Przejdź do zawartości

Kocheril Raman Narayanan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kocheril Raman Narayanan
Ilustracja
K.R. Narayanan, 2000
Data i miejsce urodzenia

27 października 1920
Uzhavoor

Data i miejsce śmierci

9 listopada 2005
Nowe Delhi

Prezydent Indii
Okres

od 1997
do 2002

Pierwsza dama

Usha Narayanan

Poprzednik

Shankar Dayal Sharma

Następca

A.P.J. Abdul Kalam

podpis

Kocheril Raman Narayanan, K.R. Narayanan (ur. 27 października 1920 w Uzhavoor, Kottayam, zm. 9 listopada 2005 w New Delhi) – polityk indyjski, prezydent Indii w latach 19972002.

Ukończył studia z literatury angielskiej na uniwersytecie w Travancore, przez pewien czas pracował na tej uczelni jako wykładowca, był również dziennikarzem (w Bombaju przeprowadził wywiad z Mahatmą Gandhim). W 1945 wyjechał na dalszą naukę do Anglii. Studiował nauki polityczne w London School of Economics (pod kierunkiem Harolda Laskiego), angażując się w tym okresie w indyjski ruch niepodległościowy; nawiązał m.in. kontakt z Krishną Menonem (przyszłym Wysokim Komisarzem ds. Indii i ministrem obrony niepodległego państwa), poznał się również z Veerasamy Ringadoo, przyszłym pierwszym prezydentem niepodległego Mauritiusa.

Powrócił do Indii w 1948. Harold Laski rekomendował go Jawaharlalowi Nehru, który powołał Narayanana do służby dyplomatycznej. Pracował m.in. w ambasadach w Birmie, Japonii, Wietnamie, Australii i Wielkiej Brytanii; jako ambasador pełnił misję w Tajlandii (1967-1969), Turcji (1973-1975) i ChRL (1976-1978). Był również sekretarzem ministra spraw zagranicznych (1976), a przez pewien czas wykładał w powołanej na wzór londyńskiej uczelni Delhi School of Economics. Przeszedł na emeryturę w 1978.

W latach 1978–1980 był wicekanclerzem Uniwersytetu Jawaharlala Nehru w Delhi. W 1980 powrócił do służby dyplomatycznej, obejmując z nominacji Indiry Gandhi funkcję ambasadora w USA. Zarówno w USA, jak i wcześniej w ChRL, znacznie przyczynił się do uregulowania dwustronnych kontaktów dyplomatycznych.

Po zakończeniu misji ambasadora w USA (1984) zaangażował się w działalność polityczną. Został trzykrotnie wybrany do parlamentu (Lok Sabha, 1984, 1989, 1991) z ramienia Indyjskiego Kongresu Narodowego, a kolejny premier Rajiv Gandhi powierzył mu w swoim gabinecie funkcję ministra stanu ds. planowania (1985), spraw zagranicznych (1985-1986) oraz nauki i technologii (1986-1989). W sierpniu 1992 został wybrany na wiceprezydenta Indii, zyskując poparcie nie tylko Indyjskiego Kongresu Narodowego, ale także partii Janata Dal. Po zakończeniu kadencji Shankara Dayala Sharmy został w lipcu 1997 wybrany na dziesiątego prezydenta Indii, uzyskując aż 95% głosów w kolegium elektorskim.

Funkcję prezydenta Indii sprawował przez 5-letnią kadencję, w lipcu 2002 został zastąpiony przez A.P.J. Abdula Kalama.

Był żonaty z pochodzącą z Birmy Ma Tint Tint; poznali się, kiedy Narayanan pracował jako dyplomata w Rangunie i wzięli ślub 8 czerwca 1951. Ma Tint Tint przyjęła indyjskie imię Usha oraz indyjskie obywatelstwo; działała w organizacjach społecznych zajmujących się problematyką kobiet i dzieci (m.in. YWCA), publikowała indyjskie tłumaczenia literatury birmańskiej. Jedna z córek z tego małżeństwa, Chitra, była ambasadorem Indii w Szwecji i Turcji.