, choć już nie zdominował go tak jak poprzedni.

Za kierownicą Chevroleta Camaro został mistrzem serii Trans-Am w 1968 i 1969 roku. W 1968 wygrał 10 z 13 wyścigów co aż do 1997 roku było niepobitym rekordem. Kolejny tytuł mistrzowski dołożył w 1971 roku za kierownicą AMC Javelin.

Indianapolis 500

W 1969 roku Penske i Donohue pierwszy raz wystartowali w wyścigu Indianapolis 500, w którym Donohue zajął 7. miejsce, zdobywając jednocześnie tytuł najlepszego nowicjusza. W kolejnych latach systematycznie startował w słynnym wyścigu wygrywając go ostatecznie w 1972 roku. Było to jednocześnie pierwsze z wielu zwycięstw na tym torze dla zespołu Penske Racing.

NASCAR

W 1973 roku Donohue próbował szczęścia w serii NASCAR. Jadąc samochodem AMC Matador wygrał inaugurujący sezon 500-milowy wyścig drogowy w Riverside. Także to zwycięstwo było pierwszym w tej serii dla zespołu Penske Racing.

Formuła 1

W 1971 roku wystartował w swoim pierwszym wyścigu Formuły 1 – Grand Prix Kanady, od razu zajmując w nim trzecie miejsce. Miał wystartować również w Grand Prix Stanów Zjednoczonych, jednakże z powodu kolizji terminów z wyścigiem serii USAC (który został przełożony na ten sam termin z powodu deszczu) tylko zakwalifikował się do wyścigu ale w nim nie wystartował.

W 1973 roku po zdobyciu mistrzostwa w serii Can-Am Donohue postanowił zakończyć sportową karierę. Jednakże namawiany przez Rogera Penske powrócił do ścigania już pod koniec 1974 roku w jego zespole startującym w Formule 1. W Grand Prix Kanady zajął 12. miejsce a wyścigu w USA nie ukończył.

Sezon 1975 miał być jego pierwszym pełnym w F1. Był to jednak bardzo trudny sezon dla kierowcy jak i dla zespołu. Donohue zdołał dojechać na piątym miejscu w wyścigach w Szwecji i Wielkiej Brytanii. Głównym problemem były kłopoty z nadwoziem Penske PC1, przez które trzykrotnie Mark nie ukończył wyścigu w pierwszej części sezonu.

Wypadek

W połowie sezonu 1975 zespół Penske opuścił kłopotliwego PC1 i zaczął używać nadwozia March 751. Nadszedł 12. wyścig sezonu – Grand Prix Austrii, rozegrane 17 sierpnia na torze Österreichring. Bolid nie zawodził więc Donohue radził sobie dość dobrze i zakwalifikował się do głównego wyścigu na 20. pozycji. W ostatniej sobotniej sesji testowej z powodu uszkodzonej opony Mark stracił panowanie nad pojazdem i wypadł z toru na szybkim zakręcie uderzając w słup podtrzymujący reklamę. Uderzenie było na tyle silne, że bolid rozleciał się. Rumowisko spadło na stojącego niedaleko marshala, w wyniku czego poniósł śmierć na miejscu, ale sam Donohue wyszedł cało z wypadku i nie wyglądał na poważnie kontuzjowanego. Z wraku wydostał się o własnych siłach i nawet był w stanie stać na nogach. Narzekał jedynie na ból głowy. Następnego dnia bóle głowy pogorszyły się i Donohue udał się do szpitala, gdzie zatrzymano go na obserwację. Wkrótce po tym zapadł w śpiączkę i 19 sierpnia zmarł z powodu krwotoku wewnętrznego mózgu. Najprawdopodobniej Mark uderzył głową o niezabezpieczony słup i to było główną przyczyną jego śmierci.

Pamięć o Mistrzu

Pomimo upływu wielu lat kibice nadal pamiętają o Marku Donohue. W Internecie można znaleźć mnóstwo stron poświęconych jego pamięci. W 1990 roku został wpisany na listę International Motorsports Hall of Fame. Dla wielu jest ideałem mistrza. Od zera dzięki swoim talentom i ciężkiej pracy wspiął się na niemal szczyt i gdyby nie przedwczesna śmierć zdobyłby jeszcze więcej tytułów. Dlatego starzy kibice wyścigów jak i młodzi fani sportów motorowych uznają Marka Donohue za swojego idola.

Starty w Formule 1

Sezon

Zespół

Konstruktor

Zgł.

PKT

P.

P1

P2

P3

Punkt.

PP

NO

NS

DK

NZ

1975

Podsumowanie

11

4

15

-

2

-

5

-

Penske Cars

Penske PC1-Ford

9

2

-

1

-

4

-

Penske Cars

March 751-Ford

2

-

1

-

1

-

1974

Penske Cars

Penske PC1-Ford

2

-

36

-

1

-

1971

Penske/McLaren

McLaren-Ford

1

4

16

-

1

-

Razem

2

3

14

8

-

1

3

-

6

-

Sezon

Zespół

Konstruktor

Zgł.

PKT

P.

P1

P2

P3

Punkt.

PP

NO

NS

DK

NZ

Legenda

Zgł.
PKT
P.
P1
P2
P3
Punkt.
PP
NO
NS
DK
NZ

Liczba zgłoszeń do wyścigów
Liczba zdobytych punktów
Pozycja zajęta w klasyfikacji generalnej
Liczba zwycięstw
Liczba drugich miejsc
Liczba trzecich miejsc
Wyścigi, w których kierowca punktował
Liczba zdobytych pole position
Liczba zdobytych najszybszych okrążeń
Wyścigi, w których kierowca był niesklasyfikowany
Wyścigi, w których kierowca był zdyskwalifikowany
Wyścigi, do których kierowca się nie zakwalifikował

Starty w Indianapolis 500

Rok	Nadwozie	Silnik	Start	Wynik	Uwagi
1969	Lola	Offenhauser	4	7
1970	Lola	Ford	5	2
1971	McLaren	Offenhauser	2	25	Awaria skrzyni biegów
1972	McLaren	Offenhauser	3	1
1973	Eagle	Offenhauser	3	15	Awaria tłoków cylindra w silniku