Przejdź do zawartości

Klecina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Klecina
Osiedle Wrocławia
Ilustracja
Kościół NMP Królowej Polski we Wrocławiu-Klecinie
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miasto

Wrocław

Data założenia

1991

W granicach Wrocławia

1951

Populacja (31.12.2021)
• liczba ludności


7 470[1]

Położenie na mapie Wrocławia
Położenie na mapie
ul.Supińskiego 3 – brama dawnej cukrowni
Kościół NMP Królowej Polski

Klecina (niem. Klettendorf[2], krótko po II wojnie światowej pod nazwą Kłotno) – osiedle w południowej części Wrocławia w dawnej dzielnicy Krzyki, sąsiaduje z osiedlami Oporów, Krzyki-Partynice oraz z miejscowościami Bielany Wrocławskie i Zabrodzie. Granica z osiedlem Krzyki-Partynice przebiega wzdłuż rzeki Ślęzy (m.in. przez Park Kleciński), a z Oporowem – przez niezabudowane tereny w okolicach ul. Karmelkowej i Jutrzenki.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwszym znanym właścicielem wsi był Tycho de Rychinbach. Sprzedał on Klecinę Mikołajowi de Banch[3], proniemieckiemu członkowi kapituły katedralnej[4]. W latach 30. XIV wieku Mikołaj podzielił wieś na 2 części. Jedną część w 1332 roku przekazał radzie miejskiej[5]. Drugą część wsi na przestrzeni lat 1318–1337 przekazał szpitalowi św. Trójcy – Bożego Ciała, będącemu własnością komandorii joannitów[6].

W roku 1377 cesarz i król czeski Karol IV Luksemburski zatwierdził tę własność pod warunkiem, że joannici nigdy nie odzyskają Kleciny i szpitala. Dostali jedynie kościół Bożego Ciała i oczywiście Gaj wraz z innymi dobrami, w tym folwark w Kłutnikach, który był wraz z utraconą Kleciną centrum hodowli owiec. Także i po opuszczeniu Kleciny przez joannitów chłopi klecińscy zajmowali się dalej hodowlą owiec[7]. Z czasem mieszkańcy wsi zmienili profil hodowli z owiec na hodowlę krów[8].

Klecina, odległa o około 5 km od centrum Wrocławia, była bardzo bogatą wsią. Jej znaczenie wzrosło po uruchomieniu tu cukrowni w 1839. W 1884 uruchomiono linię kolejową z Wrocławia przez Kobierzyce do Sobótki i Świdnicy, a na skraju Kleciny umiejscowiono stację na tej linii (Wrocław Klecina). Wkrótce doprowadzono także bocznice do cukrowni.

Folwarczna do tej pory wieś przyjmowała coraz bardziej cechy podmiejskiego osiedla fabrycznego. W 1905 zbudowano tu, przy obecnej ul. Kościelnej, kościół ewangelicki. Katolicy chodzili do małego kościoła świętej Trójcy[9]. Po II wojnie światowej, w 1946, erygowano tu parafię rzymskokatolicką pod wezwaniem NMP Królowej Polski[10]. Jednak do roku 1969 parafia ta miała wezwanie Eucharystycznego Serca Pana Jezusa[9].

W czasie II wojny światowej w cukrowni mieścił się obóz pracy przymusowej Polaków. W 1951 wieś włączono w granice miasta (była to szósta z ośmiu w XX wieku zmian granic miasta, w czasie której przyłączono doń: Bieńkowice, Brochów, Jagodno, Miłostków/Marzanów, Muchobór Wielki, Oporów, Ołtaszyn, Sołtysowice, Wojnów, Wojszyce, Zakrzów, Zgorzelisko), a do samych jego granic doprowadzono linię tramwajową. Wcześniej, czyli od 1945 do 1951, Klecina należała do nieistniejącej gminy Smolec[11].

