Kruk meksykański
| Corvus cryptoleucus[1] | |||
| Couch, 1854 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kruk meksykański | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Kruk meksykański[4], kruk białoszyi[5] (Corvus cryptoleucus) – gatunek dużego ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae). Rodzimy gatunek dla Stanów Zjednoczonych i Meksyku. Nie jest zagrożony.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1854 roku Darius N. Couch. Autor nadał mu nazwę Corvus cryptoleucus[6], która obowiązuje do tej pory[2][7][4]. Jako miejsce typowe wskazał stan Tamaulipas w Meksyku[2][7][6], co później uściślono na Charco Escondido w tymże stanie[2][7]. Jest to gatunek monotypowy[7][8].
Badania dokonane w 2005 roku skoncentrowane na fragmencie mitochondrialnego DNA po porównaniu z segmentem DNA kruka (Corvus corax) wykazały duże podobieństwo. Jest ono większe u mtDNA kalifornijskiego kladu kruków z krukami meksykańskimi niż z krukami żyjącymi w holarktycznym kladzie[9].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Proporcjami porównywalny jest do kruka (Corvus corax) – ma silny dziób. Ma podobne rozmiary do czarnowrona, ale może być nieco większy (44–51 cm długości) od wrony amerykańskiej. Waży 380–670 g[7]. Całe upierzenie ptaka jest czarne z intensywnym fioletowo-niebieskim połyskiem w dobrym nasłonecznieniu. Nosowe szczeciniaste pióra występują dalej na dziobie niż u innych przedstawicieli rodzaju Corvus, do około 2/3 jego długości. Pióra na szyi są u podstawy białe (widać to jednak tylko gdy są nastroszone na silnym wietrze). Dziób, nogi i pazury są czarnej barwy.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Kruk meksykański występuje w południowo-zachodnich i środkowo-zachodnich stanach USA i w północnym Meksyku, włączając w to południowo-wschodnią Arizonę, południowy i wschodni Nowy Meksyk, południowo-wschodnie Kolorado, południowo-zachodnie Kansas, zachodnią Oklahomę oraz południowy i zachodni Teksas[7][10]. Zimuje w granicach zasięgu letniego oraz nieco dalej na południe – w północno-zachodnim i środkowym Meksyku[7].
Zachowanie
[edytuj | edytuj kod]
Pożywienie
[edytuj | edytuj kod]Żywi się na polach uprawnych z ziarnami zbóż oraz różnymi bezkręgowcami, małymi gadami, padliną i resztkami ludzkiego jedzenia, owocami kaktusów, jajami i pisklętami.
Pisklęta
[edytuj | edytuj kod]Gniazda zbudowane są zarówno na drzewach, w dużych krzewach, a nawet w starych budowlach. Samica składa zwykle 5–7 jaj, dość późno, bo w maju. Okres ten jednak obfituje w owady, którymi żywią się młode żyjące w suchym środowisku.
Głos
[edytuj | edytuj kod]Odgłosy przypominają dźwięki kruka Corvus corax wydając „pruk-pruk” i inne formy krakania, choć nie ma ono tak głębokiego wydźwięku i nie jest tak różnorodne.
Status
[edytuj | edytuj kod]W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN kruk meksykański jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern)[3]. W 2017 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność populacji lęgowej na około 840 tysięcy osobników[11]. Trend liczebności populacji oceniany jest jako stabilny[3][11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Corvus cryptoleucus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e D. Lepage: Chihuahuan Raven Corvus cryptoleucus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-12-07]. (ang.).
- ↑ a b c Corvus cryptoleucus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and jays (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-20].
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 444, 1999. ISSN 0550-0842.
- ↑ a b D.N. Couch. Descriptions of new Birds of Northern Mexico. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 7, s. 66, 1854. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Marzluff, J.: Chihuahuan Raven (Corvus cryptoleucus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-11)].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Crows, mudnesters, birds-of-paradise. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-20]. (ang.).
- ↑ C.R. Feldman & K.E. Omland. Phylogenetics of the common raven complex (Corvus: Corvidae) and the utility of ND4, COI and intron 7 of the β-fibrinogen gene in avian molecular systematics. „Zoologica Scripta”. 34 (2), s. 145, 2005. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2005.00182.x. (ang.).
- ↑ Chihuahuan Raven, Life History. W: All About Birds. Cornell Laboratory of Ornithology, 2009-08-10.
- ↑ a b Chihuahuan Raven Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2022-12-07]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- K.E. Omland, C.L. Tarr, W.I. Boarmann, J.M. Marzluff & R.C. Fleischer. Cryptic genetic variation and paraphyly in ravens. „Proceedings of the Royal Society Biological Sciences Series B”. 267 (1461), s. 2475–2482, 2000. DOI: 10.1098/rspb.2000.1308. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Porównanie kruka meksykańskiego z krukiem. fortunecity.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-16)].
- Dane służące identyfikacji gatunku. Eastern Ecological Science Center. (ang.).