Kosaciec bezlistny
Wygląd
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
kosaciec bezlistny |
Nazwa systematyczna | |
Iris aphylla L. |
Kosaciec bezlistny (Iris aphylla L.) – gatunek roślin cebulowych i kłączowych należący do rodziny kosaćcowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Występuje w Europie środkowej i wschodniej[3]. W Polsce rośnie na nielicznych stanowiskach w południowej części kraju[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Łodyga
- Bezlistna, do 30 cm wysokości.
- Liście
- Szablaste, wysokości kwiatostanu.
- Kwiaty
- 1-3, fiołkowe. Zewnętrzne działki okwiatu wzdłuż nerwu środkowego szczotkowato owłosione.
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Bylina, geofit. Rośnie w murawach kserotermicznych. Kwitnie w maju i czerwcu. Gatunek charakterystyczny zespołu Inuletum ensifoliae[5].
Zagrożenia i ochrona
[edytuj | edytuj kod]Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.
Kategorie zagrożenia gatunku:
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006, 2016)[6][7]: VU (narażony na wyginięcie).
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej czerwonej księgi roślin[8]: VU (vulnerable, narażony).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-26] (ang.).
- ↑ Iris aphylla na eMonocot. e-monocot.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)]. [dostęp 2013-10-24]
- ↑ R. Kaźmierczakowa, M. Kucharczyk 2001. Kosaciec bezlistny. s. 428-430. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz , Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- BioLib: 42055
- EoL: 487175
- EUNIS: 186597
- FloraWeb: 3083
- GBIF: 5298613
- identyfikator iNaturalist: 447945
- IPNI: 438358-1
- ITIS: 503193
- NCBI: 292542
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-321564
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:438358-1
- identyfikator Tropicos: 16602567
- USDA PLANTS: IRAP
- CoL: 3PZHB