Przejdź do zawartości

Lidokaina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lidokaina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C14H22N2O

Masa molowa

234,38 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

137-58-6

PubChem

3676

DrugBank

DB00281

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

C01 BB01
C05 AD01
D04 AB01
N01 BB02
S02 DA01
R02 AD02
S01 HA07
N01 BB52

Stosowanie w ciąży

kategoria A

Lidokaina (łac. lidocainum), lignokaina, ksylokaina[2]organiczny związek chemiczny, pochodna acetanilidu. Stosowana jako środek miejscowo znieczulający. Przeważnie podawana jest przezskórnie w formie aerozolu lub żelu. W stomatologii najczęściej używany w postaci dwuprocentowego roztworu chlorowodorku lidokainy w ampułkach (w czystej postaci albo z dodatkiem adrenaliny lub noradrenaliny). W lecznictwie lidokaina stosowana jest zarówno w postaci wolnej zasady, jak i w postaci chlorowodorku.

Lidokaina jest również lekiem antyarytmicznym z grupy Ib[3]. Skraca czas trwania potencjału czynnościowego (wydłuża czas potencjału spoczynkowego). Nie przedłuża okresu refrakcji. Hamuje nieprawidłowy automatyzm w komorach.

Działanie

[edytuj | edytuj kod]

Powoduje odwracalne zahamowanie przewodnictwa impulsów we włóknach nerwowych poprzez blokowanie pompy sodowo-potasowej i zahamowanie przepuszczalności błony neuronu dla jonów sodu[4]. Charakteryzuje się stosunkowo małym wpływem depresyjnym na mięsień sercowy i nie wpływa na częstość akcji serca. Efekt zastosowania lidokainy w aerozolu jest widoczny po upływie minuty i trwa przez 5–6 minut. Metabolizowana jest w wątrobie, wydalana w 90% w formie nieaktywnych metabolitów.

Działania niepożądane

[edytuj | edytuj kod]

Zatrucie, po przedawkowaniu lidokainy objawia się nudnościami, wymiotami, obniżeniem ciśnienia i drżeniem mięśni. W ciężkich zatruciach pojawiają się drgawki, zaburzenia widzenia, zapaść i porażenie ośrodka oddechowego. U osób z zaburzeniami przewodzenia impulsów w sercu, może wystąpić zatrzymanie akcji serca[3].

Preparaty

[edytuj | edytuj kod]

Przykładowe preparaty zawierające lidokainę dostępne w Polsce[5]:

Lidokaina w formie roztworu do wstrzykiwań

Bobodent (żel), Lidocain-Egis (aerozol), Lidoposterin (maść doodbytnicza), Lignocain (roztwór do wstrzykiwań), Lignocainum Hydrochloricum WZF (roztwór do wstrzykiwań), Lignocainum Jelfa (żel), Lignox (żel), Lignox Spray (aerozol, roztwór), Trachisan (pastylki), Versatis (plaster leczniczy), Xylocaine (roztwór do wstrzykiwań), Gardimax (aerozol), Dentinox (żel)

Wskazania

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowe znieczulenie skóry przed bolesnymi zabiegami. Znieczulenie powierzchniowe przed drobnymi zabiegami. Miejscowe znieczulenie błon śluzowych. Czasami składnik preparatów na ból gardła[6], rzadziej lek przeciwarytmiczny (w niemiarowości komorowej). Według aktualnych wytycznych resuscytacji krążeniowo-oddechowej jest stosowana w resuscytacji w opornym na leczenie VF/VT jedynie wtedy, gdy amiodaron jest niedostępny, w dawce 100 mg (1–1,5 mg/kg).

Przeciwwskazania

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. David R. Lide (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 3-164, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
  2. ksylokaina, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-04-01].
  3. a b c Frank Flake: Leki w medycynie ratunkowej i intensywnej terapii. Wrocław: Wyd. Medyczne Urban i Partner, 2005, s. 132–133. ISBN 83-89581-22-1.
  4. Catterall WA. Molecular mechanisms of gating and drug block of sodium channels. „Novartis Foundation symposium”, s. 206–218; discussion 218–32, 2002. PMID: 11771647. 
  5. Lidokaina – Medycyna Praktyczna: opis, ceny, refundacja [online], bazalekow.mp.pl [dostęp 2020-07-09].
  6. Preparat na gardło zawierający chlorowodorek lidokainy. Gardimax.pl. [dostęp 2015-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-19)].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]