Komitat Máramaros
komitat | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Siedziba | |||
Data likwidacji |
1918 | ||
Powierzchnia |
9.716 km² | ||
Populacja (1910) • liczba ludności |
| ||
Plan | |||
Położenie na mapie Królestwa Węgier |
Máramaros (pol. Marmarosz, rum. Maramureș, niem. Maramuresch) – dawny komitat w północno-wschodniej części Królestwa Węgier.
Komitat Máramaros zajmował wschodnią połowę Zakarpacia. Obejmował dolinę górnej Cisy (Kotlinę Marmaroską) od źródeł do przełomu w górach Oaș oraz z dolinami dopływów – Riki, Terebli, Tereswy (północnych), Izy i Vișeu (południowych).
Komitat Máramaros powstał stosunkowo późno – dopiero w 1303. Siedzibą jego władz było miasto Máramarossziget (dzisiaj Sighetu Marmației). W XX wieku komitat dzielił się na dziesięć powiatów i jedno miasto.
Po rozbiorze Węgier na początku XVI wieku Máramaros wraz z całym Zakarpaciem znalazł się pod władzą książąt Siedmiogrodu. Po traktacie w Trianon komitat został podzielony między Czechosłowację (około trzech piątych obszaru) i Rumunię (około dwóch piątych). Nowa granica biegła grzbietem gór Oaș, Cisą do ujścia Vișeu i grzbietem Karpat Marmaroskich. Po stronie czechosłowackiej do żupy marmaroskiej przyłączono część dawnego Ugocsa. Część rumuńską wcielono do okręgu Marmarosz.
Po aneksji Zakarpacia przez Węgry w 1939 komitat Máramaros został odtworzony z siedzibą władz w Chuście. Po aneksji północnego Siedmiogrodu w 1940 przyłączono do niego również dotychczasową część rumuńską. Po II wojnie światowej przywrócono granicę z 1937. Czechosłowacka część komitatu weszła w skład obwodu zakarpackiego Ukraińskiej SRR (dzisiejszej Ukrainy).
W polskiej literaturze naukowej nazwa Marmarosz jest używana na określenie zarówno ukraińskiej, jak i rumuńskiej części obszaru dawnego komitatu.
Powiaty (járás) | |
---|---|
Powiat | Siedziba władz |
Dolha | Dolha |
Huszt | Huszt |
Izavölgy | Dragomérfalva |
Ökörmező | Ökörmező |
Sugatag | Aknasugatag |
Sziget | Máramarossziget |
Taracviz | Taracköz |
Técső | Técső |
Tiszavölgy | Rahó |
Visó | Felsővisó |
Miasta komitackie (rendezett tanácsú város) | |
Máramarossziget |