Przez powojenne półwiecze osiedle zamieszkiwane było w dużej mierze przez pracowników tutejszej cukrowni; nieprzyjemne zapachy unoszące się z cukrowni i bliskość sąsiadujących z obu stron (na Partynicach i na granicy z Oporowem) koszar Armii Radzieckiej poważnie zmniejszała atrakcyjność tej okolicy. Od lat osiemdziesiątych wzrosło zainteresowanie Kleciną jako terenem pod zabudowę jednorodzinną. Wycofanie w 1991 wojsk radzieckich z Polski oraz likwidacja w 1997 zabytkowej, ale uciążliwej cukrowni, a także budowa w Bielanach Wrocławskich i niedalekich Kobierzycach kilku centrów handlowych oraz zakładów przemysłowych oraz – na granicy z Oporowem – Centrum Hurtu Rolno-Spożywczego znacznie podniosły atrakcyjność osiedla, w którym rozrasta się obecnie zabudowa willowa i jednorodzinnych domów szeregowych.

Komunikacja

[edytuj | edytuj kod]

Komunikację na osiedlu zapewnia MPK Wrocław z liniami autobusowymi:

oraz tramwajowymi:

  • 7: Klecina (Park Kleciński) [pętla za granicą osiedla, za Ślęzą] - Poświętne;
  • 17: Klecina (Park Kleciński) [pętla za granicą osiedla, za Ślęzą] - Sępolno;
Słup przystankowy na pętli Klecina

Legenda

[edytuj | edytuj kod]

W Klecinie znajdował się duży głaz narzutowy. Według legendy diabeł z góry Ślęży był zdenerwowany widokiem wieży kościoła św. Elżbiety i dlatego postanowił go zniszczyć, rzucając w jego kierunku głazem. Ten został jednak zatrzymany przez siłę boską i w Klecinie. Na kamieniu zachować się miały jedynie ślady pazurów. W 1740 roku kamień został rozbity na kawałki, które rozwieziono po okolicy. W 2013 roku mieszkańcy osiedla rozpoczęli zbiórkę środków na ustawienie pomnika upamiętniającego jubileusz 700-lecia istnienia Kleciny, a przy okazji przypominającego tę legendę, poprzez umieszczenie na jednej ze stron głazu – śladów pazurów[15].

Pomnik odsłonięto 28 września 2014 r., jednak nie został poświęcony przez miejscowego proboszcza ze względu na „ślady pazurów diabła”[16].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Liczba mieszkańców zameldowanych na pobyt stały i czasowy (stan na 31.12.2017).
  2. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  3. Akta Miasta Wrocławie (APWr).
  4. Ptaśnik J., Denar świętego Piotra obrońcą jedności politycznej i kościelnej w Polsce, „Rozprawy Wydziału Historyczno – Filozoficznego Akademii Umiejętności”, t. LI, Kraków.
  5. W. Korta Regfesty Śląskie.
  6. Słoń 2000 ↓, s. 153.
  7. M. Słoń, Szpitale średniowiecznego Wrocławia, Warszawa 2000.
  8. W. Hołubowicz, Śląsk w epoce wspólnoty pierwotnej, red. W. Długoborski, J. Gierowski, K. Maleczyński, „Dzieje Wrocławia do roku 1807”, Warszawa 1958.
  9. a b Kościoły Archidiecezji Wrocławskiej. Nasze dziedzictwo. red. i wyd. Ikona.
  10. Antkowiak 1991 ↓, s. 206.
  11. Akta Gminy Smolec dostępne w Archiwum Państwowym we Wrocławiu (ul. Pomorska).
  12. Zmiany linii autobusowych od pierwszej połowy września [online], Wroclaw.pl, 16 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-16] (pol.).
  13. Autobus 607 we Wrocławiu - sprawdź rozkład jazdy MPK Wrocław [online], www.wroclaw.pl, 16 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-16] (pol.).
  14. Autobus 933 we Wrocławiu - sprawdź rozkład jazdy MPK Wrocław [online], www.wroclaw.pl, 16 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-16] (pol.).
  15. Do końcu roku na rondzie na Klecinie może stanąć nietypowy pomnik. Mieszkańcy sami zbierają pieniądze. tuPolska sp. z o.o., 2013-10-25. [dostęp 2013-10-26]. (pol.).
  16. Marta Gołębiowska, Ksiądz odmówił poświęcenia pomnika. Przez „ślady pazurów diabła” [online], Wyborcza.pl, 27 września 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-09-28].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]